از ایجاد پژوهشکده و مرکز پژوهشی تا ساختارشکنی در حوزه تحول علوم انسانی

مخاطب بیانیه گام دوم جوانان هستند و بعد بیانیه گام دوم، ضمانت استمرار نظام اسلامی است و این بیانیه راه پیش رو را نشان می‌دهد. انقلاب اسلامی وارد مرحله خود‌سازی، جامعه‌پردازی و تمدن سازی شده است، آیا علوم غربی می‌توانند در این جهت به ما کمک کنند؟ انقلاب اسلامی دین و دنیا را در کنار هم مطرح کرد. این اوج مسئله‌ای است که بر اساس مبانی هستی‌شناسی تعریفی را که از انسان ارائه می‌دهیم، متفاوت از تعریف انسان در علوم انسانی امروزی است. علوم انسانی عدالت محور، اخلاق‌محور، معنویت‌محور و عزت‌محور در واقع از طریق تحول اتفاق می‌افتد.

به گزارش عطنا، نشست هم‌اندیشی «تحول علوم انسانی زمینه‌ساز تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» در آستانه چهل‌و‌دومین پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، به‌صورت وبینار و با حضور جمعی از استادان و فرهیختگان دانشگاه علامه‌طباطبایی برگزار شد.در این نشست که روز دوشنبه 20 بهمن‌ماه، به‌همت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه‌طباطبایی، بسیج اساتید و گروه معارف اسلامی این دانشگاه برگزار شد، استادان از گروه‌های مختلف علمی در خصوص بیانیه گام دوم به ایراد سخنرانی و اظهارنظر پرداختند و ابعاد مختلف این بیانه که در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی توسط رهبر معظم انقلاب صادر شده بود را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

 

در ابتدای این نشست، دکتر داود حسین‌پور، عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه‌طباطبایی و دبیر مرکز هم‌اندیشی استادان و نخبگان این دانشگاه ضمن تبریک ایام دهه فجر انقلاب اسلامی و خیرمقدم به شرکت‌کنندگان، گفت: امیدوارم در این نشست با طرح موضوعاتی که توسط استادان فرهیخته صورت می‌گیرد به نتایج خوب و پرثمری در بررسی بیانه گام دوم برسیم.

 

وی ضمن مروری بر چکیده بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و اشاره به برکات چهل و دومین سالگرد انقلاب اسلامی در 7 بند، اظهار کرد: توجه به توصیه‌های مقام معظم رهبری در ورود به دومین مرحله خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی بسیار مهم است.

اکبری‌اقدم: موضوع تحول علوم انسانی در دانشگاه علامه‌طباطبایی غریب نیست

 

حجت‌الاسلام صادق اکبری‌اقدم، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه‌طباطبایی نیز در این نشست با تبریک چهل‌ودومین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و با قرائت «آیه 7 سوره محمد» مبنی بر اینکه «ای اهل ایمان، شما اگر خدا را یاری کنید (یعنی دین و پیغمبر خدا را) خدا هم شما را یاری کند و ثابت‌قدم گرداند»، گفت: این آیه شریفه بیانگر نصرت الهی است و در شرایطی که ما به نصرت الهی بپیوندیم و دین خدا را یاری کنیم با نصرت الهی هم مواجه خواهیم شد و این همان انقلاب و تثبیت آن و ثبوت قدم در این راه است.

 

وی در ادامه با بیان آیه شریفه دیگری مبنی بر اینکه اگر نصرت و کمک الهی شامل حال شما شود، قطعاً هیچ کس بر شما پیروز نخواهد شد، افزود: حضرت امام خمینی (ه) اعتقاد راسخی به کمک و نصرت الهی که بر مؤمنین نازل می‌شد، داشتند.

 

اکبری‌اقدم همچنین به فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «دوران پسا آمریکا آغاز شده است» اشاره و بیان کرد:‌ رهبری گفتند، «قضایای سقوط ترامپ با آن وضع مفتضح و حواشی آن، چیز کوچکی نیست. این افول یک رئیس‌جمهور ناباب نبود، بلکه افول آبروی آمریکا بود. افول انتظام اجتماعی و قدرت آمریکا بود؛ این را من نمی‌گویم، صاحب‌نظران برجسته خودشان اعلام کردند که نظام آمریکا از درون پوسیده و دوران پسا آمریکا آغاز شده است.»

