مسعود درخشان: 20 سال دیگر، با بحران وحشتناک ملی روبرو می‌شویم

به گزارش عطنا، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با تأکید بر لزوم «امنیت اقتصادی» برای اقتصاد مقاومتی، گفت: در فضایی امنیت اقتصادی است که کشور به سمت تعادل و توسعه پیش خواهد رفت و در این سازوکار «امنیت انرژی» از اهمیت بالایی برخوردار است.

دکتر مسعود درخشان به بیان راه‌های تأمین امنیت انرژی پرداخت و تصریح کرد: با توجه به شرایطی که در آن قرار داریم، امنیت انرژی تابعی از بهره‌وری انرژی است و بهره‌وری انرژی نیاز به سرمایه‌گذاری استراتژیک دارد.

درخشان با اشاره به توسعه صنعتی، تأکید کرد: این بحث را باید تمام‌شده دانست که اگر اقتصاد را دست بازار دهیم خودبه‌خود درست خواهد شد! چراکه ما نیاز به یک استراتژی صنعتی داریم تا به کارایی انرژی برسیم.

وی درباره بحران انرژی در ایران آینده، گفت: وجه غالب انرژی‌های ما از نفت و گاز طبیعی است و سایر منابع انرژی از جمله برق، آب، خورشید و هسته‌ای حدود 1 درصد است.

وی هشدار داد: اگر پارس جنوبی کشف نمی‌شد اکنون صادرات ما در حوزه ذخایر انرژی در پایان برنامه ششم به صفر می‌رسید.

استاد دانشکده اقتصاد به اقدامات گذشته کنایه‌ای زد و افزود: اقتصاد مقاومتی ما شانسی بود و اگر پارس جنوبی کشف نمی‌شد اکنون چیزی به‌عنوان اقتصاد مقاومتی معنا نداشت و نیازی به برنامه‌ریزی و بحث در اینجا نبود!

وی در ادامه به دو پیش‌فرض اشاره کرد و گفت: پیش‌فرض اول این است که منتظر بمانیم «یک پارس جنوبی دیگر» کشف کنیم! و دیگری اینکه به فکر راه چاره برای آینده باشیم.

دکتر مسعود درخشان خاطرنشان کرد: مطالعات، دستاوردی محرمانه را نشان می‌دهد؛ طبق تحقیقات ما، ایران حدود 6/45 میلیون بشکه بیشتر نفت ندارد؛ بنابراین ما تا حداکثر از 30 سال دیگر، مشکل نفت خواهیم داشت و دیگر نفت برای فروش نداریم.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه علامه طباطبائی در رابطه با حجم گاز طبیعی نیروگاه پارس جنوبی بیان کرد: مدیران این عرصه از 150 سال عمر این نیروگاه می‌گویند درحالی‌که تخمین‌های ما نشان می‌دهد عمر بهره‌وری استخراج از این منابع کمتر از 20 سال است.

وی به طرح این پرسش پرداخت که در این شرایط ما از کدام اقتصاد مقاومتی صحبت می‌کنیم؟ بدون نگاه علمی و صرفاً با نگاه انرژی محور وقتی انرژی‌ها تمام شد، چگونه از اقتصاد مقاومتی دَم بزنیم؟

دکتر درخشان در ادامه به راه‌های پیش رو اشاره کرد و گفت: باید در صادرات نفت خام و گاز طبیعی تجدیدنظر صورت گیرد؛ چراکه با اقدامات شتاب‌زده، قراردادهایی بسته‌شده صرفه اقتصادی ندارد و ما باید در مجموع در مورد صادرات این منابع، قراردادها را منتفی کنیم.

وی کسب رتبه در اوپک را بچگانه دانست و عنوان کرد: این بازی کودکانه است که هر بار خوشحال شویم رتبه صادرات ما در اوپک بالا رفته است یا نه!

درخشان تأکید کرد: ما باید بررسی کنیم که از صادرات یک ماده به کشوری مثل ترکیه چه دستاوردی خواهیم داشت چرا که با هزینه‌های زیاد و عواید کم فقط ذخایر گازی‌مان را از دست می‌دهیم.

پژوهشگر حوزه اقتصاد دانش‌بنیان یادآور شد: بارها گفته‌ایم که عقد قرارداد با شرکت‌های خارجی در حوزه نفت و گاز برخلاف اقتصاد مقاومتی است.

وی در ادامه به «صرفه‌جویی در مصرف انرژی» پرداخت و اظهار کرد: علاوه بر افزایش بهره‌وری باید با قیمت‌گذاری مردم را وادار به مصرف درست کرد.

دکتر درخشان با بیان این نکته که اگر به این مسائل توجه نکنیم در آینده با بحران انرژی مواجه خواهیم بود، به ذکر مثال‌هایی در این‌باره اشاره کرد و اظهار داشت: پالایشگاه آبادان هر روز ضرر می‌دهد، به این معنا که فعالیت آن صرفه اقتصادی ندارد و اگر همین‌الان آن را تعطیل کنیم، سود کرده‌ایم.

وی افزود: اکنون وزارت نیرو، بزرگ‌ترین بدهکار کشور است و بخش خصوصی هم در این حوزه ورود پیدا کرده است اما وزارت نیرو نمی‌تواند بدهی‌های خود را به بخش خصوصی تولیدکننده انرژی پرداخت کند.

عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی در پایان با تأکید بر لزوم توجه به بهره‌وری انرژی به‌صورت استراتژیک هشدار داد: کشور در فاصله 20 سال آینده با بحران وحشتناک انرژی روبرو خواهد شد؛ اگر برق نباشد، آب نیست؛ شهرها خاموش می‌شوند و کشور در یک «بحران ملی» گرفتار خواهد شد.

شایان ذکر است همایش «اقتصاد مقاومتی؛ الزامات و چالش‌ها» به همت قطب علمی اقتصاد کشور و پژوهشکده اقتصادی دانشگاه علامه طباطبائی با شرکت اقتصاددان برجسته و ارائه الگوها و پیشنهاد‌های علمی این اساتید در سالن آمفی‌تئاتر دانشکده اقتصاد برگزار شد. ضمناً دبیر این همایش ملی، دکتر فرشاد مؤمنی عضو هیئت‌علمی این دانشگاه بود.