ششمین نشست شورای راهبری طرح اینترنت اشیاء (IoT) با حضور مهندس برات قنبری معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی، دکتر امیرحسین دوایی معاون فناوری و نوآوری، دکتر محمد خوانساری رییس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات به همراه تعدادی از مدیران و کارشناسان شرکتها و سازمانهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، بخش خصوصی فعال در این زمینه و استادان دانشگاه در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
به گزارش عطنا، اینترنتِ اشیاء (Internet of Things / IoT) مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است که به طور خلاصه “اینترنت اشیاء” فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکههای ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم میشود.
اینترنتِ اشیا مفهومی تازه در دنیای فناوری و ارتباطات است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکه های ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم می شود.
در این نشست که به میزبانی ریاست دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، مهندس قنبری با بیان اینکه هر دانشگاه در یکی از زیرساخت ها باید با تشکیل کارگروه های تخصصی ورود پیدا کند افزود: تا 15 فروردین دانشگاه ها و اساتید فرصت دارند اسناد، طرح های تکمیلی و پیشنهادات لازم را به این معاونت تحویل دهند.
در ابتدای این نشست دکتر سعید پورروستایی اردکانی، دبیر ششمین نشست راهبردی طرح اینترنت اشیا (IoT) با بیان اینکه اگر تحقق رویای اینترنت اشیا (IoT) در کشور موجب همگرایی تکنولوژی های مرتبط می شود به ارائه طرح پژوهشی خود با عنوان «مطالعه، پیاده سازی و توسعه نظام آموزشی مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا در ایران» پرداخت.
دکتر پورروستایی در ضرورت توجه به حوزه اینترنت اشیا تاکید کرد و با نشان دادن کاریکاتوری حاوی این جمله که «چای سازم منو unfollow کرده است!» گفت: نظام آموزشی مبتنی بر اشیا رویایی است که هر چه زودتر به حقیقت می پیوندد.
وی با بیان فرایند آموزش با استفاده از اینترنت اشیاء در طرح خود، به بیان اهداف طرح پرداخته و افزود: پیشبینی می شود تا اواخر سال 2017 سرویس های آموزش مبتنی بر اینترنت اشیا برای 180 میلیون دانشجو در کشورهای درحال توسعه فراهم خواهد شد.
دبیر نشست ششم سه دغدغه اصلی این طرح در ایران را تأخیر زمانی، پهنای باند و عدم تحرک کافی برای ورود به این عرصه عنوان کرد.
پژوهشگر پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با تشریح نگاه جهانی به حوزه IoT و کارهایی که در دانشگاه هایی نظیر چین و انگلستان انجام شده است نقل قولی از مدیر عامل شرکت سامسونگ آورد: 90 درصد دستگاه های این شرکت تا سال 2015 قابلیت IoT خواهند داشت.
دکتر پورروستایی با ارائه جدولی نسبت ارتباطات ماشین ماشین در کشورهای مختلف را به تصویر کشید که در این زمیه کشورهای سوئد و نروژ رده های اول را در اختیار داشتند. وی دلیل این امر را سرمایه گذاری بالای این کشورها از درآمدهای نفتی خود در حوزه IT دانست.
این پژوهشگر اولویت های پژوهش در استفاده از IoT برای آموزش را این چنین برشمرد:
و ...
در پایان دبیر نشست ششم با بیان زمانبندی تخمینی این پروژه حدود 19 ماه فازهای اصلی پروژه را اینگونه عنوان کرد:
در بخش دیگری از نشست مهندس برات قنبری، معاون برنامه ریزی وزارت ارتباطات با بیان مقدمه ای ضمن تشکر از ارائه پروژه دکتر پورروستایی به بیان ضرورت های توجه به زیرساخت های هوشمند طی 5 سال آینده پرداخت.
وی نگاه کمی و فنی به این ابزار جدید ارتباطی و آموزشی را کافی نداست و بر لزوم دخالت علوم انسانی و اجتماعی در این حوزه تاکید ورزید.
مهندس قنبری با بیان اینکه حوزه های زیادی از جمله «اقتصاد هوشمند»، «حمل و نقل هوشمند»، « محیط هوشمند»، «شهروند هوشمند» و ... از مفاهیم جدید حوزه های اندیشه هستند تصریح کرد: برنامه های توسعه فنی مشخص است اما توسعه فرهنگی و اجتماعی هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد. از جمله نمودهای این مسئله مشکلات امنیتی این شبکه ها و مسئله فیلترینگ هستند.
