شناسایی بیماری‌های شایع به کمک جست‌وجوگرهای اینترنتی/ توئیتر درمانی

همه مردم، گوگل را به واسطه جست‌وجوگر اینترنتی آن می‌شناسند و با کارایی این ابزار آنلاین آشنایی دارند. اما این طور که شرکت مذکور روز گذشته توضیح داد، قرار است قوانین موجود تغییر کند تا جست‌وجوگر اینترنتی گوگل برای مانیتور کردن بیماری‌های مختلف در سراسر جهان مورد استفاده قرار گیرد و به عبارت دیگر این ابزار معمول به یک دستیار پزشکی و درمانی تبدیل شود.

به گزارش عطنا به نقل از ایران، کارشناسان پس از انجام بررسی‌های جدید خود اعلام کردند جست‌وجوهای اینترنتی می‌توانند در فرآیند تشخیص و شناسایی بیماری به مدیران کشورها کمک کنند. این مطالعه درحالی صورت گرفت که پیش از آن مشخص شده بود سایت‌های اینترنتی بزرگ پل ارتباطی میان بیماران و پزشکان محسوب می‌شوند و به خوبی نشان می‌دهد در یک شهر یا کشور چه بیماری‌ شیوع پیدا کرده است.
گوگل درمانی
گروهی از محققان دانشگاه هاروارد با استفاده از یک مدل ریاضیاتی که جست‌وجوهای گوگل و داده‌های کلینیکی دولتی را با یکدیگر تلفیق می‌کرد ماه گذشته موفق شدند یک تب خطرناک را که در کشورهای توسعه‌نیافته شیوع پیدا کرده بود، شناسایی کنند. این بیماری که از طریق نوعی پشه انتقال می‌یابد نشانه‌هایی شبیه به آنفلوانزا دارد که از جمله آنها می‌توان به سردرد، درد عضلانی و تهوع اشاره کرد. پیش‌بینی شده است سالانه بیش از 390 میلیون نفر از مردم جهان به این بیماری مبتلا شوند.
نتایج حاصل از بررسی‌های محققان دانشگاه هاروارد هفته گذشته در آخرین شماره از نشریه بین‌المللی «بیولوژی رایانشی PLOS» منتشر شد.
«تب دانگ» که از طریق پشه آئدس منتقل می‌شود یک بیماری حاد است که اگر به موقع تشخیص داده نشود، در زمان کوتاه فرد مبتلا را با خطر کاملاً جدی مرگ مواجه می‌کند. به همین دلیل پزشکان به این بیماری «تب استخوان‌شکن» هم می‌گویند. از آنجایی که محل شیوع «تب دانگ» کشورهای توسعه نیافته گزارش شده تشخیص آن بسیار دشوار است و ساکنان این کشور معمولاً هیچ گونه دسترسی به سیستم تشخیص و درمان بیماری ندارند. دولت‌ها در این مناطق تنها به گزارش‌های منتشر شده از سوی بیمارستان‌ها بسنده می‌کنند که معمولاً با تأخیر منتشر می‌شود، ناقص است و نیاز به اصلاحات مکرر دارد.
این گروه تحقیقاتی روشی که پیش‌تر در سال 2015 میلادی برای تشخیص آنفلوانزا در امریکا مورد استفاده قرار داده بودند را به کار گرفت. براساس نتایج حاصل از بررسی‌های انجام شده توسط اعضای این گروه مشخص شد جست‌وجوهای آنلاین می‌تواند به ردیابی و شناسایی بیماری‌های مختلف کمک کند و در این زمینه سرویس‌های اینترنتی کاربردی از جمله Google Flu Trends و Google Dengue Trends کاربردهای بسیار زیاد داشته است.
بر اساس یافته‌ها و مطالعه جدید، محققان موفق شدند با ابزار مدل‌سازی ریاضیاتی خود بیماری «تب دانگ» را در کشورهای مکزیک، برزیل، تایلند، سنگاپور و تایوان  به خوبی شناسایی کنند و مبتلایان به آن را تشخیص دهند. این افراد در اصل ابزار آنلاین Trends گوگل را به کار گرفتند و از طریق آن 10جست‌وجوی مرتبط با «تب دانگ» را که توسط ساکنان هر یک از کشورهای مذکور انجام شده بود تحلیل کردند. در کنار آن اطلاعات منتشر شده از سوی سازمان‌های دولتی فعال در حوزه سلامت و بهداشت نیز مورد استفاده قرار گرفت. محققان در پایان دریافتند تکنیک آنها پیش‌بینی‌های بسیار دقیق‌تری را نسبت به دیگر روش‌های موجود برای شناسایی بیماری مذکور در این منطقه انجام داده است و از این طریق توانسته‌اند با دقت بالاتر این مشکل را ردیابی کنند. با این وجود دستیابی به اهداف تعیین شده در کشور تایوان اندکی مشکل بود زیرا فعالیت‌های صورت گرفته در زمینه «تب دانگ» در این جزیره پیش از سال 2014 میلادی بسیار اندک بود و طی سال 2014 و 2015 میلادی فقط دو مورد فرد مبتلا به «تب دانگ» شناسایی شده بود.
«ساموئل کو» از استادان دانشگاه هاروارد که مدیریت این گروه تحقیقاتی را برعهده داشت، گفت: «ردیابی بیماری مذکور در این کشورها زمانی با دقت بیشتر انجام می‌شد که ما یافته‌های گوگل را با شیوع فصلی بیماری و گزارش‌های دولتی تطبیق می‌دادیم.»

