عدم ارتباط استادان علوم انسانی با معضلات و مشکلات جامعه/ فضای خشک تدریس در دانشگاه‌ها وحشتناک است

مدیرگروه مشاوره دانشگاه علامه در نشست تحول علوم انسانی اظهار کرد: بزرگ‌ترین مشکل علوم انسانی، قطع ارتباط استادان این حوزه با معضلات و مشکلات جامعه است و هیچ کدام از ما ارتباط سازمان‌یافته تکنیکال یا فنی با معضلات جامعه نداریم ضمن اینکه فضای خشک تدریس در دانشگاه‌ها باعث شده که همه دانشجوها را در یک قالب گذاشته و فرصت ارائه تفاوت‌ها از آنها گرفته شود.

به گزارش عطنا، نشست هم‌اندیشی استادان دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی با موضوع «بررسی تحول و ارتقای علوم انسانی»، یکشنبه، 28 خردادماه به همت دفتر نمایندگی نهاد مقام معظم رهبری در سالن شورای این دانشکده با حضور جمعی از استادان و صاحب‌نظران برگزار شد.

در بخشی از این نشست، کیومرث فرحبخش، عضو هیئت علمی و مدیرگروه مشاوره دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، اظهار کرد: با حل مشکلات در حوزه علوم انسانی می‌توانیم برای توسعه کشور گام برداریم.

فرحبخش با بیان اینکه جایگاه و کاربرد علوم انسانی در کشور و همچنین چرایی تدریس این علوم و کمک آن به حل معضلات کشور مشخص نیست، گفت: اگر برای حل مشکلات آموزشی و فرهنگی در حیطه علوم انسانی هم حرفی برای گفتن باشد غالباً ترجمه بوده و سعی می‌شود بر چیزی که در جامعه وجود دارد تحمیل شود.

او ادامه داد: بسیاری از تست‌ها و ابزارهایی که در علوم انسانی استفاده می‌شود، تحمیل یک مجموعه‌ای از سازه‌ها و مفاهیمی است که در جاهای دیگر ساخته شده و ما آن را به عنوان یک متغیر تعریف می‌کنیم که در نهایت تبدیل به مقاله می‌شود ضمن اینکه برای کاربرد آنها در حل مشکلات جامعه، پاسخ روشنی وجود ندارد.

فرحبخش افزود: این مشکلات برای حوزه‌های فنی و علوم پایه هم وجود دارد مثلاً در برگزاری یک نشست در خصوص اعتیاد، تفاوتی بین اظهارنظرها و راهکارهای اعضای هیئت علمی دانشگاه با کسانی که مدرک لیسانس و یا دیپلم دارند وجود ندارد.

مدیرگروه مشاوره دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، بیان کرد: یک مشکل اساسی این است که در علوم انسانی، همه حتی کسانی که در رشته‌های فنی هستند، خود را در این حیطه دانشمند می‌دانند و نکته این است که آیا افراد متخصص در رشته علوم انسانی می‌توانند راه‌حل‌های بهتری از افرادی که از رشته‌‌های فنی اظهارنظر می‌کنند، ارائه دهند.

عدم ارتباط استادان علوم انسانی با معضلات و مشکلات جامعه

او با بیان اینکه بزرگ‌ترین مشکل، قطع ارتباط استادان این حوزه با معضلات و مشکلات جامعه است، خاطرنشان کرد: هیچ کدام از ما ارتباط سازمان‌یافته تکنیکال یا فنی با معضلات جامعه نداریم مثلاً کسی که مشاوره اعتیاد تدریس می‌کند ممکن است معتاد از نزدیک ندیده باشد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر ارتباط نیز برقرار شود، افرادی که مسئولیت اداره امور جامعه را بر عهده دارند اهمیتی به یافته‌های علوم انسانی نمی‌دهند ضمن اینکه مدیرانی که متصدی امور علوم انسانی هستند به مراتب خود را داناتر از دانشگاه می‌دانند که از یک جهت نیز درست است چرا که استادان هیچ ارتباطی با جامعه ندارند.

فرحبخش در خصوص درس‌های علوم انسانی، گفت: ایده‌ای در این حوزه ارائه نمی‌شود که اگر هم ارائه شود خریداری ندارد، فضای خشن استبدادی که در دنیای علم در کشور ما وجود دارد، بسیار وحشتناک است ضمن اینکه معیارهای تعیین شده‌ اجازه نمی‌دهد پا را از آن معیارها فراتر گذاشت و هر نوع ایده‌پردازی را به تمسخر می‌گیریم.

وی افزود: حتی در بحث نظریه‌پردازی که رهبری نیز به آن اشاره کرده‌اند، آئین‌نامه تنظیم شده و حرکت در این حوزه را محدود می‌سازد.

فرحبخش با بیان اینکه فضای خشک تدریس در دانشگاه‌ها وحشتناک است، اظهار کرد: رشد علم زمانی تحقق پیدا می‌کند که این فرصت را به انسان‌ها بدهیم تا تفاوت‌های خود را بارز کنند نه اینکه همه را در یک قالب بگذاریم و باید دانشجویی که در دانشگاه علامه تحصیل می‌کند با دانشجویی که در دانشگاه پیام نور تحصیل می‌کند متفادت باشد.

او ادامه داد: در دانشگاه‌ها همه چیز بر طبق آیین‌نامه‌ای است که وزارت علوم می‌نویسد و استادان ما به هیچ عنوان اجازه ندارند تا سرفصل‌های درس خود را تعیین کنند بنابراین این فضا به هیچ وجه اجازه رشد و پیشرفت را در کشور نمی‌دهد.