نگاه خانواده‌ها به کودک‌آزاری مهم است/ کودکانمان را آگاه کنیم

استادیار روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه آگاهی خانواده‌ها و آموزش کودکان نسبت به کودک‌آزاری بسیار مهم است، گفت: والدین باید در تمام مراحل زندگی از کودکانشان حمایت و آنها را آگاه کنند، والدین باید درباره کودک‌آزاری به فرزندشان اطمینان‌خاطر بدهند تا او در صورت احساس خطر با آنها صحبت کند.

به گزارش عطنا، اولین نشست از سلسله نشست‌های آموزشی والدین با موضوع «کودک آزاری» به همت مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با حضور دکتر معصومه موسوی، استادیار روان‌پزشکی دانشگاه شهید بهشتی و فوق تخصص اعصاب و روان کودکان، دکتر فاطمه باقریان، استادیار روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی و دکتر سعید قنبری، عضو هیئت علمی روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، دوشنبه، 25 تیرماه در سالن آمفی‌تئاتر باغ کتاب برگزار شد.

فاطمه باقریان، استادیار روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی که موضوع سخنرانی او در این نشست «چیستی کودک‌آزاری و پیامدهای آن» بود، گفت: من می‌خواهم به موضوع آزار جنسی در کودک‌آزاری بپردازم و این نکته آن‌‌قدر مهم است که ما یک روز را به «روز جهانی کودک»، اختصاص دادیم و به همین دلیل آزار‌های جسمی و جنسی که به بچه‌ها وارد می‌شود طبق آمار سازمان ملل، تعداد کودکانی که مورد آزار قرار می‌گیرند بالا‌تر از میلیون است و اینها نشان‌دهنده اهمیت کودک‌آزاری است.

 وی افزود: اولین انجمن مبارزه با کودک‌آزاری در سال 1874 در آمریکا تشکیل شد و به دنبال آن در 1894 در انگلستان، مجمع ملی پیشگیری از کودک‌آزاری در دنیا بوجود آمد، با وجود همه این‌ تلاش‌ها در قرن بیستم، شاهد بیشترین میزان کودک‌آزاری از نوع جسمی، جنسی، عاطفی و اخلاقی هستیم و همه اینها یعنی  باید خیلی مراقب باشیم و هر کدام از ما در جایگاه یک مسئول باید مراقب بچه‌های اطرافمان باشیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: اینکه چرا ما باید با کودک‌آزاری مبارزه کنیم به این مورد که بحث کودک‌آزاری به معنی بحث حقوق آدم‌هاست برمی‌گردد؛ بچه‌‌ها از حقوق انسانی برخوردارند پس باید مراقب‌شان باشیم تا آزار نبینند برای اینکه این آزار‌ها، تاثیرات بسیار منفی و گسترده‌ای بر زندگی آینده آنها می‌گذارد و خیلی از این بچه‌ها ممکن است در آینده اصلا نتوانند با عواقب و آثار منفی مشکلاتشان کنار بیایند و به همین دلیل زندگی نرمال نخواهند داشت.

باقریان افزود: آزار‌های جنسی بسیار بدتر و مخرب‌تر از آزار‌های جسمانی، استثمار، بی‌اعتنایی و آزار‌‌های عاطفی است و خیلی وقت‌ها ممکن است که یک فرد نتواند از پس پیامد‌های آن بربیایید و در آینده یک زندگی طبیعی داشته باشد.

وی مهم‌ترین اثر منفی کودک‌آزاری جنسی را خجالت‌زدگی و شرمندگی کودک دانست و گفت: کودک دائما خود را سرزنش ‌می‌کند، علتش این است که فردی که از بچه سوء‌‌‌استفاده کرده، به بچه این حس را که تو خودت هم خواهان این  آزار بودی را القا می‌کند.

