«واقعیت این است که ما هزینههای بسیار زیادی برای این آزادی دادیم و مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی، آزادی بیان است. دین ما دین تساهل، تسامح و تحمل است. حتی اعتدال پیشهکردن نوعی از تقوا شمرده شده است.» این را مهندس مهدی علوی، مدیر امور فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی، می گوید. در حاشیه برگزاری جشنواره نشریههای دانشجویی با وی گفتوگویی داشتیم که در ادامه میخوانید.
علوی، دبیر جشنواره نشریههای دانشجویی منطقه یک، در گفتوگو با عطنا اظهار کرد: با توجه به اینکه جشنواره منطقهای برگزار شد و 15 دانشگاه از دو استان تهران و البرز در آن حضور داشتند، رقابت جالبی اتفاق افتاد.
وی گفت: چون دانشجویان در تهران به افراد شناختهشده دسترسی دارند و میتوانند در نشریههای مختلف مطالب خود را ارئه دهند، فکر میکنم کار خوبی است که دانشگاه های تهران با یکدیگر به رقابت بپردازند.
علوی درباره نحوه برگزاری جشنواره ابراز کرد: تا آنجا که در توان ما بود تلاش کردیم. این تکلیفی بود که وزارتخانه بر عهده ما گذاشت و سعی کردیم به نحو احسن آن را به انجام برسانیم. بیشتر هم خواست ما این بوده که بتوانیم نقش نشریهها را پررنگ کنیم. به روحیه حریّت و آزادگی دانشجویان اهمیت میدهیم؛ زیرا در شرایط سِنّی هستند که تعلق چندانی ندارند و میتوانند عقایدشان را ابراز کنند. کسانی که قلم بهدست میگیرند و مینویسند به نسبت سایر افراد، شجاع تر هستند، چون اجازه میدهند مطلبشان بارها خوانده شود و مورد نقد قرار بگیرد.
مدیر امور فرهنگی دانشگاه علامه با اشاره به رفع نظارت پیش از چاپ در این دانشگاه، گفت: قرار بر این است که پیشخوانی انجام نشود. در یک سال گذشته با مطالبی که چاپ شده مشکلی نداشتیم. این نشان میدهد که دانشگاه علامه ظرفیت بالایی در چنین حرکتهایی برای خود تعریف کرده است.
علوی در قیاس با دوره مدیریت قبلی اذعان کرد: در دوره قبل بسیار سخت میگرفتند، پیشخوانی انجام می شد و ایراد می گرفتند. سیاست قبل مبنی بر این بود که هر مطلبی اجازه انتشار پیدا نکند؛ در حالی که دانشجویان در همین جامعه هستند و حدود خود را میدانند و اگر ما به آنها اعتماد کنیم، به آن ها تشخص دادهایم. ضمن اینکه مانند سایر نشریههایی که منتشر میشود آن ها خود در برابر مطالبشان پاسخگو هستند.
او نظر خود درباره مفهوم آزادی بیان را این گونه بیان کرد: به نظرم سهل و ممتنع است. میشود درباره آن راحت صحبت کرد اما عمل به آن دشوار است. حدیثی است که میفرماید: «حق» چیزی است که درباره آن میتوان وسیع صحبت کرد اما در عمل بسیار تنگنا دارد. آزادی بیان نیز جزو مواردی است که به حق تنه میزند. اگر برگردیم به قرآن و مرور کنیم، میبینیم که خداوند مبدع آزادی بیان است؛ مثلاً جایی که راجع به حضرت موسی (ع) و فردی که آن حضرت کشته است، صحبت می شود؛ یا جایی که از قتل هابیل سخن گفته میشود و همین طور اعتراض فرشتگان به خلق انسان و ... . بنابراین، وقتی به فرشتگان اجازه اعتراض به خلق انسان داده میشود، میتوان فهمید خود حضرت حق مبدع آزادی بیان است.
مدیر امور فرهنگی دانشگاه علامه تأکید کرد: واقعیت این است که ما هزینههای بسیار زیادی برای این آزادی دادهایم و مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی، آزادی بیان است. دین ما دین تساهل، تسامح و تحمل است. حتی اعتدال پیشهکردن نوعی از تقوا شمرده شده است. این اعتدال هم در بیان است و هم در عقیده و هم در سبک زندگی. درباره آزادی بیان، قرآن راهنمای روشنی برای ماست. اما چون سهل و ممتنع است سوءاستفادههای زیادی از آن شده است. معمولاً دیکتاتورها مُبلِغ آزادی بیان هستند و از آن سوءاستفاده میکنند، در حالی که اسلام دین آزادی بیان است.
علوی در ارزیابی دوران فعلی در قیاس با مدیریت سابق دانشگاه علامه، گفت: صحبت در این باره سخت است؛ زیرا من در این فضا نبودهام و یک سال است که به این دانشگاه آمدهام. اما برداشت من این است که در مدیریت سابق دانشگاه بیش از حدِ معمول و معقول سخت گرفته شده است، به طوری که آثار آن هنوز مشهود است. یکی از آثار مضرش این است که ارتباط بدنه اجرایی با دانشجویان کم شده است و بیشتر تصدیگری تبلیغ شده است تا این که خود دانشجویان کاری را انجام دهند. البته، سیاستهای ما بر این است که خود دانشجویان فعالیتها را انجام دهند. از تبعات مدیریت قبل این بود که تصدیگری ستادی بیشتر از حرکتهای دانشجویی بوده است و این به نظر من آفت است.
مدیر امور فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی در انتها با بیان این که نشریهها عرصه درخشش استعدادهای ما برای آینده است خاطرنشان کرد: مقطع دانشجویی، مقطع آزادگی است. اگر شرایطی فراهم شود که دانشجویان آزاده تربیت شوند، آینده تضمین میشود. آزادگی جزو زیرساختهای دین ما شمرده شده است و اگر در مقطع دانشجویی سخت گرفته شود، آینده از این آزادگی محروم میشود و به تبع آن آینده روشنی نخواهیم داشت. اگر ما تحمل خود را بالا ببریم، اعتماد کنیم و برای دانشجویان شرایطی فراهم کنیم که آزاده تربیت شوند، آینده خود را تضمین کردهایم.