فضای دانشگاه عوض شده است/ دانشجویان مسائل را بازگو کنند

از سوی دبیرخانه کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه علامه طباطبائی ، کارگاه آموزشی " چیستی کرسی های آزاد اندیشی ، پیشینه و مولفه های آن "در ساختمان معاونت فرهنگی این دانشگاه در روز 4 اسفند 93 ، برگزار گردید.

به گزارش خبرنگار باشگاه خبری علامه طباطبائی(عطنا) ، هدف اولیه این کارگاه که آشنا ساختن دانشجویان با آیین نامه برگزاری کرسی های آزاد اندیشی و ضوابط و اهداف آن بود با استقبال خوبی از سوی دانشجویان و به خصوص دبیران و نائب دبیران انجمن های علمی – دانشجویی علامه مواجه گشت.

کارگاه با کمی تاخیر از ساعت 15:15 آغاز گردید. در ابتدا ، حجت الله الماسی ، مدیر فرهنگی دانشگاه ، ضمن عرض خوش آمد به حضار ، به این مساله اشاره نمود که اگر قرار نبود قول ها و نقد های متفاوت را شنید ، دیگر قدرت انتخاب وجود نداشت.

وی افزود: سخنان مقام معظم رهبری ، بهترین منبع برای مبانی نظری مرتبط با جلسه ی امروز است ، سپس به قرائت بیانیه های مقام معظم رهبری در خصوص کرسی ها آزاد اندیشی پرداخت. از جملات کلیدی ایشان می توان به این جمله اشاره کرد: " نباید نقد و انتقاد را به کالای قاچاق و یا امر تشریفاتی تبدیل کرد".

در ادامه ، فدایی ، مدرس کارگاه ، ابتدا از حضار خواست تا دلایل حضور خود و همچنین سوالات و ابهامات خود را راجع به کرسی های آزاداندیشی مطرح کنند.

سوالاتی که دانشجویان مطرح کردند بدین شرح بود: شرکت در کرسی ها چه فوایدی دارد؟ آیا می توان به نقد ها ، آموزش نیز افزود؟ آیا می توان تجارب سازمان ها را به کرسی وارد کرد؟ آسیب شناسی انجام دهیم که چرا این سال ها ، کرسی ها خوب نبوده است؟

فدایی پس از شنیدن سوالات ، ضمن پاسخ به آنها در حین سخنان خود ، گفت : یکی از دلایل آزاد اندیشی، پیشرفت و توسعه است که در هر فرد و جامعه تاثیر می گذارد. رشد و توسعه بدون آزادی معنا ندارد. انسان خوب و بد نیز به سبب قدرت انتخابی که دارد ، راهش را مشخص میکند. انسان خوب براساس قدرت انتخاب و آزادی که خداوند در اختیارش نهاده است به رشد و کمال می رسد. این جامعه است که خود باید راه حل مسائل اقتصادی را انتخاب کند. هر انتخاب تبعاتی نیز دارد.

وی تصریح کرد: از مردم جامعه، نباید استفاده ابزاری کرد. این مردم هستند که رکن جدی حکومت اند و با آزادی است که می توان به آن ها بها داد. اگر مردم نتوانند اظهار نظر کنند ، نمی توانند حضور اجتماعی داشته باشند.

وی گفت: از منظر دین ، می توان ، آزادی را در 4 لایحه مورد بررسی قرار داد: 1 - آزادی فکر و اندیشه  2- آزادی عقیده 3 - آزادی بیان 4 - آزادی عمل . آنچه در آزادی مهم است اما به آن بها داده نمی شود، آزادی اندیشه است. در این مرحله از آزادی ، احتیاجی به مستند نیست چون فرد محدود می شود اما باید توجه کرد آنچه می اندیشد کذب نباشد . درباره ی آزادی عقیده، محدودیت هایی وجود دارد به این سبب که باید عقاید خوب را انتخاب کرد. آزادی بیان به آیین نامه ی شورای عالی انقلاب مرتبط می گردد.

فدایی در ادامه بیان کرد: رهبری ، بدین منظور ، مقوله ی آزاد اندیشی را در بطن دانشگاه قرار داده است که دانشگاه محیطی علمی است. اگر می خواهیم موثر واقع شویم باید به توسعه اندیشه بپردازیم. در این امر ، کتاب خواندن نقشی کلیدی دارد. همچنین باید فرهنگ سازی های مورد نیاز شکل گیرد.

وی درباره ی فرهنگ آزادی در کلاس های درسی تشریح کرد: کلاس های درسی ما دارای فرهنگ و بستر مناسب گفتگو نیست. محلی که باید در آن آزادی باشد ، این چنین نیست. در این کلاس ها، استاد باید سرشار از علم باشد ، در غیر این صورت سعی میکند کلاس را خودمختار و به دور از نقد و گفتگو برگزار نماید.

فدایی درباره ی خط قرمز های کرسی های آزاد اندیشی به 3 مورد اشاره کرد: خود آزادی ، اخلاق و منطق . کسانی که به کرسی می آیند باید آزاد و به دور از ترس و ناراحتی از عواقب صحبت های خود باشند ، همه چیز می تواند نقد شود اما باید در چهارچوب اخلاق و به دور از توهین باشد و اینکه پشت حرف ها ، پشتوانه ی معرفتی وجود داشته باشد.

وی خاطر نشان کرد : حاکمیت تاثیر بسیاری در آزادی دارد اما باید در نظر گرفت که مسائل و مشکلات جامعه باید بیان شود ، نظرات افراد نیز مطرح شود تا بتوان راه حل برای آن اندیشید . نباید برگزاری کرسی را تشریفاتی کرد و نیازی نیست کرسی را با اساتید بسیار برجسته برگزار کرد . حتی می توان با 5 نفر نیز کرسی را برگزار کرد. در این کرسی ها نیازی به داوری نیست و این مخاطب است که باید جمع بندی نهایی را انجام دهد.

در پایان کارگاه، دکتر ذکیانی ، معاون فرهنگی دانشگاه ، ضمن تشکر از دکتر فدایی ، گفت: ترس هایی که در بین شما وجود دارد به حق است . اما در دانشگاه براساس اتفاق و تغییراتی که رخ داده است ، فضا عوض شده است و به شکلی مطلوب رسیده است. حتی اگر راه باریکه ای به وجود آمده است ، بنده به عنوان مسئول فرهنگی دانشگاه اعلام می دارم که به قیمت آبرویمان هم که شده قصد داریم تا این فضا حفظ شود .

وی تصریح کرد: حتی کسانی که ترس از بیان مسائل سیاسی دارند ، از آنها می خواهیم مسائل را بازگو کنند تا آنها را به صورت معقول، بین خود حل کنیم. هم اکنون شرایط مساعدی برای آزادی بیان وجود دارد و باید در نظر بگیریم که خود معتدل باشیم تا فضا نیز در تعادل باشد. یاد بگیریم که انتقاد پذیر و با تحمل باشیم.

در پایان ، مقرر شد که جلسه ی دوم این کارگاه نیز در روزهای آتی برگزار شود.

گزارش: زهرا شهریار