توئیتر درمانی

به جز روشی که گوگل ارائه کرده است، دیگر شرکت‌های بزرگ اینترنتی هم در این زمینه گام‌هایی برداشته‌اند. یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه نورث‌ایسترن مدل جدیدی ارائه کرده‌اند که از طریق شبکه اجتماعی توئیتر میزان شیوع آنفلوانزا را در آن واحد تحلیل می‌کند. این محققان داده‌های محلی مربوط به هر منطقه جغرافیایی را بر اساس 50 میلیون توئیت حاوی کلمه مرتبط با آنفلوانزا از جمله سرفه یا تهوع مورد بررسی قرار دادند. داده‌های موجود یک ایده کاربردی را برای محققان زنده کرد تا بر اساس آن بیماری آنفلوانزا را در نخستین مراحل شیوع در برخی مناطق جغرافیایی شناسایی کنند.
«الساندرو وِسپینیانی» مدیر دانشگاه نورث‌ایسترن که گزارش نهایی این بررسی را نوشته بود، توضیح داد: «شرایط اولیه برای شیوع بیماری اهمیت بسیار زیادی دارد. شما برای آنکه بتوانید جلوی گسترش بیماری را بگیرید باید شرایط و محل شیوع آن را تشخیص دهید. ما به کمک توئیتر متوجه شدیم در تگزاس بیش از میشیگان فرد مبتلا به آنفلوانزا داریم و برای دیگر مناطق امریکا هم اطلاعات مشابه دقیقی را به دست آورده‌ایم».
توئیت‌ها برای شناسایی میزان گسترش بیماری آنفلوانزا بین مردم مورد استفاده قرار گرفتند. آنها همچنین اطلاعات دقیقی را در مورد شدت شیوع بیماری در مقایسه با سال‌های قبل به‌دست آوردند. محققان توضیح دادند مدل آنها برای تشخیص بیماری مبتنی بر داده‌های شبکه اجتماعی نخستین شبیه‌سازی اینترنتی برای کنترل آنفلوانزا در جهان بوده است.
این گروه از محققان با تحلیل توئیت‌های منتشر شده در دو فصلی که آنفلوانزا بیشتر شایع می‌شود متوجه شدند که مدل آنها بسیار قابل اعتماد است و تعداد بیمارانی که به دست آورده‌اند با داده‌های منتشر شده از سوی مراکز درمانی مطابقت دارد. روش جدیدی که در این زمینه به کار گرفته شد در فاز نخست برای دوره زمانی شش هفته‌ای تعداد مبتلایان به آنفلوانزا را برآورد کرد و آن را با اطلاعات دقیق بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها تطبیق داد. با این اتفاق در فصل بعدی که قرار بود بیماری مذکور دوباره شایع شود، کمپین‌های گسترده در شهرهایی که از قبل پیش‌بینی شده بود تشکیل شد و محققان موفق شدند از این طریق بیماری را بهتر از قبل کنترل کنند. این بررسی به محققان نشان داد به کمک شبکه اجتماعی توئیتر موفق شدند میزان انتشار بیماری آنفلوانزا را تا 20درصد بین مردم کاهش دهند.
بین سال‌های 2017-2016 در مجموع 25 میلیون امریکایی به آنفلوانزا مبتلا شدند و از بین آنها 310 هزار نفر مجبور شدند در بیمارستان بستری شوند. با توسعه این روش جدید محققان پیش‌بینی کردند برای سال‌های18- 2017  به کمک شبکه اجتماعی توئیتر تعداد مبتلایان به آنفلوانزا را در امریکا  به 20 میلیون نفر برسانند و کمتر از 180 هزار نفر از آنها در بیمارستان بستری شوند.