عطنا - دومین فاز واکسیناسیون علیه کرونا در ایران از روز 7 اردیبهشت و بر اساس اولویتهای تعیین شده در سند ملی واکسیناسیون آغاز شده است. در این میان رئیس جمهور حسن روحانی شنبه 18 اردیبهشت با بیان اینکه بهترین واکسن همان اولین واکسن است، مردم را دعوت کرد که هر واکسنی را که در دسترسشان است تزریق کنند و منتظر ترجیح یک واکسن به خصوص به واکسنهای دیگر نباشند.
در حال حاضر چهار واکسن کرونا در ایران موجود است که مجوز مصرف اضطراری گرفته اند. در این گزارش به معرفی این 4 واکسن، میزان اثرگذاری و عوارض آن می پردازیم.
1- واکسن آسترازنکا (AstraZeneca)
این واکسن با همکاری دانشگاه آکسفورد و شرکت انگلستانی-سوئدی آسترازنکا تولید میشود. اما واکسنی که وارد ایران شده ساخت کره جنوبی است و اثربخشی آن علیه ابتلا به کرونا ۶۳ درصد است. یکی از عوارض نادر این واکسن ایجاد لخته خون در سیستم وریدی بدن از جمله عروق مغزی گزارش شده که البته بروز آن حدود چهار نفر در یک میلیون فرد واکسینه شده می باشد. به همین دلیل استفاده از این واکسن برای همه گروههای سنی بالای ۱۸ سال از سوی سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت ایران توصیه شده است.
دیگر عوارض بسیار شایع این واکسن عبارتند از: عوارض موضعی مانند درد، گرمی و خارش محل تزریق، احساس کسالت عمومی، احساس خستگی و سرگیجه، تب و لرز، سردرد، تهوع و درد مفاصل یا عضلات که در عرض چند روز برطرف شده و البته همه نیز به این عوارض دچار نمیشوند.
2- واکسن اسپوتنیک
ساخت کشور روسیه است و اثربخشی آن ۹۱.۶ درصد اعلام شده است. بهترین پاسخ ایمنی از حدود دو هفته بعد از دریافت نوبت دوم واکسن ایجاد میشود. طول مدت محافظت این واکسن مانند سایر واکسنها هنوز مشخص نیست. شایع ترین عوارض این واکسن ایجاد حالت شبه آنفلوانزای خفیف شامل تب، لرز، دردهای عضلانی و مفصلی، گلو درد، احتقان و آبریزش بینی، ضعف، احساس ناخوشی و سردرد یا عوارض موضعی مانند درد و تورم و قرمزی محل تزریق هستند که طی حدود سه روز خودبه خود بهبود مییابند.
3- واکسن سینوفارم
توسط یک شرکت چینی تولید و اثربخشی آن ۷۹ درصد ذکر شده است. این واکسن برای افراد ۱۸ تا ۶۰ سال کاربرد دارد. عوارض خیلی شایع این واکسن که در بالاتر از ۱۰ درصد از گیرندگان واکسن دیده میشود، درد محل تزریق بوده است. همچنین عوارض شایع آن که در بین یک تا ۱۰ درصد از گیرندگان واکسن بروز مییابد، تب موقت، احساس ضعف، سردرد، اسهال و همچنین قرمزی، سفتی، تورم و خارش محل تزریق بوده است. در مطالعات بالینی عوارض شدیدی با استفاده از این واکسن مشاهده نشده است. این واکسن تنها واکسن غیرغربی است که تاکنون توانسته در کنار واکسن های آسترازنکا، فایزر، جانسون و جانسون و مدرنا، تاییده سازمان بهداشت جهانی را بگیرد.
4- واکسن کوواکسین
محصول موسسه بهارات بیوتِک هند است و برای افراد ۱۸ سال و بالاتر قابل استفاده است. میزان اثربخشی این واکسن 81 درصد گزارش شده است. شایعترین عارضه موضعی آن درد در محل تزریق بوده و شایعترین عارضه سیستمیک، سردرد و سپس ضعف، تب، درد و کوفتگی بدن، درد شکم، تهوع و استفراغ بوده است.