 

وی خاطرنشان کرد: در حقیقت یک جریان اندیشه‌ای و گفتمانی در این میان اتفاق افتاده است که شروع آن با آغاز انقلاب اسلامی در گام اول انقلاب و تثبیت آن در ادامه گام دوم خواهد بود.

 

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه‌طباطبایی در ادامه اظهار کرد: حرکتی که برآمده از این دانشگاه در رابطه با گام دوم انقلاب شکل گرفت و نشست‌های هم اندیشی که در دانشگاه علامه‌طباطبایی در مورد گام دوم انقلاب برگزار شد، به‌صورت یک محصول ارزشمند در قالب کتاب فأخری چاپ شده که در اختیار استادان دانشگاه‌های مختلف قرار گرفته است.

رویکرد نهاد رهبری در دانشگاه علامه همراهی و همگامی با مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب

 

وی با بیان اینکه دو عنصر توحید و وحدانیت همراه با توجهات ائمه معصومین(ع) موجب ثبات و تدوام انقلاب در گام دوم آن شده است، گفت: آنچه ضرورت دارد که به‌عنوان نرم‌افزار مورد توجه قرار بگیرد، ساحت اندیشه‌ای است که می‌تواند در قالب جریان و گفتمان رایج در کشور و نظام اسلامی مؤثر باشد تا گام دوم انقلاب همراه و همگام با رهبر معظم انقلاب اسلامی بر‌داشته شود.

 

اکبری‌اقدم با اشاره به اینکه رویکرد نهاد رهبری در دانشگاه علامه‌طباطبایی همراهی و همگامی با مقام معظم رهبری در گام دوم انقلاب بوده است و بسیج اساتید و گروه معارف اسلامی نیز همین راه را دنبال می‌کنند، تصریح کرد: تولید علم با نگاه بومی و برآمده از فرهنگ و بنیان‌های ارزشی در جامعه ما جاری و ساری است که برگرفته از قرآن، عترت، فلسفه اسلامی و معارف ارزشی بوده که بخشی از آن تولیدی است که باید دانشگاه در آن نقش ایفا کند.

 

وی در همین رابطه اضافه کرد: مرحله بعد تحول علوم انسانی موجود است که به لحاظ بومی‌سازی، اسلامی‌سازی، روزآمدی و کارآمدی و اثرگذاری نیاز به تغییراتی دارد که در کنار تبیین مسائل پیش آمده در نظام، دانشگاه و جامعه اسلامی، باید مورد توجه قرار بگیرد. ضمن‌آنکه تحول و تبیین مسائل علوم انسانی می‌تواند مؤلفه‌ای در کنار ولایت و همراه مردم در تحقق بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی باشد.

امیدوارم بیشتر منشاء اثر و ایفای نقش در زمینه بیانیه گام دوم انقلاب و تحول علوم انسانی باشیم

 

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه‌طباطبایی با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب در مهر‌ماه سال 1388 و گلایه و ابراز نگرانی ایشان در خصوص علوم انسانی اشاره کرد و گفت: رهبری فرمودند: «من درباره علوم انسانی گلایه‌ای از مجموعه های دانشگاهی کردم - بارها، این اواخر هم همین جور - ما علوم انسانی‌مان بر مبادی و مبانی متعارض با مبانی قرآنی و اسلامی بنا شده است. علوم انسانی غرب مبتنی بر جهان‌بینی دیگری است؛ مبتنی بر فهم دیگری از عالم آفرینش است و غالباً مبتنی بر نگاه مادی است. خوب، این نگاه، نگاه غلطی است؛ این مبنا، مبنای غلطی است. این علوم انسانی را ما به‌صورت ترجمه‌ای، بدون اینکه هیچ‌گونه فکر تحقیقی اسلامی را اجازه بدهیم در آن راه پیدا کند، می‌آوریم تو دانشگاه‌های خودمان و در بخش‌های مختلف این‌ها را تعلیم می‌دهیم؛ در حالی که ریشه و پایه و اساس علوم انسانی را در قرآن باید پیدا کرد».