وی افزود: این فناوری های نوین ارتباطی علاوه بر حریم خصوصی، حریم دولت ها را هم به چالش می کشد که این از عواقب شفافیت اطلاعات و دسترسی آزاد به آن است.
وی با اشاره به اینکه عموم نشست های ابتدایی در دانشگاه های فنی برگزار شده گفت: دانشگاه علامه طباطبایی میزبان مهمی در نشست ششم است.
مهندس قنبری ادامه داد: نشست بعدی در دانشگاه شریف برقرار خواهد شد و بعد از آن نوبت دانشگاه امیرکبیر می رسد.
معاون برنامه ریزی وزیر ارتباطات در بخش دیگری از سخنان خود به تشریح مدل مرجع اساتید و مشارکت کنندگان در این طرح ملی پرداخت و گفت:
در این بخش دکتر هومن ضرابی مجری طرح اینترنت اشیاء (IoT)، مدل مرجع را ارائه داد که مورد بحث و گفتگو قرار گرفت.
مهندس قنبری تصریح کرد: این طرح ظرف یک هفته ی آینده با پیشنهادات شما تکمیل و ویرایش نهایی خواهد شد.
گفتنی است زیرساخت های تایید شده در این مدل که پژوهشگران می توانند در حوزه ی مورد علاقه و تخصص خود به ارائه طرح ها و تشکیل کارگروه ها بپردازند عبارتند از زیرساخت های ؛
چشم انداز این زیرساختها در این مدل در راستای سیاستگذاری حاکمیت به سوی رونق اقتصادی، اشتغال زایی و بهبود محیط زیست خواهد بود.
وی با بیان اینکه هر دانشگاه در یکی از زیرساختها باید با تشکیل کارگروه هایی ورود پیدا کند فزود: تا 15 فروردین دانشگاه ها و اساتید فرصت دارند اسناد، طرح های تکمیلی و پیشنهادات لازم را به این معاونت تحویل دهند.
معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه «نمی خواهیم بیشتر از این از دنیا عقب بمانیم » گفت: سال آینده همزمان با شروع برنامه ششم توسعه، برنامه ما در وزارت ارتباطات هم باید شروع شده باشد.
وی با تاکید بر لزوم تقویت حوزه های بین رشته ای ادامه داد: سال 2020 سال تحول اساسی در همه زمینه ها از جمله زمینه های آموزشی مبتنی برIoT خواهد بود.
وی افزود: دانشگاه علامه طباطبایی در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و رواشناختی باید به کمک این پروژه بیاید.
در بخش دیگر نشست ششم طرح اینترنت اشیا (IoT) دکتر حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبائی ضمن خوش آمد گویی به مهمانان گرامی به دانشگاهی که عنوان پایتخت علوم انسانی خاورمیانه را یدک می کشد گفت: هدف ما این است دانشگاه در خدمت حل مسائل جامعه باشد.
وی ادامه داد: رابطه صنعت و دانشگاه فقط تولید یک محصول نیست. دانشگاه رسالت دارد در چگونگی تولید، بکارگیری و مهار آثار و پیامدهای یک محصول مفید و موثر باشد.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با بیان این که «علوم انسانی صرفا یک سری تئوری روشنفکرانه نیست» اذعان کرد: تکنولوژی باعث شکل گیری گروه ها و هویت های متفاوت شده است. هویت مجازی با هویت های سیاسی و قومی سابق کاملا متفاوت است.
وی با تاکید بر معنای آموزش عنوان کرد: روش های آموزش، خود را بر محتوای آموزشی تحمیل می کند. بعضی محتواها هنوز در قالب تکنولوژی قابل جمع نیست لذا روندهای تکنولوژیک جاری در جامعه عموماٌ بدون توجه به محتواها و پیامدهای آن در جامعه پیش رفته است.
دکتر سلیمی تاکید کرد: عوارض اجتماعی هر پدیده ای مهمتر از سود اقتصادی آن است.
در پایان این استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه گفت: مشارکت دانشگاه علوم انسانی در این پروژه ملی گام مبارکی است و در این زمینه دپارتمان های مختلف دانشگاهی باید با هم ارتباط پیدا کنند.
