"هدف ما این بوده که یک داوری علمی و به دور از سوگیری داشته باشیم و هیچ ملاحظهای غیر از خود اثر و نشریه برای داوری ورود پیدا نکند، این کار را به پژوهشکده ارتباطات دانشگاه سپردیم و دکتر فرقانی و همکارانشان داوری را انجام دادند." این را علیرضا قنبری، کارشناس نشریات دانشگاه علامه می گوید. با قنبری گفت و گویی انجام دادیم تا از وضعیت نشریات دانشجویی دانشگاه علامه و نحوه برگزاری جشنواره نشریات دانشجویی دانشگاههای استان تهران مطلع شویم.
به عنوان سؤال اول، برای دانشجویان جالب است بدانند نشریات دانشگاه علامه چه تعداد است؟
در دانشگاه 64 مجوز انتشار نشریه داریم که البته بخشی از آن ها غیرفعالند. بیش از نصف این تعداد نشریات فعال محسوب می شوند، به این معنا که حداقل یک شماره در سال گذشته انتشار داشته اند. البته تعدادی از این نشریات که متعلق به تشکل های مختلف است، به علت فارغ التحصیل شدن برخی دانشجویان در این مقطع با ریزش و رویش افراد مواجه است.
وضعیت صاحب امتیازان نشریات به چه شکل است؟ چه تعداد برای اشخاص حقیقی و چه تعداد مجوز برای تشکل های مختلف دانشجویی صادر شده است؟
49 نشریه به صاحب امتیازی تشکل های مختلف مانند انجمن های علمی و کانون های فرهنگی – هنری است و صاحب امتیاز 15 نشریه هم اشخاص حقیقی هستند.
با توجه به این که نخستین دانشکده ی ارتباطات ایران متعلق به دانشگاه علامه طباطبایی است و سابقه ی رشته ی روزنامه نگاری در این دانشگاه به نزدیک 5 دهه قبل باز می گردد، آیا این ظرفیت در کار نشریات دانشجویی هم نمود داشته است؟
پیش از پاسخ به این سؤال اگر قرار باشد به تفکیک دانشکده ها اطلاعاتی ارائه شود، دانشکده ی روانشناسی و سپس دانشکده ی اقتصاد دانشگاه در حوزه ی نشریات فعالتر هستند. شاید به علت فضایی که قبلا وجود داشته، دانشجویان روزنامه نگاری در سال های گذشته رغبتی نداشتند که در نشریات دانشجویی فعال باشند. به علت فاصله ای که وجود دارد شاید آن ها هنوز فضای جدید دانشگاه را به خوبی لمس نکرده اند. شخصاً تأثیر این را که دانشگاه علامه دانشکده ی ارتباطات دارد، حداقل در حوزه ی نشریات دانشجویی زیاد نمی دانم. من تأثیر رشته های تحصیلی و بیشتر خود دانشجویان را می بینم.
به فضایی که در دوره ی جدید حاکم شده، اشاره کردید. آیا در این دوره تمایل دانشجویان به فعالیت در نشریات دانشجویی بیشتر شده است؟
بله، با توجه به این که در دوره ی جدید ما تقریباً نظارت پیش از چاپ نداریم، تمایل بیشتری برای فعالیت در این حوزه وجود دارد. منظورم از تقریباً این است کسانی که مجوز گرفته اند می توانند خودشان نشریات را بدون نظارت دانشگاه چاپ کنند. یعنی دانشجویان می توانند نشریات خود را به طور مستقل و با حمایت دانشگاه منتشر کنند. این باعث شده طرز تلقی دانشجوها از کار در نشریات دانشجویی و رابطه شان با ما بهتر شود.
به جشنواره ی نشریات دانشجویی بپردازیم، آیا دانشگاه علامه تا کنون سابقه ی برگزایی چنین جشنواره ای را داشته است؟
از زمانی که کارشناس نشریات دانشگاه هستم، به خاطر دارم یک دوره دانشگاه میزبان بوده که مربوط به هشتمین جشنواره ی نشریات دانشجویی دانشگاه های کشور بوده است. البته برگزاری جشنواره با دانشجویان علامه بود اما مستقیما از سوی وزارت علوم هدایت می شد و بخش فرهنگی دانشگاه در چگونگی برگزاری آن نقشی نداشت. اما این جشنواره به طور کامل توسط معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه اجرا شده است.
تعداد نشریات شرکت کرده در جشنواره چه تعداد بوده و کیفیت آثار ارسالی را چگونه ارزیابی می کنید؟
در مورد کیفیت آثار نمی توانم چیزی بگویم، چون کار داوری با افراد دیگری بوده است و من آثار را نخوانده ام. با توجه به زمان نامناسب اعلام فراخوان تصور می شد که استقبال زیادی نشود اما با همکاری خوب دانشگاه ها با دبیرخانه ی جشنواره، 1200 اثر و نشریه ی ارسالی برای شرکت جشنواره داشتیم و استقبال خوبی صورت گرفته است.
چه دانشگاه هایی در جشنواره شرکت کرده اند؟
همه ی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم می توانستند شرکت کنند که 15 دانشگاه شرکت کرده اند و 1200 اثر به دبیرخانه ی جشنواره ارسال شده است. از این میان دانشگاه الزهرا با 370، دانشگاه علامه با 278 و دانشگاه تهران با 121 اثر و نشریه در جشنواره حضور دارند.
جشنواره در چه بخش هایی برگزار شده است؟
هفده بخش آثار از جمله خبر، گزارش، مصاحبه، یادداشت، طنز، کاریکاتور، عکس، تیتر و... در نظر گرفته شده، همچنین نشریات ارسالی در 4 بخش علوم انسانی، علوم پایه، هنر و فنی – مهندسی مورد ارزیابی قرار گرفته اند که 67 نشریه برای این بخش به دبیرخانه ارسال شده است.
نحوه ی داوری نشریات و آثار ارسالی به چه شکل بوده است؟
هدف ما این بوده که یک داوری علمی و به دور از سوگیری داشته باشیم وهیچ ملاحظه ای غیر از خود اثر و نشریه برای داوری ورود پیدا نکند، این کار را به پژوهشکده ی ارتباطات دانشگاه سپردیم و دکتر فرقانی و همکارانشان داوری را انجام دادند. تیمی تشکیل شده که بخشی از داوران آن مربوط به دانشگاه و برخی دیگر از بیرون دانشگاه بوده اند.
برنامه هایی که برای روزهای برگزاری جشنواره در نظر گرفته شده، چیست؟
روز یکشنبه 23 فروردین نمایشگاه نشریات دانشجویی و مراسم افتتاحیه را در دانشکده ی اقتصاد داریم. دوشنبه کلاس حقوق و مسؤولیت های اجتماعی روزنامه نگاران توسط دکتر فرقانی، رئیس پژوهشکده ی ارتباطات دانشگاه برگزار می شود. همچنین در این روز کلاس خبرنویسی توسط دکتر بروجردی عضو هیئت علمی گروه ارتباطات دانشگاه برگزار می شود. علت این که کلاس خبرنویسی را در نظر گرفته ایم، این است که در بخش خبر آثار رسیده به جشنواره خیلی ضعیف بوده و در این بخش رتبه ی اول نداریم. روز سه شنبه هم مراسم اختتامیه و اهدای جوایز به برگزیدگان را داریم. 60 برگزیده در بخش نشریات و آثار مورد تقدیر قرار می گیرند.
گفتگو: حامد حیدری