 

وی تأکید کرد: رسالت استادان و همکاران به‌خصوص اساتید گروه معارف و بسیج این اقتضا را ایجاد می‌کند که در موضوع تحول علوم انسانی که می‌تواند در گام دوم انقلاب تأثیرگذار باشد، نقش ویژه‌ای ایفا کنند. ضمن‌آنکه در مجموعه نهاد رهبری دوره‌های مختلفی که در زمینه موضوعات متفاوت علوم انسانی برگزار می‌کنیم، شاهد استقبال چشمگیر استادان محترم در موضوع تحول علوم انسانی هستیم.

 

 اکبری‌اقدم با بیان اینکه موضوع تحول علوم انسانی در دانشگاه علامه‌طباطبایی غریب نیست، گفت: امیدوارم بیش از بیش منشاء اثر و ایفای نقش در زمینه بیانه گام دوم انقلاب و تحول علوم انسانی باشیم.

رهبر: بیانیه گام دوم انقلاب مورد توجه قرار نگیرد شاهد تحریف انقلاب خواهیم بود

 

دکتر عباسعلی رهبر، دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه‌طباطبایی نیز در این نشست با پرداختن به موضوع «نسبت میان تحول علوم انسانی، مسئله‌شناسی سیاسی اجتماعی و بیانیه گام دوم» به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: در تحول علوم انسانی اگر بخواهیم منطقی و روش‌مند قدم برداریم، ابتدا باید رویکرد تحول‌خواه در ذهن جامعه دینی، حوزه و دانشگاهِ ما ایجاد شود و سپس مسائل خود را شناسایی و در پاسخ دادن به آن‌ها، به‌ تحول در علوم انسانی برسیم.

 

وی با بیان اینکه علوم انسانی غرب در طول 400 سال توانست رشد جدی پیدا کند، اذعان کرد: این علوم انسانی به نحو احسن در خدمت مصرف قرار گرفت و عزت پیدا و برای مسائل اجتماعی در غرب راه‌حل ارائه کرد.

 

رهبر در همین رابطه اضافه کرد: ما نیز در تشخیص مسائل باید در فضایی آرام و مبتنی بر منطق و عقلانیت عمل کنیم و به دور از سیاست‌زدگی، افراطی اصلی و فرعی بودن مسائل را مد نظر قرار بدهیم.

بیانیه گام دوم یک منشور استراتژیک است

 

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه‌طباطبایی با اشاره به اینکه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به تشخیص مسائل جامعه روی آورده و موارد مهم را مطرح کرده است که اگر مورد توجه قرار نگیرد از ناحیه همین مسائل مورد آسیب قرار می‌گیریم، گفت: رهبر انقلاب جامعه دیروز، امروز و آینده را گل و بلبل و بدون مشکل تشخیص نداده‌اند، بلکه مشکلاتی را تشخیص داده‌اند که اگر مورد توجه قرار نگیرد، شاهد تحریف انقلاب خواهیم بود، پس تحول در علوم انسانی می‌تواند نقشی اساسی در این زمینه ایفا کند.

 

وی در ادامه افزود: بیانیه گام دوم یک منشور استراتژیک است که به سه محور اصلی اشاره می‌کند. اگر جامعه‌ای مبتنی بر نظام اسلامی، استقلال، آزادی، معنویت و عدالت شکل گرفت می‌تواند و ظرفیت ایجاد جمهوری اسلامی، دولت اسلامی و جامعه اسلامی را خواهد داشت و از درون این جامعه و دولت اسلامی می‌توانیم به افق بلندمدت تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم.

