رشد اقتصادی حاصل توافق هسته‌ای/محمدقلی یوسفی*

دکتر محمدقلی یوسفی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی: توافق هسته‌ای فرصت‌ها و امکاناتی در حوزه اقتصاد ایجاد می‌کند که قبلاً وجود نداشت. جایگاه واقعی ایران در اقتصاد جهانی باید حداکثر تا رتبه 18 باشد اما این رتبه در حال حاضر بالاتر از 130 است. ایران در شاخص رقابت پذیری، بهره وری، فضای کسب و کار و کارایی اقتصادی نیز باید رتبه خوبی در میان کشورهای جهان داشته باشد که این رتبه نیز بسیار بالاست.

این در حالی است که اگر پتانسیل‌های اقتصادی بالقوه در کشور بالفعل شود قطعاً رتبه شاخص‌های اقتصادی بهبود می‌یابد.مبادله مستقیم با صاحبان تکنولوژی، افزایش صادرات، واردات مستقیم، بدون واسطه و با هزینه کمتر، حل مشکل سوئیفت و جابه‌جایی پول و بسیاری اتفاقات مثبت دیگر در حوزه اقتصادی می‌تواند پتانسیل‌های اقتصادی ایران را که به‌خاطر تحریم‌ها آسیب دیده بود شکوفا کند. تحریم‌ها و به تبع آن مشکلات اقتصادی موجب اتخاذ سیاست هایی در حوزه اقتصادی در سال‌های گذشته شده که نتیجه آن کاهش بازدهی بخش‌های تولید و افزایش دلالی و واسطه گری شد، اشتغال افزایش نیافت، رکود در تولید و کشاورزی به‌وجود آمد و کل اقتصاد ما از این بابت آسیب دید.

اما توافق هسته‌ای و گشایش‌های اقتصادی این امکان را ایجاد می‌کند که منابع از واسطه گری به سمت بخش‌های صنعتی و تولیدی هدایت شود.دولت باید از الان برنامه‌ای کامل و جامع در بخش اقتصاد بعد از توافق تدوین کند چون با کاهش و از بین رفتن تنش‌های بین‌المللی با فراغ بیشتری می‌توان سیاست‌های داخلی را اصلاح کرد در واقع موفقیت دولت در گرو استراتژی توسعه تولید است.

انتظار می‌رود دولت برنامه‌ای بلند مدت برای پیشرفت همه‌جانبه اقتصادی تبیین کند که مهمترین محور این برنامه توسعه صنعتی و جایگزینی صادرات نفت با صادرات غیر نفتی است.از طرفی فقط نباید در انتظار رشد اقتصادی باشیم. به دلیل آگاهی غلط و نادرست، برخی فکر می‌کنند هر نوع رشد اقتصادی به نفع کشور است در حالی که رشد اقتصادی باید رشد خوب باشد یعنی منجر به رشد تولید و اشتغال شود. گشایش اقتصادی منجر به این نوع رشد می‌شود، رشد اقتصادی با مشارکت مردم همراه می‌شود، بهره وری رشد می‌کند و پیشرفت تکنولوژی رخ می‌دهد. قطعاً با توافق هسته‌ای شرایط کار رونق خواهد گرفت و سرمایه گذاران خارجی رغبت و میل بیشتری برای ورود به اقتصاد کشور خواهند داشت. از سوی دیگر قیمت تمام شده کالاها به دلیل اینکه تولیدکنندگان می‌توانند مواد اولیه شان را براحتی تهیه کنند کاهش خواهد یافت.