مهندس قنبری در تایید سخنان رئیس دانشگاه علامه با تاکید بر مفهوم فرهنگ و لزوم فرهنگ سازی، این مفهوم انسانی را گامی مهم در سرعت بخشیدن به اینترنت اشیا (IoT) در کشور دانست.
وی گفت: اگر تبعات این ابزارهای فنی را در حوزه اجتماعی پیشبینی و مدیریت کنیم؛ اشتباهاتی که در باره ماهواره و فیلترینگ مرتکب شدیم را تکرار نخواهیم کرد.
در ادامه کارشناسان و اساتید حاضر در ششمین نشست تخصصی اینترنت اشیا (IoT)به بحث و گفتگو پرداخته و نکاتی را به معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یادآوری کردند و جلسه در نهایت صمیمیت و در فضای امیدوارانه علمی به پایان رسید.
روزگاری جورج اورول نوشت آنکه گذشته را کنترل میکند، آینده را کنترل خواهد کرد. دنیای مدرن و فناوری ارتباطات نشان دادهاست که در دنیای کسب و کار "آنهایی که به دادهها و اطلاعات بیشتر و بهتری دسترسی دارند آینده را کنترل خواهند کرد"؛ داشتن اطلاعات در دنیای جدید حکم سقوط سیب در روزگار نیوتون را دارد! اطلاعات بهروز و مفید آنگاه که در زمان مناسب در اختیار اهل فن قرار گیرد، منجر به تولید محصولات و خدماتی میشود که زندگی بشر را هر روز بیش از پیش آسان و آسوده میکند؛ آسان و آسوده، با همهی پیچیدگیها و مصائب جهان امروز.
فناوری اینترنت اشیاء نیز با همین فلسفه توسعه یافتهاست. دریافت، ثبت و ارسال اطلاعات ِبهروز و لحظهای برای استفاده، تحلیل و بهبود محصولات و خدمات و البته در نهایت برای استفادهی مصرفکنندگان انجام میگیرد! ورزشکاری که در طول یک برنامهی تمرینی حرکات فیزیکی و تغییرات داخلی بدنش مورد مطالعه قرار میگیرد؛ شامپانزهای که سوژهی یک تحقیق علمی است و یا قفسهی مخصوص کنسروهای ماهی در یک خوار و بار فروشی یا باک بنزین هوشمند یک خودروی سواری که خالی شدن خود را گزارش میدهند! اینها همگی با استفاده از فناوری اینترنت اشیاء قادر خواهند بود اطلاعات لازم را به صورت لحظهای به هر پایگاه دادهای که بدان متصل شده باشند، در هر نقطهای از دنیا ارسال کنند.
شایان ذکر است عبارت اینترنت اشیا، برای نخستین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مورد استفاده قرار گرفت و جهانی را توصیف کرد که در آن هر چیزی، از جمله اشیا بی جان، برای خود هویت دیجیتال داشته باشند و به کامپیوترها اجازه دهند آن ها را سازماندهی و مدیریت کنند. اینترنت در حال حاضر همه مردم را به هم متصل می کند ولی با اینترنت اشیاء تمام اشیاء به هم متصل می شوند . البته پیش از آن کوین کلی در کتاب قوانين نوين اقتصادي در عصر شبكه ها (1998) موضوع نودهای کوچک هوشمند ( مانند سنسور باز و بسته بودن درب ) که به شبکه جهانی اینترنت وصل هستند را مطرح نمود.
اینترنتِ اشیاء (Internet of Things “IoT”) مفهومی جدید در دنیای فناوری و ارتباطات است که به طور خلاصه “اینترنت اشیاء” فناوری مدرنی است که در آن برای هر موجودی (انسان، حیوان و یا اشیاء) قابلیت ارسال داده از طریق شبکههای ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت، فراهم میگردد.
فرآیند ارسال دادهها در فناوری اینترنت اشیاء بدین ترتیب است که به سوژهی مورد نظر یک شناسهی یکتا و یک پروتکل اینترنتی (IP) تعلق میگیرد که دادههای لازم را برای پایگاه دادهی مربوطه ارسال میکند. دادههایی که توسط ابزارهای مختلف از قبیل گوشیهای تلفن همراه و انواع رایانهها و تبلتها قابل مشاهده خواهند بود.
یادآوری می شود تمام اطلاعات مربوط به این طرح در سایت طرح اینترنت اشیاء (IoT) به این آدرس در دسترس علاقمندان است.