 

رهبر یادآور شد: علوم انسانی در حال رشد می‌تواند با مسائل جامعه درگیر و برخی از آن‌ها شامل کسری در عدالت فراگیر،  استحاله و شکاف در ارزش‌های اصیل دینی، سطحی‌نگری نسبت به دشمن و دشمنی آن و بحث آسیب‌شناسی مدیریت سیاسی کارگزاران که باید از تعارضات در جامعه خصوصاً در حیطه آن‌ها جلوگیری کرد را برطرف کند.

واحدی:‌ بیانیه گام دوم در چهل سالگی انقلاب به عنوان مانیفست آینده انقلاب

 

دکتر مهدی  واحدی، عضو هیئت علمی دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه‌طباطبایی و رئیس بسیج اساتید این دانشگاه هم در این نشست گفت: بیانیه گام دوم در چهل سالگی انقلاب اسلامی به عنوان مانیفست آینده انقلاب اسلامی جایگاه بی‌بدیلی دارد و قابل مقایسه با هیچ پدیده دیگری که چنین نقشی را ایفا کند، نیست.

 

وی با اشاره به اینکه نیازهای ما در جامعه باید از دل این مانفیست استخراج شود، افزود: تحقق این معنا، نیازمند گفتمان‌سازی بومی در دانشگاه است و به فرموده مقام معظم رهبری گام دوم انقلاب به دشواری آنچه گذشت، نخواهد بود اما حتماً باید به قله‌های علم برسیم و رستاخیز علمی نیز در کشور شروع شده است.

در حوزه تحول علوم انسانی نیازمند ساختارشکنی هستیم

 

واحدی با بیان اینکه شتاب علمی در کشور ما برای ناظران جهانی شگفت‌انگیز است و باید به قله‌های علمی جهان دست پیدا کنیم، بیان کرد: ضرورت تحول و بومی‌سازی علوم انسانی غیرقابل‌انکار است.

 

 وی اظهار کرد: در حوزه تحول، رویکردهای پیش پا افتاده چاره کار نیست، بلکه نیازمند ساختارشکنی هستیم؛ یعنی باید ورودی جهادی و انقلابی داشته باشیم، چراکه با افتتاح برخی پژوهشکده‌ها و عوض کردن برخی مسئولان و سر و صداهای ظاهری ایجاد کردن، شاهد تحول در علوم انسانی نخواهیم بود.

دانشگاه علامه‌طباطبایی یک مرکز پژوهشی در قالب پژوهشکده گام دوم انقلاب تأسیس کند

 

این استاد دانشگاه با اشاره به صحبت‌های رهبری مبنی بر اینکه «در‌خصوص بیانیه گام دوم انقلاب کار کنید چون من خیلی روی آن زحمت کشیدم»، گفت: آیا دانشگاه علامه‌طباطبایی این ظرفیت و ضرورت را ندارد که از بین پژوهشکده‌های مختلف که تأسیس کرده است، یک مرکز پژوهشی در قالب پژوهشکده گام دوم انقلاب تأسیس کند و آیا نمی‌توان به این مطالبه رهبر معظم انقلاب پاسخ گفت؟

معتمدی: علوم انسانی فعلی در سعادتمند کردن انسان ناتوان است

 

دکتر عبدالله معتمدی، استاد تمام گروه روان‌شناسی بالینی و عمومی دانشگاه علامه‌طباطبایی نیز در این نشست با اشاره به ضرورت و اهمیت تحول در علوم انسانی، گفت: ارتباط تحول در علوم انسانی با بیانیه گام دوم در این است که تحول در علوم انسانی یک اقدام عقلی و عملی، منطقی و راهبردی و حیاتی برای استمرار نظام جمهوری اسلامی است.

 

وی افزود: در دنیا نظام‌های سیاسی-اجتماعی از طریق نظام تعلیم و تربیت مربوط به خودشان استمرار پیدا می‌کنند و استمرار نظام جمهوری اسلامی هم در گرو تحقق، نظام تعلیم و تربیت در شأن و تراز جمهوری اسلامی است که  یک بخش آن هم بحث تحول در علوم انسانی با رویکرد غنی‌سازی، روزآمدی، بومی سازی و اسلامی‌سازی علوم انسانی است.