استاد دانشگاه شهید بهشتی، گفت: این موضوع خیلی سخت‌تر از آن است که یک بچه بخواهد با خودش بعد از تجاوز کنار بیاید، فیلم «هیس دختر‌ها فریاد نمی‌زنند» یک شروع فوق العاده جالب برای جست‌و‌جوی مسئله کودک‌آزاری در جامعه ما است.

باقریان تصریح کرد: سازمان بهزیستی شماره اضطراری 123 را برای مبارزه با کودک‌‌آزاری، گذاشته ولی خیلی از مواقع، سازمان بهزیستی هم از پس اینجور مسائل بر نمی‌آید ولی آگاهی و هشیاری خانواده‌ها و والدین و اطرافیان می‌تواند از کودک‌آزاری جلوگیری کند.

وی ادامه داد: قصه وقتی خیلی تلخ می‌شود که کسانی که مورد کودک‌آزاری قرار گرفتند، خودشان هم مرتکب کودک‌آزاری می‌شوند؛ تحقیقات نشان می‌دهد که دختر‌ها و پسر‌هایی که از جانب پدر و مادر‌‌هایشان تنبیه بدنی می‌شوند در آینده وقتی که خودشان صاحب فرزند می‌شوند آنها هم این کار را در قبال فرزندانشان تکرار می‌کنند و دوام و بقای این کودک‌آزاری ماندگار می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه ما باید از کودک‌آزاری پیشگیری کنیم، افزود: آثار و پیامد‌های این فرهنگ منفی می‌تواند به نسل‌های بعد صدمه بزند و این افراد در آینده ممکن است که نتوانند با شریک جنسی‌شان ارتباط خوب و مستمری برقرار کنند زیرا نمی‌توانند به دیگران اعتماد کنند.

باقریان نگاه خانواده‌ها به کودک‌آزاری را مهم دانست و افزود: در این راستا یک تحقیقی را انجام دادیم که تفاوت بین دیدگاه‌های بچه‌ها و والدین را نشان می‌دهد بنابراین پرسش‌نامه‌ای را درست کردیم و آن را هم به والدین و هم به نوجوانان دادیم.

وی درباره نتیجه این پژوهش گفت: نتیجه پرسش‌نامه‌ها شامل پاسخ 280 نفر از والدین و 369 نوجوان و همه افراد از هر سن و موقعیت اجتماعی شده است و سوال مطرح شده در آن به این نکته پرداخته بود که آنها چه چیز‌هایی را کودک‌آزاری می‌دانند.

استادیار روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی افزود: نگرش والدین به کودک‌آزاری به ترتیب شامل تنبیه بدنی، توهین، فحاشی، استثمار اقتصادی، ترساندن، بی‌اعتنایی، سوء استفاده جنسی و  تهدید می‌شد.

باقریان گفت: نوجوانان سوء استفاده جنسی و تنبیه بدنی را بالاترین مشکل می‌دانستند اما مهم‌ترین آزار از نظر نوجوانان سرزنش‌‌کردن بود که والدین باید به آن خیلی توجه کنند اما نظر والدین و نوجوانان درباره تنبیه بدنی آمار یکسانی داشت.

وی در ادامه گفت: سوال بعدی این بود که آیا افراد به دوستانشان می‌گویند که مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند؟ در اینجا پاسخ اکثر پسر‌ها این بود که از فرد آزاردهنده دور باش و پاسخ اکثر دختر‌ها این بود که به والدین‌تان اطلاع بدهید ولی حتی پنهان‌کردن را هم توصیه و دوستشان را هم سرزنش می‌کنند.

فاطمه باقریان، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در پایان گفت: نسبت به بچه‌ها خیلی حساس باشیم و با آنها رفیق شویم تا نترسند و حرف‌هایشان را به ما بگویند و درباره آزار جنسی با ما صحبت کنند و نوجوانان‌مان را باور کنیم و پای حرف‌هایشان بنشینیم و از آنها در همه مراحل زندگی، حمایت کنیم.