عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: مهمترین عیب و نقص مناظره اول این بود که به صورت دو به دو برگزار نشد، ضمنآنکه مناظره 6 نفره جذابیتی ندارد.
غلامرضا خواجهسروی در گفتوگو با خبرنگار عطنا درمورد مناظرههای نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در صدا و سیما، گفت: مناظره باعث میشود همه کاندیداها دیدگاهای خود را در یک فضای آرام مطرح کنند.
وی با اشاره به اینکه مناظره سنت بسیار خوبی است که فرهنگ گفتوگو را در جامعه ترویج میدهد، افزود: کاندیداها به جای مبارزه و جدال با هم به گفتوگوی مسالمتآمیز بپردازند و داشتههایشان را بیان کنند تا مردم به راحتی و با تفکر قضاوت کرده و دست به انتخاب بزنند.
خواجهسروی اظهار کرد: حُسن دیگر مناظره این است که در آن کاندیداها سعی میکنند تا بهترین حالت خود را نشان دهند و از موفقیتهایشان برای مردم بگویند. ضمنآنکه یکی دیگر از ویژگیهای مناظرهها، زنده بودنشان است که از ایجاد این شائبه که آنها را دستکاری کردهاند، جلوگیری میکند.
وی با بیان اینکه مناظرهها در گذشته دارای معایب و اشکالاتی نیز بود، گفت: از جمله این موارد، کم بودن زمان آن است که عیب بسیار بزرگی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه یکی دیگر از ضعفهای مناظرهها این دوره عدم گرم شدن فضای انتخابات است، افزود: متأسفانه فضای انتخابات ریاست جمهوری این دوره بسیار سرد است.
وی معتقد است، متأسفانه مناظره اول انتخابات این دوره ریاست جمهوری بیشتر شبیه کلاس اخلاق بود و در صورت ادامه این روند مردم برای مشارکت سیاسی تهییج نمیشوند.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه یکی دیگر از مشکلات مناظرهها این بوده که بیش از اندازه کنترل شده است، تصریح کرد: گویی ستاد تبلیغات و صدا و سیما قصد دارند آن را در شیکترین حالت عرضه کنند در حالی که مناظره باید برای جذاب بودن چالشی باشند، چالشی نه به معنای فحاشی و بد و بیراه گفتن به یکدیگر بلکه مطرح کردن حرفهای مهم که محل اختلافنظر است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی بیان کرد: یکی دیگر از عیبهای مناظره اول این بود که به صورت دو به دو برگزار نشد و مناظره 6 نفره جذابیتی ندارد.
وی خاطرنشان کرد: مشکل دیگر مناظره این بود که کاندیداها بیش از اندازه کنترل میشدند و اجازه نداشتند در مورد آنچه که میخواستند حرف بزنند. ضمنآنکه همچنین مجبور بودند که از همه سئوال بپرسند که این امر درستی نیست.
خواجهسروی افزود: یکی دیگر از مشکلات بزرگ این مناظرهها، سوالات نامربوط و غیرکارشناسیای بود که از کاندیداها پرسیده میشد، مثلاً پرسیدن سوال ورزشی از آقای رئیسی که هیچ پیش زمینهای ندارد، در حالی که آقای هاشمیطبا آنجا نشسته بود، بیسلیقهگی و اشتباه است.
وی در ادامه به تحلیل اجرای این سبک مناظره پرداخت و گفت: من احساس میکنم این سبک از مناظره به دلیل ترس مسئولان نظام از اتفاقات سال 88 است، در حالی که آن وقایع به دلیل بیتجربگی، کارنابلدی و شرایط ویژه حاکم بر کشور بود و دیگر تکرار نمیشود.
خواجهسروی اضافه کرد: حتی به نظر من اگر آقای احمدینژاد این دوره نیز تایید میشد، دیگر همان سبک و سیاق را انتخاب نمیکرد، دفعه قبل هم احمدینژاد به این علت آن سبک را برگزید که آقای هاشمی، جناح چپ و افراد ساکن در خارج از کشور همگی برای شکست او بسیج شده بودند.
وی درباره همین موضوع اذعان کرد: آنها احمدینژاد را گداپرور، کوتوله سیاسی و مواردی از این قبیل خطاب کردند و این باعث شد، او با این سبک بازی را بر هم بزند، ولی اکنون دیگر نه آقای هاشمی در قید حیات است، نه آن شرایط بر کشور حاکم است و نه آقای احمدینژاد دیگر آن شخصیت را دارد.
عضو هیئت دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه رجل سیاسی ایران در کلیات و اسناد بالادستی اطلاعات لازم را داشته و در آن اختلافی ندارند، اظهار کرد: کاندیداها باید به جای بحث درمورد کلیات، درباره مصداقها که نقطه اختلافنظر است، صحبت کنند.
وی افزود: تمام این کاندیداها درمورد مسائلی مانند بحران هویت جوانان، بیکاری، فقر، رسیدگی به محرومین و مستضعفین و امثال اینها اتفاق نظر دارند و اگر اختلافی هم هست، اختلاف سلیقه و مدیریت است و آنها باید در مورد پیشینه مصداقها، وضعیت کنونی آنها و برنامهای که برای آن وضعیت دارند، صحبت کنند.
خواجهسروی با اشاره به اینکه اختلاف در مورد هویت و اعتقادات نیست، ادامه داد: بنابراین نباید همدیگر را به کفر و بیدینی محکوم کنند بلکه باید با هم جدالی احسن داشته باشند و بدون لجاجت و عناد حرفشان را بزنند، نه مثل این مناظره که در آن، یکدیگر را به دروغگویی و مورادی از این قبیل متهم کردند که امری ضد فرهنگی است و باعث بدآموزی در جامعه میشود. مثلاً فردی در مناظره نباید درمورد فرد دیگر از لفظ دروغگو استفاده میکرد.
وی با تأکید بر اینکه مناظره یک فن است و آداب مخصوص به خود را دارد، گفت: افرادی علمی هستند که طراحی و مدیریت آن را بلدند و صدا و سیما و ستاد تبلیغات باید از آنها استفاده بکنند. آنها باید این را در نظر داشته باشد که در نظام جمهوری اسلامی بیش از آنکه انتخاب رئیس جمهور اصل باشد، مشارکت بالای مردم به عنوان راهی برای نشان دادن وفاداری آنها به حکومت مهم است ولی در حال حاظر و متأسفانه جَو خوبی برای انتخابات در کشور راه نیفتاده است.
خواجهسروی یادآور شد: باید مناظرهها را به کمک اهل فن جذابتر برگزار کرد البته اشکال دیگری که به انتخابات ایران وارد است این بوده که زمان آن کوتاه است که نهایت یک ماه طول میکشد، در حالی که فرآیند انتخابات کشورهای دیگر حداقل هفت تا هشت ماه زمان میبرد.