 

معتمدی با بیان اینکه رویکرد ضرورت تحول علوم انسانی از آنجایی مهم است که خواستگاه نظری و پژوهشی علوم انسانی فعلی در دنیا با فرهنگ و جامعه ما متفاوت است، اظها کرد: هر پژوهشی مبتنی بر مسئله‌ای است و هر مسئله‌ای بسته به نوع نگاه فرد است که سؤال‌های او را تعیین می‌کند و از این منظر مبانی متفاوت در رویکردهای مختلف است و به همین جهت تحول در علوم انسانی را دارای اهمیت می‌کند.

علوم انسانی فعلی در دنیا، جهانی نیست بلکه غربی است

 

وی با اشاره به اینکه در حقیقت علوم انسانی فعلی در سعادتمند کردن انسان ناتوان است، گفت: انسان در پرتو تکنولوژی توانست مرفه شود اما این رفاه و آزادی به او احساس تنهایی می‌دهد. ضمن‌آنکه علوم انسانی فعلی با جامعه، فرهنگ و ارزش‌های ما همخوانی ندارد.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه‌طباطبایی با بیان اینکه علوم انسانی فعلی در دنیا، جهانی نیست بلکه غربی است، افزود: مفاهیمی که در علوم انسانی مطرح می‌شود فقط یک اشتراک لفظی است و از لحاظ ماهیت مانند مفهوم خانواده، متفاوت است. ضمن‌آنکه نکته بسیار مهمی که باید توجه کنیم این است که وقتی از رویکردی متناسب با فرهنگ بومی صحبت می‌کنیم، به این معنا نیست که می‌خواهیم دانش بشری را نادیده گرفته یا از آن استفاده نکنیم، بلکه آنچه بتوانیم از این روش به دانش بشری و گسترش معرف جهانی کمک کنیم، نباید نادیده گرفته شود. گاهی وقتی به نظریات جدید اشاره می‌کنیم، نوعی تکرار است و دستمان خالی است و خودمان حرفی برای گفتن نداریم.

ایجاد علوم انسانی عدالت محور، اخلاق‌محور، معنویت‌محور و عزت‌محور از طریق تحول

 

وی خاطرنشان کرد: در حقیقت رابطه گام دوم انقلاب با تحول علوم انسانی رابطه وسیعی است، علاوه بر اینکه این بیانیه باید تبدیل به یک گفتمان شود، می‌توانیم به عنوان یک سند بالادستی تکالیفی برای همه دستگاه‌ها برای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب تعریف کنیم.

 

معتمدی یادآور شد: اولاً مخاطب بیانیه گام دوم جوانان هستند و بعد بیانیه گام دوم، ضمانت استمرار نظام اسلامی است و این بیانیه راه پیش رو را نشان می‌دهد. انقلاب اسلامی وارد مرحله خود‌سازی، جامعه‌پردازی و تمدن سازی شده است، آیا علوم غربی می‌توانند در این جهت به ما کمک کنند؟ انقلاب اسلامی دین و دنیا را در کنار هم مطرح کرد. این اوج مسئله‌ای است که بر اساس مبانی هستی‌شناسی تعریفی را که از انسان ارائه می‌دهیم، متفاوت از تعریف انسان در علوم انسانی امروزی است. علوم انسانی عدالت محور، اخلاق‌محور، معنویت‌محور و عزت‌محور در واقع از طریق تحول اتفاق می‌افتد.

 

این استاد دانشگاه علامه‌طباطبایی با بیان اینکه مقام معظم رهبری نظریه نظام انقلابی را مطرح می‌کنند که از موضوعات بزرگی است که حتماً باید مورد توجه قرار گیرد، افزود:‌ در عین اینکه معتقد هستیم که یک نظام سیاسی- اجتماعی داریم؛ پذیرش جوشش انقلابی را هم دارد و امکان ندارد به تحول علوم انسانی نپردازیم و توقع داشته باشیم این اصول و حرف‌ها محقق شوند. آیا فارغ التحصیلان با این علوم انسانی فعلی می‌توانند ما را به این مهم در عرصه‌های خدمت‌رسانی و دیگر عرصه ها در جامعه برسانند؟

خلعتبری: تحول علوم انسانی پلی برای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب

 

حجت‌الاسلام دکتر حسام‌الدین خلعتبری مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه علامه‌طباطبایی نیز در این نشست مسئله تحول در علوم انسانی را از جمله دغدغه‌های خود بیان کرد و گفت: اساساً این مسئله به عنوان سلسله جنبان انقلاب اسلامی ایران است و از طرفی انقلاب ایران معرفتی بوده و باید در آن معرفت‌های مبتنی بر حقیقت استوار باشد.

