غزه فروشی نیست!

عطنا - دکتر هیبت‌الله نژندی ‌منش، دانشیار حقوق بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی در یادداشتی تصریح کرد: غزه فروشی نیست و زندگی میلیون‌ها انسان را نمی‌توان مانند یک تصاحب تجاری در نظر گرفت و تصرف یک سرزمین از طریق زور بر اساس منشور سازمان ملل نیز غیرقانونی است.

آقای ترامپ! به‌تازگی با اظهارنظر جسورانه شما مواجه شدم: «من متعهد به خرید و مالکیت غزه هستم. در مورد بازسازی آن، ممکن است آن را به کشور‌های دیگر در خاورمیانه بدهیم تا بخش‌هایی از آن را بسازند، یا افراد دیگر ممکن است این کار را تحت نظارت ما انجام دهند. اما ما متعهد به مالکیت آن، تصرف آن، و اطمینان از عدم بازگشت حماس هستیم.»

باید بگویم که این رویکردی واقعاً نوآورانه به روابط بین‌الملل است؛ رویکردی که به‌طور کامل حقوق بین‌الملل، اصل تعیین سرنوشت ملت‌ها و البته خود واقعیت را نادیده می‌گیرد، اما بیایید برای لحظه‌ای این فرضیه را بررسی کنیم.

اول، خرید و مالکیت غزه؟

آقای ترامپ، غزه نه یک زمین گلف است، نه یک کازینو، و نه یکی از پروژه‌های ورشکسته املاک شما. این منطقه طبق حقوق بین‌الملل یک سرزمین اشغالی محسوب می‌شود و تحت کنوانسیون‌های ژنو قرار دارد، که صراحتاً تصرف اراضی از طریق زور را ممنوع می‌کند. دوران خرید و فروش استعماری زمین‌ها مدتی است که به پایان رسیده—حتی اگر شما همچنان حس نوستالژی به آن داشته باشید.

دوم، دادن آن به کشور‌های دیگر برای ساختن بخش‌هایی از آن؟

آیا شما یک پروژه ساختمانی منطقه‌ای پیشنهاد می‌دهید که در آن کشور‌های غرب آسیا بتوانند مانند توسعه‌دهندگان یک مرکز خرید، بخش‌هایی را تصاحب کنند؟ متأسفانه، حقوق بین‌الملل شبیه به یک برنامه‌ی تلویزیونی املاک و مستغلات عمل نمی‌کند. مردم غزه، بر اساس بند ۲ ماده‌ی ۱ منشور سازمان ملل و ماده ۱ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، حق دارند سرنوشت خود را تعیین کنند—نه اینکه مانند یک ملک در وضعیت مصادره، دست به دست شوند.

سوم، «تصرف آن»؟

این شاید نگران‌کننده‌ترین بخش ماجرا باشد. تصرف یک سرزمین از طریق زور بر اساس منشور سازمان ملل -که ایالات متحده (تا جایی که اطلاع دارم) همچنان عضو آن است- غیرقانونی است. اعلام نیت برای تصرف و کنترل غزه نه‌تن‌ها از نظر حقوقی مشکوک است بلکه از جمله اظهاراتی است که افراد را به دادگاه‌های بین‌المللی می‌کشاند. با توجه به اینکه این دادگاه‌ها در حال حاضر برخی رهبران جهان را تحت پیگرد دارند، شاید بهتر باشد کمی محتاط‌تر درباره برنامه‌های خود صحبت کنید.

اما اجازه دهید جایگزینی به شما پیشنهاد کنم، چون به نظر می‌رسد علاقه زیادی به خرید زمین دارید. اگر واقعاً قصد دارید برای اسرائیلی‌ها فضای بیشتری فراهم کنید، چرا زمینی در کشور دیگری خریداری نکنید—مثلاً در ایالات متحده؟ تا جایی که می‌دانم، تگزاس بسیار بزرگ است و با یک بازاریابی مناسب، می‌توانید آن را «صهیون جدید» بنامید و آپارتمان‌های لوکس با «چشم‌انداز کتاب مقدس» بفروشید. به این ترتیب، می‌توانید تمایل خود برای یک معامله بزرگ املاک را بدون نقض حقوق بین‌الملل یا پایمال کردن حقوق میلیون‌ها فلسطینی برآورده کنید. می‌دانم که شما عاشق یک معامله خوب هستید، آقای ترامپ. اما غزه فروشی نیست و زندگی میلیون‌ها انسان را نمی‌توان مانند یک تصاحب تجاری در نظر گرفت. پیشنهاد می‌کنم قبل از ارائه پیشنهاد بعدی خود، چند معاهده بین‌المللی را مرور کنید.