ایران‌زاده: مواجهه با فرهنگ جهانی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است/ ذکیانی: دین اسلام و زبان فارسی وجه مشترک ایران و افغانستان

نخستین دور گفت‌و‌گوهای فرهنگی ایران و افغانستان با موضوع عرفان، تصوف و ادبیات با حضور رئیس سازمان فرهنگ وارتباطات اسلامی، هیئت اساتید اعزامی دانشگاه‌های ایران و استادان و فرهیختگان افغانستان، ۲ اردیبهشت‌ماه جاری در تالار هنرهای زیبای دانشگاه کابل آغاز شد.

به گزارش عطنا به نقل از روابط عمومی دانشگاه علامه طباطبائی، در این دور از گفت‌و‌گوهای فرهنگی که به مدت دو روز برگزار شد، استادان ایرانی و اندیشمندان افغانستان مقالات خود را در زیر عنوان کلی جایگاه عرفان و تصوف در متون کلاسیک ادبی، نسبت عرفان و تصوف با ادبیات و عرفان در نگاه و اندیشه بزرگان ادبیات به بحث گذاشتند.

ایران‌زاده: مواجهه با فرهنگ جهانی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است

دکتر نعمت‌الله ایران‌زاده، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی و معاون فرهنگی این دانشگاه در نشست تخصصی این دوره با عنوان «جایگاه عرفان و تصوف در متون کلاسیک ادبی» به ارائه دیدگاه خود در خصوص سهم فرهنگ مشترک در ادبیات جهانی با رهیافت مطالعات تطبیقی پرداخت.

وی در ارائه سخنرانی خود، بازشناسی و بازنمایی میراث تمدنی و فرهنگی به منظور مفاهمه بشری و مواجهه با فرهنگ جهانی در دوره کنونی را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برشمرد و افزود: اهتمام به فهم خود و دیگری در آیینه آثار درخشان ادبی جهان و آگاهی از گفت‌و‌گوی راستین متون ادبی در گذر زمان و در مسیر شکل‌گیری اندیشه‌ها، به  مطالعات تطبیقی و رویکرد انتقادی به ادبیات و فرهنگ وابسته است.

ایران‌زاده با اشاره به اهمیت نقش و جایگاه فرهیختگان و فرزانگان در زمینه تأثیر‌پذیری در گفت‌و‌گوهای و به‌خصوص در گفت‌و‌گوهای میان فرهنگی، بیان کرد: سهم فرزانگان ملل در زمینه‌های تولید، اقتباس و تکوین آثار ادبی و میزان اثر‌گذاری و اثر‌پذیری عاطفی و فکری در گذشته، مشخص می‌شود و راه برای گفت‌و‌گو از این طریق گشوده می‌شود.

او با تاکید بر قرابت فرهنگی ایران و افغانستان، افزود: اینکه مثلا فرهنگ مشترک دو ملت ایران و افغانستان و ادبیات فارسی در سپهر فرهنگی تاریخی چه رهاوردی و در ادبیات جهان چه سهمی دارند و ادبا و فرزانگان با چه آورده‌ای و با چه نگاهی به دیگر ملل و آثار ادبی جهان می نگرند و چگونه در پیشبرد ادبیات جهانی نقش ایفا خواهند کرد، الزاماتی دارد و از جمله آن آگاهی از وضع موجود و فهم سرشتِ فرهنگ و کارکرد آن در تعاملات جهانی است.

ذکیانی: دین اسلام و زبان فارسی وجه مشترک ایران و افغانستان برای ارتباط است

دکتر غلامرضا ذکیانی، عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی و رئیس دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی این دانشگاه نیز در این نشست در سخنرانی خود با عنوان «الزامات تثبیت و تعمیق روابط فرهنگی افغانستان و ایران» به بررسی علل و عوامل روابط فرهنگی بین دو کشور پرداخت.

وی با اشاره به نقش فرهنگ در روابط بین‌الملل و به‌ویژه روابط منطقه‌ای در میان کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است، اظهار کرد: به طور کلی تا سخن از روابط کشورها به میان می‌آید بیش و پیش از همه روابط سیاسی و حداکثر روابط اقتصادی به اذهان متبادر می‌شود.

ذکیانی افزود: امروزه بر آگاهان روابط بین‌الملل پوشیده نیست که ابعاد فرهنگی بیش از سایر ابعاد سبب تعمیق و تثبیت روابط کشورها می‌شود.

وی به تهدید های غرب نسبت به فرهنگ جوامع شرقی اشاره کرد و ضمن بیان این تهدید مشترک در کشورهای غیراروپایی، گفت: این تهاجم بسیار جدی است و خواه و ناخواه همه ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ما را مورد تهدید قرار داده است.

رئیس دانشکده ادبیات فارسی و بان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبائی خاطرنشان کرد: بحث اسلام‌هراسی که از جانب غربی‌ها از طریق ترویج تروریسم اسلامی القاء شده عامل دیگری است که ضرورت ارتباط فرهنگی بین افغانستان و ایران را مضاعف می‌کند.

ذکیانی اضافه کرد: دو وجه مشترک یکی دین اسلام و دیگری زبان فارسی سبب تسهیل این ارتباط می‌شود، زیرا نبود زبان مشترک در روابط سایر کشورها به عنوان یک مانع جدی تلقی شده ولی افغانستانی‌ها و ایرانی‌ها چنین مانعی ندارند.

عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی با تاکید بر نقش ادبیات و معارف اسلامی، تصریح کرد: وجود ادبیات غنی فارسی که سرشار از معارف بلند اسلامی است می‌تواند این روند را تسهیل بخشد و همین دو نکته کافی است تا لزوم برقراری و تعمیق ارتباط فرهنگی افغانستان و ایران را مورد تاکید قرار دهیم.

گفتنی است، سطح همکاری‌های فرهنگی دو کشور ایران و افغانستان بعد از برگزاری نشست‌های تخصصی کمیته‌های مشترک که برای تدوین سند جامع همکاری‌های این دو کشور انجام شد، رشد چشمگیری یافته است. ضمن‌آنکه قرار است دبیرخانه دائمی این دور از گفت‌و‌گوهای فرهنگی ایران و افغانستان در دانشگاه کابل و یکی از دانشگاه‌های ایران فعال شود.