دکتر کیومرث فرحبخش، استاد دانشگاه علامه طباطبائی و مدیرگروه رشته مشاوره در گفتگوی اختصاصی با عطنا در خصوص چالشها و راهکارهای شناخت و انتخاب درست در رابطه با مساله ازدواج گفت: فردی که برای ازدواج اقدام میکند ابتدا خود را خوب بشناسد و ویژگیهای خود را خوب درک کند. برخی ها تصورشان این است که برای ازدواج باید طرف مقابل را خوب بشناسیم اما این موضوع اشتباه است. به طور مثال: ما اگر بخواهیم لباس بخریم ابتدا باید سلیقه و اندازه خود را بدانیم. هرکس خود را بهتر از بقیه می شناسد وهمسری مطابق با شن و شخصیت خود انتخاب میکند.
«فردی که بدون طرح سوالهای اساسی از خود وارد حیطه ازدواج شود حتی اگر بهترین آدم را نیز انتخاب کند موفق نخواهد بود».
دکتر فرحبخش با بیان تاین نکته خاطر نشان کرد: ما نمیتوانیم دنبال بهترین چیزها بگردیم درصورتی که نمیدانیم آیا واقعا این شرایط برای ما فراهم هست یا نه؟ خود شناسی اصل اول است. ازدواج توانمندیهایی میخواهد واگر فرد این توانمندیها را داشته باشد ازدواج موفقی خواهد داشت.
مدیرگروه رشته مشاوره ادامه عنوان کرد: اصل این خودشناسی باید مبتنی بر سوالی از خود باشد که آیا اگر الان ازدواج کنم شرایط ازدواج دارم؟ آیا میتوانم از همسرم خوب نگه داری کنم؟ اگر فرد به این دست سوالات پاسخ دهد، مهمترین و کلیدی ترین سوالات پاسخ داده شده است. اگر در مورد این سوال ها ابهام دارد باید به متخصص مراجعه کند. فردی که بدون طرح چنین سوالاتی وارد حیطه ازدواج شود حتی اگر بهترین آدم را نیز انتخاب کند موفق نخواهد بود زیرا انتخاب یک گزینه خوب فقط 40درصد فرایند ازدواج را پیش میبرد و 60درصد خود فرد است. این دید در بین همه مردم وجود دارد که من باید یک آدم خوب پیدا کنم، بدون این که از خودش سوال کند که آیا من شرایط خوب بودن را دارم یا نه؟
او همچنین اشاره کرد: هنگامی که فرد خود را شناخت، تواناییهای خود را درک کرد و کاستیها را جبران و نکات مثبت را تقویت کرد، میتواند برای یک ازدواج موفق آماده شود.
استاد دانشگاه علامه تاکید کرد: فرد باید با نگاهی درست به مسائل نگاه کند. مراقبت کامل از روحیه واحساسات همسر، حمایت در همه شرایط سخت، رابطه حسنه با خانواده همسر، وقت کافی برای همسر، کنار گذاشتن مهمانی و دوستیهای مجردی، تصمیم گیرنده مستقل، عدم مداخله و تصمیم گیری و قضاوت دیگران و برطرف کننده نیازهای عاطفی از مواردی است که فرد حتما باید به آنها پاسخ دهد تا ازدواج موفقی برای او پیش بینی شود.
کیومرث فرحبش شناخت برای ازدواج لازم است اما کافی نیست. یک فرد تا زمانی که ازدواج نکرده هنوز لایههای شخصیتش پنهان مانده است. برخی ها تصور میکنند که اگر فردی را کامل شناختند و بعد انتخاب کردند، این موضوع موفقیتشان را تضمین میکند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا شناخت لازم است ولی کافی نیست، گفت: انتخاب و شناخت یک بحث است و فرآیندهای بعدی ازدواج مساله ای دیگر است. آدمی که انتخاب میشود همیشه همانی که بود، نخواهد ماند و به مرور زمان انسان ها تغییر پیدا خواهند کرد.
فرحبخش اشاره کرد: یک فرد تا زمانی که ازدواج نکرده هنوز لایههای شخصیتش پنهان مانده است. هنگامی که در موقعیت ازدواج قرار گرفت، نقش یک همسر را قبول کرد خیلی از رفتارهایش نمود پیدا می کند. شناخت کامل امکان پذیر نیست. مطمئنا این شناخت نسبی خواهد بود.
وی افزود: رابطه که از حالت رسمی خارج شود، شناخت به معنای واقعی به دست نخواهد آمد. با ایجاد روابط عاطفی، احساسات اجازه ابراز رفتار واقعی را نخواهد داد.
مدیر گروه رشته مشاوره گفت: باور غلطی که در این زمینه وجود دارد، ارتباطات قبل از ازدواج است که بیشتر به دید کسب شناخت صورت می گیرد. موارد زیادی قابل مشاهده است که دختر و پسر سه سال به عنوان دوست باهم ارتباط داشتند اما بعد از سه سال با هم ازدواج کردند و الان در زندگی زناشویی خیلی از مسائل بروز پیدا کرده است که دو طرف یکدیگر را متهم به دروغ گویی می کنند که خیلی از مسائل از جانب دو طرف پنهان مانده است. افراد در خیلی از موارد هدف پنهان کاری، ریا یا مواردی از این دست را ندارند بلکه در آن زمان نقشی که داشتهاند ایجاب به بروز آن رفتار نمیکرده است.
فرحبخش تصریح کرد: اگر کسی تصمیم جدی برای ازدواج دارد مسائل مهم را آماده کند و طی 5جلسه رسمی به گفتگو بنشینند. رابطه که از حالت رسمی خارج شود، شناخت به معنای واقعی به دست نخواهد آمد زیرا روابط عاطفی برقرار خواهد شد و احساسات اجازه ابراز رفتار واقعی را نخواهد داد.
