نقطه عزیمت و تحول باید از پیش‌دبستان آغاز شود/ قرائت‌های مختلفی از بومی‌کردن علوم انسانی وجود دارد

عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی در نشست بررسی تحول و ارتقاء علوم انسانی بیان کرد: همانند اقتصاد که هر وقت عرضه زیاد شود، تقاضا کم می‌شود، در زمینه اسلامی و بومی‌کردن علوم انسانی نیز اکنون به شرایطی رسیده‌ایم که به دلیل ارائه مطالب زیاد در این حوزه دیگر قدرت جذب دانشجویان و افراد را از دست داده‌ایم.

به گزارش عطنا، دکتر میترا عظیمی، عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی یکشنبه ۲۱ اردیبهشت‌ماه در نشست هم‌اندیشی استادان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی که با موضوع بررسی «تحول و ارتقاء علوم انسانی» در سالن شهید ارشاد این دانشکده برگزار شد، بیان کرد: ابتدا می‌خواهم از آقای اکبری‌اقدم، مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه علامه طباطبائی و متولی برگزاری این جلسه یک سوال بپرسم که تعریف دقیق خود شما از علوم انسانی اسلامی و بومی چیست؟

حجت‌الاسلام صادق اکبری‌اقدم، نیز در پاسخ خانم عظیمی، گفت: در زمینه اینکه تحول و تعریف دقیق از علوم انسانی اسلامی و بومی چیست؟ به نظرم تعالی، رشد، تغییر، اصلاح و مواردی از این قبیل نیست و قرار هم نیست که بنده در این‌باره اظهار نظر کنم چون مرجع نیستم و بهتر است در این زمینه پیش فرضی القاء نکنیم؛ در زمینه تحول و ارتقاء در علوم انسانی باید زایش علمی از دورن علم و خود همین استادان بیرون بیاید.

عظیمی در ادامه با بیان اینکه اکنون قرائت‌های مختلفی از واژه‌های اسلامی یا بومی‌کردن علوم انسانی در جامعه دانشگاهی ما صورت می‌گیرد، گفت: دانشگاه تهران که به نوعی یکی از نهاد‌های اصلی در زمینه اسلامی‌کردن و بومی‌سازی علوم انسانی است بدون تعارف فقط واژه اسلامی را به درس‌هایی که قبلاً این عنوان را نداشته‌اند، چسبانده است.

وی افزود: همانند اقتصاد که هر وقت عرضه زیاد شود، تقاضا کم می‌شود، در زمینه اسلامی و بومی‌کردن علوم انسانی نیز اکنون به شرایطی رسیده‌ایم که به دلیل ارائه مطالب زیاد در این حوزه دیگر قدرت جذب دانشجویان و افراد را از دست داده‌ایم.

عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی خاطرنشان کرد: در مواردی که متون درسی و شرح‌درس‌های رشته‌های مثلاً اسلامی و بومی‌شده در جامعه دانشگاهی را می‌خوانم، آنقدر این موارد به همدیگر بد و بدقواره برچسب خورده است که هر دوه حوزه مهم علمی را نیز به هم می‌زند.

 وی با اشاره به اینکه اولین گام در زمینه اسلامی و بومی کردن علوم انسانی این است که چه کاری انجام دهیم که موجب این همه سوء تفاهم نشویم، گفت: بومی‌کردن علوم انسانی، طی یک شب و چند روز و یا 10 سال و 20 سال اتفاق نمی‌افتد بلکه باید سال‌ها نهاد آن در کشور ایجاد شده و فعالیت کند تا بعد بتوانیم به این مهم دست پیدا کنیم.

عظیمی افزود: یکی از مهمترین اشتباهاتی که در زمینه بومی و اسلامی‌کردن علوم انسانی انجام می دهیم این است که نقطه عزیمت تحول در آن را معطوف به جامعه دانشگاهی کرده‌ایم، در صورتی که نهادهای مهم دیگری چون آموزش‌وپرورش و حتی پیش دبستانی‌ها نیز در این زمینه وجود دارند که باید به آن‌ها توجه کنیم.

تغییر تعاریف جدی از سرمایه‌های توسعه‌ای یک کشور

وی با بیان اینکه بیشتر اندیشمندان دنیا، امروزه نقطه تحول و عزیمت در علوم را دیگر دانشگاه‌ها نمی‌دانند بلکه مدارس و پیش‌ دبستانی‌ها عنوان می‌کنند، اظهار کرد: این در حالی است که ما تازه می‌خواهیم علوم انسانی اسلامی و بومی را از متون دانشگاهی خود آغاز کنیم آن هم برای دانشجویانی که 12 سال در سیستم آموزشی فشل آموزش‌وپرورش درس خوانده‌اند.

عضو هیئت علمی گروه برنامه‌ریزی اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی افزود: باید یک کار منسجم و تعریف دقیق‌تری از بومی‌شدن و حدومرز اسلامی‌شدن علوم انسانی داشته باشیم، حال آنکه تعاریف جدی از سرمایه‌های توسعه‌ای یک کشور تغییر کرده و به جای دانشگاه‌ها باید از آموزش‌وپرورش و قبل از آن شروع کنیم.

میترا عظیمی در پایان با بیان اینکه برای اسلامی و بومی‌شدن علوم انسانی باید کاری کنیم که ریشه‌ها و پایه‌های آموزشی اولیه در کشور به این سمت حرکت کند، گفت: امروزه نه تنها جامعه دانشگاهی بلکه حتی دبستانی‌ها و پیش‌دبستانی‌ها نیز به عنوان سرمایه‌های توسعه‌ای یک کشور شناخته می‌شوند که نقطه عزیمت و تحول باید از آن‌ها آغاز شود.