وسواسی، مریضی‌های مختلف با درمان‌های مختلف است+ تصاویر

نعمت‌اله جعفری، رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی بیمارستان مرکزی آنری لبوری فرانسه گفت: 80 درصد از بیماران وسواسی با درمان شناختی- رفتاری درمان می‌شوند اما برخی‌ها هرگز درمان نمی‌شوند به این دلیل که نمی‌توانند نه اینکه نمی‌خواهند، به عبارتی نمی‌توانند بین افکار وسواسی و عمل خود فاصله بیندازند و اراده به تأخیر انداختن ندارند.

به گزارش خبرنگار عطنا، نشست «درمان اختلال وسواس فکری- عملی شدید» با سخنرانی نعمت‌اله جعفری، رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی بیمارستان مرکزی آنری لبوری فرانسه و با حضور فرامرز سهرابی، احمد برجعلی و حسین اسکندری و سایر استادان، یکشنبه، 16 اردیبهشت‌ماه در اتاق شورای دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

در این نشست، نعمت‌اله جعفری، رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی بیمارستان مرکزی آنری لبوری فرانسه گفت: از نظر مردم وسواسی یک بیماری است به این معنا که مثلاً فرد به صورت مداوم یک چیزی را چک می‌کند یا اینکه از نظر او باید چیزها به صورت متقارن باشند اما به نظر من وسواسی یک مریضی نیست بلکه مریضی‌های مختلف است که درمان‌های مختلفی دارد.

او به عوامل بالینی که سبب تشخیص و جدا کردن مریض‌ها می‌شود اشاره کرد و گفت: یک عامل نوروژیکال است مثلاً یک عملی را انجام می‌دهیم و باید بگوییم این عمل را وارونه انجام دهد و اما دومین عامل که بینش است زیرمجموعه سایکوتیک قرار می‌گیرد.

جعفری در خصوص چرخه وسواسی اظهار کرد: وسواس در ابتدا منجر به اضطراب و سپس اجبار و در مرحله نهایی تسکین می‌شود، این چرخه مدام شروع می‌شود. در مرحله اجبار فرد نمی‌تواند جلوی افکار اضطرابی خود را بگیرد.

وی ادامه داد: اینکه وسواسی جزء نوروتیک یا سایکوتیک باشد اختلاف نظر و بحث است، آزار وسواسی متوجه خود فرد است و بینش دارند. بیماری‌هایی که بینش دارند اغلب خود سایکوتیک هستند و به همین دلیل بودن یا نبودن بینش، درمان وسواسی را سخت کرده است.

رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی بیمارستان مرکزی آنری لبوری فرانسه افزود: تعریف بینش باید در وسواسی‌ها تعدیل شود، بینش را باید متوجه آینده و ناراحتی اطرافیان کرد نه متوجه بیماری خود. فروید برای تشخیص وسواسی، علائم و شخصیت را ضروری می‌داند.

وسواسی یک بیماری‌ مادام‌العمر است

او با بیان اینکه وسواسی یک بیماری‌ مادام‌العمر است، گفت: این بیماری از سن 10 تا 30 سالگی شروع می‌شود. در کودکان تشخیص وسواسی داده نمی‌شود چون معمولاً تغییر می‌کند و این وسواسی در تمام مقاطع زندگی و تمام جنبه‌ها است.

جعفری ادامه داد: وسواس وارسی یعنی وسواس چک کردن بیشترین آمار یعنی 60 درصد را به خود اختصاص داده‌اند. وسواسی‌ها اغلب مواد مخدر استفاده نمی‌کنند اما کسانی که تیک یا پرش دارند چون تیک همراه با وسواس دارند، استفاده می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: شدت وسواسی‌ها ارزیابی می‌شود به عبارتی وسواسی‌ها را می‌توان در دو طیف وسواس فکری و وسواس اجباری قرار داد که زیر 7 سال، مشکلی ندارد، 7 تا 15 سال وسواس خفیف، 16 تا 23 سال، متوسط، 24 تا 31 سال شدید و 32 تا 40 خیلی شدید است.

رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی بیمارستان مرکزی آنری لبوری فرانسه اضافه کرد: ارزیابی بینش درباره وسواسی این است که بگویید چقدر به این حرف باور دارید؟ اگر بتوانند اندکی از باور غلط فاصله بگیرند دیگر سایکوتیک نیستند و این برای فرد وسواسی قدم بزرگ و مثبتی است.

او اظهار کرد: 80 درصد از بیماران وسواسی با درمان شناختی- رفتاری درمان می‌شوند اما 20 درصد یا حدود 40 درصد نیز درمان نمی‌شوند به دلیل اینکه نمی‌توانند نه اینکه نمی‌خواهند. نمی‌توانند یعنی عدم تاخیر بین فکر و عمل به عبارتی نمی‌توانند بین افکار وسواسی و عمل خود فاصله بیندازند و اراده تاخیر انداختن ندارند.

جعفری گفت: دارو درمانی و درمان شناختی- رفتاری از جمله درمان‌هایی برای وسواسی هستند اما بیماری برخی‌ها با هیچ‌گونه از اینها نیز جواب نمی‌دهد.

رئیس بخش روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی بیمارستان مرکزی آنری لبوری فرانسه ادامه داد: آیا علائم بالینی برای تشخیص پاسخ‌دهی درمان وجود دارد؟ مقیاس، ارزیابی است و نتیجه ارزیابی بیمار با این مقیاس شامل دو نوع اسکیزوفرنی و وسواسی است.

وی با بیان اینکه در وسواسی، نوروژیکال ساینس وجود دارد، افزود: آزمایش‌ها نشان داد نوروژیکال ساینس با درمان شناختی- رفتاری و دارودرمانی رابطه ندارد. در تحقیقات فراتحلیل وقتی بیماران را در پروتکل درمان گذاشتند نتیجه نهایی این شد که بیماران وسواسی با یکدیگر متفاوت هستند. و در نتیجه وقتی بینش یک بیماری کم بود بیشتر وارسی می‌کردند.

عکس: شکیبا شیرازی‌تهرانی- عطنا