وی گفت: در کنار این جلسات که عمدتا باید با هماهنگی و نظارت خانواده ها انجام شود، یک تحقیق محلی لازم است. به خصوص در رابطه با آقایان حتما این امر باید محقق شود. تحقیق محلی بسیار تاثیرگذار است. رفتارهای واقعی در محیطهایی که بیشتر حضور داریم راحت تر و واقعی تر بروز مییابد. به کمک پدر یا مادر یا اقوام نزدیک حتما از محیط زندگی وکار و تحصیل یک تحقیق میدانی انجام پذیرد.
دکتر فرحبخش در ادامه گفت: مساله مهم دیگر این است که اگرخواهر، مادر، پدر یا شخص جا افتاده و پخته در خانواده داریم با شخصی که انتخاب کردیم صحبت کند. این ارتباط گیری باعث افزایش شناخت میشود. البته این نوع روش بهترین و کامل ترین نوع شناخت است. یک باور غلط در بین جوانها وجود دارد و آن این است که برای شناخت لازم است که دختر و پسر6ماه با هم رفت و آمد کنند. این تصور اساسا باطل است و به این صورت نیست که اگر دو طرف با تصمیم خودشان رفت و آمد کردند و بیرون رفتند و با هم وقت زیادی را صرف کردند و حتی مسافرت رفتند شناخت پیدا میکنند.
او تاکید کرد: گفتگوی مناسب در جلسات رسمی و بحث حول یک محور و موضوع مشخص در هر جلسه، باعث میشود که تک تک مسائل بررسی شود و تحقیق محلی خانواده و گفتگوی بزرگ تر فامیل تحقیق و شناخت را جامع تر میکند.
استاد دانشگاه علامه افزود: دوست داشتن برای یک زندگی خوب واجب است اما دوست داشتنی که بعد از شناخت و انتخاب درست حاصل شود. دو مساله مهم اینجا وجود دارد؛ فردی را دوست داریم ومی خواهیم او را بشناسیم و یا میخواهیم بشناسیم، انتخاب کنیم و دوست داشته باشیم. بدون داشتن اطلاعات درست از طرف مقابل، سنجش شرایط و انطباق نیازها، علاقه و دوستی حاصل شود بهتر است اما اگر طرف بر اساس دوستی بخواهد انتخاب کند احتمال دارد دردسر ساز شود وصرفا دوست داشتن کافی نیست.
وی اشاره کرد: فراهم کردن حداقلها و قانع بودن نیازشروع یک زندگی است اما خیلی از توقعاتی که خانوادهها امروزه مطرح میکنند منطقی نیست. فرد توانمند به مرور زمان مسائل مالی را حل می کند و بدست می آورد. اجاره یک خانه کوچک مناسب، هزینه جاری سال و حداقل دو مسافرت در ایام زندگی جز نیاز طبیعی و حداقلی به شمار میرود اما خیلی از توقعاتی که خانواده ها امروزه مطرح میکنند منطقی نیست. خانواده باید حامی و عامل پیشرفت زوج باشد. این کمک و حمایت نباید مادی باشد زیرا افزایش وابستگی افراد را به خانواده بوجود میآورد که نه تنها کمکی به زندگیشان نمی کند بلکه آسیب زا نیزاست.
مدیر گروه رشته مشاوره در ادامه گفت: اجازه دهند اگر گزینه انتخاب شده، با اخلاق، سازگار ، با منش و رشد یافته است ازدواج صورت گیرد. فرد توانمند به مرور زمان مسائل مالی را حل می کند و بدست می آورد. اما در مقابل اگر فردی این خصوصیتها را نداشته باشد، هرچند مال و ثروت هم داشته باشد نمی شود زندگی را برایشان خوب تصور کرد.
دکتر فرحبخشخاطر نشان کرد: اصولا وجود رابطههای قبل از ازدواج از هر نوع با هر کیفیتی آسیب زاست. اگر تضمین شده باشد تا حدودی میتواند موفقیت آمیز باشد ولی این روابط ازدواج را تضمین نمی کند. توصیه ما این است که انتخاب بر مبنای دوستی ها انجام نشود. اگر افراد با اجازه خانواده ها و با هدف ازدواج وارد رابطه شدند خب اگر منجر به ازدواج شود بد نیست اما این دوستی که بعضا چند سال طول می کشد چه تضمینی بر ازدواج میدهد. اگر تضمین شده باشد این ارتباط تا حدودی میتواند موفقیت آمیز باشد ولی این روابط ازدواج را تضمین نمی کند.
استاد دانشگاه علامه طباطبائی در پایان گفت: بعد از چند سال گفتن مواردی مانند ما به درد هم نمیخوریم، خانواده ها اجازه نمی دهند، کار من جور نیست و صحبتهای این گونه ای باعث اتمام رابطه میشود که آسیبهای جدی را برای افراد رقم خواهد زد. حالتهای آشفتگی عاطفی بوجود میآید و فرد برای جبران سریع این آسیبها وارد رابطه ای دیگر می شود که بسیار آسیب زا است. این روابط تداوم می یابد و دچار آسیب جدی می شود و حتی این مساله باعث می شود علاقه پایداری به همسر خود هم به دست نیاورد.
تمام پژوهش ها نشان داده است که وجود رابطه های جنسی قبل از ازدواج مضر و به زندگی آسیب میزند؛ هم زمینه های خیانت های زن و شوهری را فراهم می کند و هم بی ثباتی در ازدواج به وجود می آید. افراد همیشه مجازی در ذهن میمانند و همه مراحل بعد از ازدواج هم به دنبال ما خواهند آمد.
مصاحبه:
میکائیل مقیم پور بیژنی
عکس:
مهدی جهان شاهلو راد