دکتر سلیمی در همایش بین‌المللی استرس: مصرف‌گرایی استرس می‌آفریند

مراسم افتتاحیه همایش بین‌المللی استرس و بیماری‌های روانی با حضور محققان، صاحب‌نظران داخلی و خارجی و جمعی از دانشجویان 21 اردیبهشت ماه در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

به گزارش عطنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه، این همایش با هدف شناسایی علائم و نشانه های ماهیت استرس و بررسی آخرین یافته های استادان و صاحبنظران این حوزه در زمینه مقاوم سازی جامعه در برابر استرس و ارائه راهکارهایی علمی برای مدیرت بهینه آن به خصوص به تصمیم گیران اجتماعی برگزار شد.

دکتر سلیمی رئیس دانشگاه در ابتدای همایش ضمن تقدیر از زحمات دکتر برجعلی و دکتر سهرابی، همراهی جامعۀ علمی روان‌شناسی و حضور مهمانان عنوان کرد: "برگزاری این همایش نشان دهندۀ یک حرکت علمی جدی است. کسانی که در حوزۀ علوم اجتماعی هستند معمولا سعی می‌کنند دربارۀ روان‌شناسی به عنوان یک حوزۀ تخصصی نظر ندهند ولی به من اجازه دهید که این حد و مرزها و دیوارهای کشیده شده را بگسلم و نکاتی را در این باره بیان کنم."

رئیس دانشگاه در سخنانی با بیان این مطلب که موضوع انتخاب شده برای این سمینار صرفا یک موضوع روان‌شناسانه محض نیست، اظهار داشت: موضوع استرس و بیماری‌های روانی، موضوعی است که در عرصۀ علوم اجتماعی در واقع یکی از اصلی‌ترین پدیده‌های مورد نظر دانشمندان علوم اجتماعی است. در اینجا سعی می‌کنم که از بُعد اجتماعی به پدیدۀ استرس در جهان مدرن نگاه کنم.

وی در رابطه با پدیدۀ استرس با اشاره به یک رهیافت تاریخی از هگل- فیلسوف آلمانی- بیان کرد: پدیدۀ استرس بیش از دوره‌های تاریخی قبل در جامعه به وجود آمده و خودش را نشان داده است. وی افزود: به تعبیر هگل اندیشه‌های مدرن و عصر روشنگری به این هدف پدید آمدند که قید و بندها را از دست و پای انسان باز کرده و او را به محیط آزاد توام با آرامش بیشتر رهنمون سازند.

دکتر سلیمی اضافه کرد: با گذشت 200 سال و اندی از طرح این ایده به وسیلۀ هگل، پرسش اساسی این است که آیا در جهان مدرن استرس‌های انسانی افزایش یافته است یا کاهش؟ آیا انسان مدرن، انسان پر استرسی نیست؟ گمان من این است که در واقع جهان مدرن بیش از آنکه انسان را به محیط آزاد و پر آرامشی وارد کند، استرس‌ها و مشکلات روانی انسان را افزایش داده است.

رئیس دانشگاه با ارائه نگره‌ای جامعه‌شناسانه از پدیدۀ استرس خاطرنشان کرد: انسان محصول و برساختۀ سازه‌های اجتماعی است که در جهان مدرن شکل گرفته و این سازه‌ها عمدتا استرس‌زا هستند. به عنوان مثال در جهان جدید ساخت و بافت جوامع شهری، دوری محل زندگی از محل کار، ترافیک‌های سنگین، تنش‌ها و نابرابری‌های قابل مشاهده در جامعه، همه در بافت زندگی مدرن است و انسان را با استرس مواجه می‌کند.

وی در سخنانی با مطرح نمودن این موضوع که در جامعۀ مدرن، صنعت فرهنگ و صنعت تبلیغات، نیازهای کاذب را به ذهن ما القا می‌کنند تأکید کرد: ما در عصر مدرن نیازهای واقعی خودمان همچون عشق، امنیت و نیازهای ضروری اولیه زندگی را به خاطر نیازهای کاذب قربانی می‌کنیم، که در اثر صنعت فرهنگ و صنعت تبلیغات برای ما آفریده شده است.

دکتر سلیمی با اشاره به فرهنگ رقابت در جامعۀ سرمایه‌داری به عنوان پدیده‌ای استرس آفرین اذعان کرد: ما در همه حال از دوران کودکی و تحصیل گرفته تا اقتصاد، سیاست و حتی در گروه‌های علمی در حال رقابت هستیم. وی افزود: فرهنگ رقابتی که سرمایه‌داری مدرن برای ما به ارمغان آورده است که این فرهنگ استرس آفرین است.

رئیس دانشگاه با ذکر این موضوع که مصرف‌گرایی به واسطه صنعت فرهنگ، نیازهای کاذب را پدید می‌آورد اظهار کرد: مصرف بیشتر، امری استرس‌زاست و در عرصۀ اجتماعی نیز تصویر نادرستی از روابط جنسی زن و مرد در جهان مدرن ارائه می‌کند که این تصویر، الگوی متفاوت و دست نیافتنی از روابط زن و مرد است که استرس‌های مختلفی در درونیات انسان پدیدار می‌کند.

وی با خطاب قرار دادن استادان، صاحب‌نظران، محققان و دانشجویان حاضر در این همایش با طرح این سؤالات که آیا روان‌شناسی علمی است که می‌خواهند انسان جدید را با شرایط استرس‌زا سازگار کند؟ روان‌شناسی چگونه می‌تواند انسان جدید در وضعیت کنونی جامعۀ مدرن را از این شرایط استرس آفرین برهاند؟ تصریح کرد: علم روان‌شناسی می‌بایست تمریناتی به انسان ارائه دهد تا خود را با محیط استرس‌زا تطبیق داده و از شرایط غیر طبیعی فاصله گرفته و آرام زندگی کند.

دکتر سلیمی در خاتمه سخنانش تبیین کرد: مبادا در دام توجیه‌گری شرایط موجود بیفتیم. آن‌گونه که در تاریخ جنون میشل فوکو آمده است؛ روان‌پزشکی به علمی تبدیل شود که می‌خواهند استاندارد لازم در شرایط مدرن را برای انسان بسازد و هرکسی این استانداردها را نپذیرد، به ضرب دارو هم که شده بخواهد به او آرامش ببخشد. وی ادامه داد: آیا ما نمی‌توانیم دانش روان‌شناسی بسازیم یا اندیشه‌های جدیدی را خلق کنیم که به ما کمک کند از این شرایط رهایی یابیم؟

این همایش دو روزه با ارائه 24 مقاله علمی در موضوع استرس و  برگزاری سه نشست علمی با موضوعات: استرس و سیاست های اجتماعی؛ آسیب های روانی و اجتماعی؛ دین، معنویت و استرس، 12 کارگاه آموزشی برگزار می گردد. برپایی غرفه هایی با حضور انجمن های علمی و دانشجویی ادر خصوص روان شناسی، روان پزشکی، پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر و مدیریت استرس از برنامه های جنبی تدارک دیده شده در طی برگزاری این همایش است.