ما فقط از نسل جدید انتقاد می‌کنیم/ در انتقال ارزش‌ها ضعیف عمل کرده‌ایم

دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی با بیان اینکه همه نسل‌ها خود را اخلاق‌مدارتر، درستکارتر و متعهدتر از نسل بعد از خودشان می‌دانند، گفت: نسل‌های قدیمی‌تر نتوانسته‌اند چارچوب‌ها، ارزش‌ها و معیار‌‌ها را به شیوه صحیح انتقال دهند. ما به جای نزدیک‌‌‌تر کردن نسل‌ها و ایجاد اتحاد فقط از نسل جدید انتقاد می‌کنیم.

به گزارش عطنا، دهمین نشست از سلسله‌ نشست‌های «سه‌شنبه‌های مشاور‌ه‌ای» با عنوان «شکاف نسلی و عوامل آن» به همت انجمن مشاوره ایران، گروه مشاوره و انجمن علمی-دانشجویی مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی با سخنرانی دکتر آتوسا کلانترهرمزی، مدیر گروه و استادیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی، دکتر کیومرث فرح‌بخش، دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی و دکتر حمید علی‌زاده، استاد تمام رشته روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه علامه‌طباطبائی و با حضور دانشجویان و دیگر استادان مشاوره، سه‌شنبه، 28 فروردین‌ماه در دانشکده‌ روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه‌طباطبائی برگزار شد.

کیومرث فرح‌بخش، دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی در ابتدای سخنان خود گفت: اگر شکاف به معنای دنیایی متفاوت با نسل گذشته باشد و تحرکی به جامعه دهد خوب و حتی لازم است.

وی افزود: قاعدتا جوامع رو به رشد جوامعی هستند که نسبت به نسل‌های قبلی خود دستاوردها و نوآوری بیشتری داشته باشند. هر نسلی که روی کار می‌آید، تکنولوژی، فکر، ایده و برنامه‌های جدیدی روی کار می‌آید و به جامعه تحرک می‌دهد.

دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی در ادامه گفت: یک نگاه به شکاف نسلی این است که قرار است نسل جدید، پیرو آموزش‌های قبلی باشد. این بسیار خطرناک است. یکی از دلایلی که در جوامع ما می‌گویند شکاف نسل‌ها ایجاد شده است این است که بسیاری از عقاید، باور‌‌ها و روش‌های نسل قبلی را قبول ندارند و این یقیناً خوب نیست و ممکن است در بسیاری از موارد آسیب‌زا باشد ولی به صورت طبیعی تا حدی باید این اختلاف باشد تا جامعه پیشرفت کند.

فرح‌بخش گفت: نسل‌های بالاتر می‌نالند که نسل قبلی آنچنان که می‌گویند خوب هستیم، خوب نیستند و این چرخه ادامه دارد که نسل بعدی به خوبی نسل قبلی نیست، این به نظام خودخواهی و خودمداری نسل‌های مسن‌تر برمی‌گردد که خود را خیلی خوب و محور حق می‌دانند.

وی با بیان اینکه همه نسل‌ها خود را اخلاق‌مدارتر، درستکارتر، متعهدتر و نسل بعدی را طغیان‌‌‌تر، ناتوان‌‌‌تر و کم عقل‌‌‌تر می‌دانند، گفت: نسل دهه 50 یک ویژگی منحصر به فرد نسبت به دیگر نسل‌ها دارند  و آن اینکه هم نسل قبل و هم نسل بعد خود را قبول ندارد. خودخواهی و خودمداری نسل دهه 50، نسل‌های دیگر را خراب‌‌‌تر کرده است.

دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی گفت: اگر شکاف نسلی به صورت آسیب‌زا وجود داشته باشد، یقیناً ناشی از ضعف نسل‌های قبلی است که نتوانسته‌اند از توانمندی‌ها و رشد نسل‌های قبلی خود استفاده کنند.

فرح‌بخش یکی از دلایل خودمداری، خودخواهی و خود بزرگ‌بینی نسل‌های قدیمی‌تر نسبت به نسل‌های جدید است را عدم توانایی نسل‌های قدیم برای تحمل نوآوری‌های نسل جدید دانست و گفت: مشکل دوم این است که نسل‌های قدیمی‌تر در انتقال ارزش‌ها و چارچوب‌های متناسب با درک و فهم نسل‌های قبلی‌‌‌تر ضعیف بودند.

وی افزود: به عبارتی ما نتوانستیم چارچوب‌ها، ارزش‌ها و معیار‌‌ها را به شیوه صحیح انتقال دهیم و فقط از آنها انتقاد می‌کنیم و مورد سرزنش قرار می‌دهیم، به جای نزدیک‌‌‌تر کردن نسل‌ها و ایجاد اتحاد، باعث شکاف و انزجار بین نسل‌ها می‌شویم.

دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه‌طباطبائی یکی از علت‌های مشکلات جوامع و خانواده‌ها را عوامل فردی و روانی دانست و گفت: وقتی بچه‌ها به سن بلوغ می‌رسند برخی از والدین به طور ناخودآگاه تحمل تفاوت داشتن آنها با دیگران را ندارند و حساسیت نشان می‌دهند بنابراین جنبه روان‌کاوانه در شکاف نسل‌ها دخیل است.

فرح‌بخش افزود: ویژگی جامعه خوب و پیشرو این است که نسل‌های قدیمی‌ بتوانند نسل‌های بعد از خود را طوری پرورش دهند که از خودشان موفق‌‌‌تر و پیشرو‌‌‌تر باشند. پس نسل جدید باید بهتر از نسل قبلی باشد و اگر این نگاه حاکم باشد شکاف نسل‌ها کاهش پیدا می‌کند.

در این میان یکی از دانشجویان در مورد شکاف نسلی گفت: این پدیده تقریبا از دهه 60 میلادی اتفاق افتاد، به تدریج وارد ایران شد و در سطوح مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و نظایر آن نفوذ کرد. مسئله تکنولوژی باعث اختلاف بین جوانان با والدین شد. یعنی جامعه ما استدلال خود را با سرعت تکنولوژی هماهنگ نکرده است و به اعتقاد من دانشجو، تکنولوژی یکی از عوامل شکاف نسل‌ها است. والدین باید ارتباط و آگاهی خود را متناسب تکنولوژی‌های موجود به روز کنند.

دانشجوی دیگری بیان کرد: قوانین اجتماعی ما با سرعت فرهنگی پیش نرفت. یعنی قوانین ما برای دهه 40 است ولی مبانی فلسفی و فرهنگی تغییرات زیادی کرده است. اساس و بنیان آن این است که ما از ادبیات فاصله گرفته‌ایم که ریشه اصلی همه ما انسان‌هاست. حذف ادبیات و روایت یک عامل خیلی مهم در ایجاد شکاف نسل‌ها بوده است.

در پایان یکی از دانشجویان درخواست کرد «سه شنبه‌های مشاور‌ه‌ای» دانشجومحور و گفت‌وگو محور باشد تا دانشجویان فرصت بروز بیشتری داشته باشند.