 

وی با اشاره به اینکه تحول علوم انسانی پلی برای تحقق علم مورد نظر در بیانیه گام دوم و اساس تمدن‌سازی اسلامی است، افزود: وقتی حلقه‌های علمی را مطالعه می‌کنیم، اگر چیزی بخواهد محقق شود، به‌صورت تدریجی است. اندیشه‌ها و فکرها کم کم رنگ می‌گیرند و مانایی و ماندگاری آن زیاد خواهد شد. تحولِ سریع به سرعت هم از بین می‌رود اما تحولاتی که بر طبق اندیشه‌های درست باشد، سالیان سال کم کم شکل گرفته ماندگار و مؤثر خواهند شد، مثلاً امام امت در سال 1342 حرکت را شروع می‌کنند و پانزده سال بعد، نتیجه می‌دهد.

 

خلعتبری اظهار کرد: در بیانیه گام دوم انقلاب، نظریه نظام انقلابی در بخشی از این بیانیه، نظریه فطری و شعار جهانی را مطرح می‌کند که در این زمینه مقام معظم رهبری می‌فرمایند: «برای همه چیز می‌توان طول عمر مفید و تاریخ مصرف فرض کرد اما شعارهای جهانی این انقلاب دینی از این قاعده مستثناء است، آن‌ها هرگز بی‌مصرف و بی‌فایده نخواهند شد، زیرا فطرت بشر در همه عصرها با آن سرشته بوده و به یک نسل و جامعه محدود نیست.

 

وی افزود: در دنیای امروز یک تنگ نظری در حوزه معرفت وجود دارد مبنی بر اینکه علم را تقلیل بدهیم، در انقلاب اسلامی ایران در نگاه تحولی این تقلیل‌گرایی علمی باید برداشته شود. نظریاتی که در حوزه علوم انسانی مطرح می‌شود انسان را به عنوان یک انسان مادی در نظر گرفته و برای آن معیارهایی ایجاد کرده است و بعد هم به عنوان حل و فصل قرار می‌گیرد.

ساده‌انگاری است که علوم انسانی را کاشف روابط تمام انسان محقق بدانیم!

 

مدیر گروه معارف اسلامی دانشگاه علامه‌طباطبایی با اشاره به اینکه این نظریه‌ها مبتنی بر تفکری است که انسان را همه انسان‌های متفکر در عالم نمی‌داند و به‌نوعی شامل همه انسان‌ها نمی‌شود، بیان کرد: این نظریات ناظر به انسان موجود به معنای عام نیست بلکه بخشی از انسان‌های محقق را در نظر می‌گیرد و برای آن انسان‌ها هم فلسفه باطل ساخته شده است تا در نهایت انسان محقق در جریان یک نظریه جامعه‌شناختی تبدیل به انسان محقق مورد نظر خودشان بشود.

 

وی با بیان اینکه ساده انگاری است که علوم انسانی را کاشف روابط تمام انسان محقق بدانیم و او را از انسان غیرمحقق عاجز بدانیم، گفت: بر اساس آیات و روایات دینی ما رسالت داریم که همه انسان‌ها را با فطرت آشنا کنیم. ضمن‌آنکه تعارف منجمدی از علوم دینی مثل مشکلات قرون وسطایی دارد که باید برطرف شود.

 

خلعتبری با اشاره به اینکه ارتباط بین علم و دین فقط در ارتباط تعارضی معنا پیدا نمی‌کند، افزود: بلکه انواع ارتباطات بین حوزه علم و دین وجود دارد که اگر از آن‌ها سخن گفته شود، دیدگاه‌های فطری برافروخته شده و اصطلاحاً بالا می‌آید.

