امروز کشور با «خشونت کلامی» دست و پنجه نرم می کند

نخستین همایش ملى خشونت کلامى، پنجشنبه ٢۶ فروردین در دانشکده ادبیات دانشگاه علامه طباطبائى برگزار شد. انجمن زبان شناسى ایران، «پژوهشکده مطالعات ترجمه دانشگاه علامه طباطبائى» و «نشر نویسه پارسى» در برگزاری این همایش همکاری داشتند.

در حاشیه این همایش، عطنا با دکتر کوروش صفوی، نایب رئیس انجمن زبان شناسی ایران و استاد دانشگاه علامه طباطبائی به گفتگو نشست؛

این استاد خوش مشرب معتقد است جامعه امروز ما با پدیده «خشونت کلامی» دست و پنجه نرم می کند. او با ابراز این نکته که  وزارت علوم آن بخش از خشونت را که به زبان مرتبط است مورد بررسی قرار می دهد، می گوید:«بخش زبان شناسی خشونت کلامی را به انجمن های علمی دانشگاه ها می سپارند که  در کنار موارد تخصصی از قبیل واج شناسی، معناشناسی و آواشناسی، مسئله خشونت کلامی، به عنوان مسئله ی روز کشور مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد».

اما چه رابطه ای بین «خشونت کلامی» و «زبان شناسی» وجود دارد که این پیوند را ایجاد می کند؟ نایب رئیس انجمن زبان شناسی ایران در پاسخ به این سوال اظهار می دارد:« وقتی که صحبت از کاربرد زبان می‌شود هر نوع رفتار زبانی در حوزه ی مطالعات زبان شناسی قرار می گیرد.وقتی از زبان به شکلی استفاده کنیم که مخاطب آزار ببیند، این مساله به زبانشناسی بر می گردد».

وی با طرح این سوال که «چگونه جمله ای ساختیم که موجب آزار دیگری شده است ؟» ادامه می دهد :« برخی از افراد فکر می کنند که خشونت کلامی یعنی استفاده کردن از حرف رکیک؛ در حالی که  حتی در این رفتار که کسی حرف بزند  و دیگری به میان حرف او بپرد ، یک خشونت کلامی رخ داده است؛ چون فرد مجبور است متوقف شود و این نوعی آزار به حساب می آید».

دکتر صفوی  با اشاره به حوزه های خاص زبان شناسی در این باره می گوید:«اگر فرد خشن است بحث خشونت کلام به حوزه ی روانشناسی زبان مربوط می‌شود. اگر جامعه خشن است ؛حوزه ی جامعه شناسی زبان مطرح است. ولی اگر به سراغ این برویم که چگونه ما از زبان استفاده می‌کنیم که خشن به نظر می آید این به شاخه ی زبان شناسی بر می‌گردد».

 و در آخر اینکه نخستین همایش ملی که در موضوع «خشونت کلامی» در دانشکده ادبیات و زبان های خارجی برگزار شده است، از لحاظ کیفی در چه سطحی بوده است؟ استاد دانشگاه علامه طباطبائی، با بیان اینکه این همایش اولین همایش از این دست بوده، می افزاید: «نمی توان در مورد کیفیت آن اظهار نظر کرد و بعد از برگزاری همایش دوم و سوم می توان نظری قاطعانه تر داد».