قانعی‌راد قائل به گفت‌وگو بود

دانشیار تاریخ دانشگاه تهران دغدغه‌مندی، دردمندی، روش‌مندی، توانمندی در مدیریت، داشتن صراحت‌لهجه، قائل به گفت‌وگو بودن و داشتن نگاه تاریخی را از ویژگی‌های محمدامین قانعی‌راد عنوان کرد و گفت: دکتر قانعی‌راد تأکید می‌کرد که باید تاریخی کار کنیم و بر ضرورت مطالعات میان‌رشته‌‌ای و فرا رشته‌ای به معنای دقیق کلمه آگاه بود.

به گزارش عطنا، همزمان با چهلمین روز درگذشت زنده‌یاد محمدامین قانعی‌راد، آیین گرامیداشت این استاد عالی‌قدر و مراسم رونمایی از کتاب «اخلاقیات شعوبی و روحیه علمی» شنبه، ۶ مردادماه با حضور خانواده مرحوم محمدامین قانعی‌راد، جمعی از فرهیختگان و اصحاب علم در انتشارات علمی و فرهنگی برگزار شد.

در این مراسم علی ربیعی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، هادی خانیکی، مدیرگروه ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، مسعود کوثری، دانشیار ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران و مدیر انتشارات علمی و فرهنگی، مقصود فراستخواه، دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، محمد فاضلی، استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی، داریوش رحمانیان، دانشیار تاریخ دانشگاه تهران و عضو مؤسسه راویان آینده فرهنگ، نعمت‌الله فاضلی، دانشیار پژوهشکده مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و برادر بزرگ مرحوم محمدامین قانعی‌راد به سخنرانی پرداختند.

داریوش رحمانیان، دانشیار تاریخ دانشگاه تهران و عضو مؤسسه راویان آینده فرهنگ در ابتدای سخنان خود گفت: سال‌ها با دکتر قانعی‌راد در حلقه‌ای همکاری‌های میان‌رشته‌ای در چارچوب مؤسسه راویان آینده فرهنگ فعالیت داشتیم؛ من به نمایندگی از همه اعضای این گروه ارزشمند چند کلامی را خواهم گفت.

وی گفت: دکتر قانعی‌راد حقیقتا شخصیت و وجودی چند سویه بود؛ هم آموزگار و استاد بسیار توانا و موثر در عرصه آموزش بود و هم پژوهشگری دقیق، روش‌شناس و بسیار موثر؛ نقد یکی از گواه‌های این ادعا است.

دانشیار تاریخ دانشگاه تهران افزود: ایشان بویژه مدیری توانا بودند؛ در مقام ریاست انجمن جامعه‌شناسی و در هنگام مدیریت ایشان، یک نقطه عطف واقعی رقم خورد و انجام کارهایی از جمله نشست‌ها، همایش‌ها و فعالیت‌های گوناگون نهادسازی‌هایی که در درون انجمن صورت گرفت واقعا بدون شخصیت موثر دکتر قانعی‌راد قابل تصور نبود.

عضو مؤسسه راویان آینده فرهنگ تصریح کرد: یک وجه دیگر نهادسازی مدیریت ایشان همین مؤسسه راویان آینده فرهنگ بود که می‌دانیم که با چه نیت‌ها و آرمان‌های والایی تأسیس شده بود؛ امیدوارم پیشرفت کند چون یکی از آرزوهای ایشان بود.

اگر احساس می‌کرد در زمینه‌ای تاثیر گذار است به خودش شکی راه نمی‌داد و وارد می‌شد.

رحمانیان در ادامه گفت: دکتر قانعی‌راد ضمن اینکه در چارچوب رشته تخصصی خودش، جامعه‌شناسی کار می‌کرد، اثرگذار هم بود؛ همه می‌دانیم که ایشان چند ویژگی برجسته داشت یکی از این ویژگی‌ها این بود که علایق میان رشته‌ای داشت و بر ضرورت و فوریت همکاری میان رشته‌ها پای می‌فشرد؛ فراتر از آن به مطالعات میان‌رشته‌ای، بین رشته‌ای، فرارشته‌ای و چند رشته‌ای به معنای دقیق کلمه آگاه بود و هرجا مناسبتی، زمینه‌ای فراهم می‌آمد که ایشان تأثیر بگذارد، تبلیغ، ترویج و پشتیبانی کند هیچ به خودش شکی راه نمی‌داد و وارد می‌شد.

وی یکی دیگر از ویژگی‌های این جامعه‌شناس فقید را داشتن نگاه تاریخی دانست و گفت: چندبار درخصوص کتاب با دکتر قانعی‌راد گفت‌وگوهایی کردیم به گمان من این عنوان جدید کتاب، عنوان بامعنایی است که بسیار قابل بحث است.

دانشیار تاریخ دانشگاه تهران افزود: شایسته است که با کمک انجمن جامعه‌شناسی و انتشارات محترم علمی و فرهنگی و نهادهای دیگر از جمله خود مؤسسه راویان آینده فرهنگ یک نشست فاخر و پر و پیمان درباره کتاب «اخلاقیات شعوبی و روحیه علمی» برگزار شود؛ این کتاب از زوایای گوناگون قابل نقد است.

عضو مؤسسه راویان آینده فرهنگ با بیان اینکه دکتر قانعی‌راد به صراحت لهجه تأکید داشت، نقدپذیر و قائل به گفت‌وگو بود، گفت: یکی از ویژگی‌های دکتر قانعی‌راد دغدغه‌مندی و دردمندی بود؛ ایشان بسیار مسئله‌شناس بود و مشکل‌ها و بحران‌هایی که جامعه ما با آنها درگیر بوده است را با یک دید پیش‌بین و پیش‌رس رصد می‌کرد و سعی می‌کرد واکنش نشان دهد.

رحمانیان در ادامه گفت: یک سلسله همایش‌هایی راجع به تاریخ آب در ایران طراحی کرده بودیم که سال‌ها پیش قرار بود برگزار شود و دکتر قانعی‌راد تأکید می‌کرد که باید تاریخی کار کنیم؛ یکی از بحران‌هایی که الان داریم با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم روایات تاریخ ما است؛ تاریخ علم، فکر و فرهنگ در حوزه تمدن مسلمانان در حال تحریف و تقطیع از قدرت و سیاست امروزه است.

وی در پایان گفت: دکتر قانعی‌راد کتاب «اخلاقیات شعوبی و روحیه علمی» روایات خاصی از تاریخ علم، جامعه‌شناسی علم و معرفت در حوزه تمدن اسلامی را بیان می‌کند که برای امروز و آینده ما بسیار اساسی است بنابراین این کتاب و روایتی که به آن پرداخته شده خیلی قابل اعتنا است و امیدوارم جامعه علمی کشور بیشتر به این بپردازد.