 

دکتر محمدمهدی مجاهدی، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی هم در این نشست با اشاره به اینکه در مباحث مقام معظم رهبری، اقتصاد نکته کلیدی و قوت است، گفت: اقتصاد هدف نیست بلکه وسیله است و در قسمت دوم بیانیه که ایشان به معضلات جامعه امروز می‌پردازند فقر، بیکاری، اشتغال، تحریم، موضوع بودجه نامتوازن و اقتصاد نفتی را مطرح می‌کنند.

 

وی در ادامه به موضوع تحول در علوم انسانی اشاره کرد و افزود: آنچه که دستاورد جامعه بشری در حوزه اقتصاد هست در اختیار یهودیان قرار دارد، نقش یهود در حوزه علوم انسانی به‌ویژه علم اقتصاد، بسیار ویژه است.

پژوهشکده آینده‌پژوهی در دانشگاه علامه‌طباطبایی تأسیس شود

 

مجاهدی با بیان اینکه تحول علوم انسانی در حوزه اقتصاد اهمیت شایانی دارد، بیان کرد: باید اندیشه‌های فکری خود را به اندیشه‌های عقلانی و فلسفی که فلاسفه ایرانی – اسلامی در ادوار هزار ساله این مرز و بوم در قلمرو جهان اسلام و ایران به آن پرداخته‌اند، اصطلاحاً گِره بزنیم.

 

وی اظهار کرد: علمای یهود در این حوزه به‌صورت قلیل و رمز‌آلود لایه‌های بیرونی را می‌گویند و از لایه‌های درونی صحبت نمی‌کنند. در علم اقتصاد، موضوع جمعیت به لحاظ کمی و کیفی مهم‌ترین مسئله است، جمعیت را نباید کنترل کرد و این از متون علمی اقتصاد رشد دریافت می‌شود.

 جمعیت عامل قدرت است

 

این استاد اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی با اشاره به اینکه جمعیت عامل قدرت است، گفت: در جامعه ما هنوز امکان رشد بالقوه جمعیت وجود دارد و باید در این زمینه سرمایه‌گذاری کنیم چون جمعیت است که رشد پایدار را در جامعه ایجاد می‌کند.

 

وی با بیان اینکه علت فقر، جمعیت نیست و از طریق رشد جمعیت به رشد اقتصادی و پایدار می‌رسیم، افزود: هدف را باید روی اشتغال قرار داد و نه روی رشد تولید و آنچه را که باید محدود کرد هم پول واعتبار است.

اگر بخواهیم جمعیت را افزایش دهیم باید زمینه ازدواج فراهم شود

 

مجاهدی تأکید کرد: اگر بخواهیم زمینه‌های عدالت را فراهم کنیم باید پول را به‌عنوان یک معیار ثابت نگه داریم تا هر ساله پول ارزش خود را از دست ندهد و امروزه در جامعه ما انرژی زیادی باید صرف اقناع فکری در این خصوص صورت گیرد. ضمن‌آنکه باید نوع نگرش به مالکیت زمین را باید عوض کنیم این با مبانی فقهی چندین سال پیش کاربرد چندانی ندارد. یکی از زمینه های فقر و بی عدالتی این است که مالکیت زمین مبتنی بر کار نبوده بلکه مبتنی بر سفته‌بازی است.

 

وی با اشاره به اینکه اگر بخواهیم جمعیت را افزایش دهیم باید زمینه ازدواج فراهم شود، گفت: اگر بی‌عدالتی را در نظام پولی می‌بینیم به دلیل سرمایه‌گذاری مبتنی بر انتشار پول بر پایه بدهی است که متأسفانه در سیاست‌گذاری اقتصادی دنباله‌روی این مسیر هستیم.

 

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی در پایان پیشنهاد داد که یک پژوهشکده آینده‌پژوهی در دانشگاه تأسیس شود تا استادان رشته‌های مختلف با این نگاه نگاه آینده پژوهی به بحث و بررسی و تولید علم بپردازند.