نقش روابط عمومی‌ها در تحول علوم انسانی

عطنا- به مناسبت هفته پژوهش، میزگرد "نقش روابط عمومی‌ها در تحول علوم انسانی" در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

دکترحسینعلی افخمی؛ عضو گروه روابط‌عمومی دانشکده علوم ارتباطات، در ابتدای میزگرد با اشاره به اهمیت این جلسات گفت: "این نشست‌ها فرصتی است تا دیدگاه‌های همکاران، نظرات و آرای دوستان را بشنویم و امیدواریم که در ۱۰ سال آینده شاهد اتفاقات مثبتی در این رشته باشیم".

او افزود: " رشته روابط عمومی از یک درس به یک گرایش تبدیل شده و در حال حاضر در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با دو گرایش تدریس می‌شود. با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده توسط دکتر افخمی، انتظار می‌رود در سال آینده گرایش جدیدی با عنوان « روابط عمومی و رسانه‌های اجتماعی» به مقطع کارشناسی ارشد اضافه شود".

افخمی در ادامه گفت: "با وجود محدودیت‌های گذشته، برنامه‌ریزی‌هایی برای راه‌اندازی دکترای تخصصی روابط عمومی انجام شده است. امیدواریم به زودی ظرفیت گرایش‌های این رشته به پنج گرایش در مقاطع مختلف افزایش یابد".

وی افزود:"طبق اطلاعات ارائه‌شده، حدود ۸۳ رشته زیرمجموعه خانواده ارتباطات قرار دارند که روابط عمومی در جایگاه قابل قبولی از این مجموعه قرار گرفته است. این حوزه همچنین در ۶۴۰ دانشگاه جهان، به‌ویژه در بخش ارتباطات و روابط عمومی مورد توجه قرار گرفته است".

او در پایان گفت:" تحول علوم انسانی تنها محدود به آموزش و پژوهش نیست بلکه شامل برنامه‌ریزی آموزشی، نقش روابط عمومی در سیاست‌گذاری، مشارکت‌سازی، سیاست عمومی و حتی اقتصاد عمومی نیز می‌شود. این نشان‌دهنده گستردگی مباحث قابل‌طرح در این حوزه است".

« عدم استفاده درست از پژوهش‌های روابط عمومی»

دکترسیدرضا نقیب‌السادات؛ مدیرگروه روابط عمومی دانشکده علوم ارتباطات نیزدر ابتدای سخنان خود با توجه به موضوع نقش روابط عمومی در ایجاد تحول در علوم انسانی بیان کرد: " در این خصوص باید ابتدا جایگاه روابط عمومی را به صورت کلی و سپس جایگاه روابط عمومی در علوم انسانی و تحولات آن را مورد بررسی قرار دهیم".

او همچنین در مورد یکی از مشکلات موجود گفت: " تحقیقاتی که در این حوزه‌ها انجام می‌شود عمدتاً مورد استفاده نیستند؛ به طور مثال، بیش‌ترِ پایان‌نامه‌های ارشد، قابل استفاده یا دیگر کاربردی نیستند.»

نقیب‌السادات یکی دیگر از مشکلات اصلی را عدم استفاده از نتایج تحقیقات دانست و افزود:" ما در حوزه آموزش تلاش می‌کنیم تا ساز و کارهای تحقیق، یادگیری و فرآیند‌های آموزشی را تقویت کنیم، اما بااینحال نتایج ممکن است کمتر مورد استفاده قرار گیرد".

« کلید ارتقاء ارتباطات»

دکترلیلا وصالی؛ عضو هیئت علمی گروه روابط عمومی نیز در ابتدا با تاکید بر آن‌که دانشجویان نیز می توانند با ارتقاء عملکرد خود، جایگاه و اعتبار رشته خود را حفظ و افزایش دهند، گفت: "یک روابط عمومی در یک سازمان در حین ایفای وظایف خود، می تواند بر اعضای آن سازمان نیز اثرگذاری داشته باشد.

او در ادامه بیان کرد: "امروزه روابط عمومی‌ها در تقویت ارتباطات انسانی و ایجاد همدلی و احساس تعلق در یک سازمان، بسیار اثرگذار هستند، تاجایی که می توان عملکرد درست یا غلط روابط عمومی یک سازمان را از نوع رفتار اعضای سازمان با یکدیگر یا با ارباب رجوع آن‌ها متوجه شد".

وصالی اضافه کرد: "وقتی ما از عملکرد علوم انسانی و تحول علوم انسانی صحبت می‌کنیم باید در نظر داشته باشیم که تأثیر روابط عمومی بر تحول علوم انسانی، ابتدا به تحول در تفکر و عملکرد روابط عمومی بستگی دارد".

او گفت: " یکی از بزرگ‌ترین زمینه‌های تنش در سازمان‌ها، به دلیل بی اطلاعی از وضعیت یکدیگر است؛ وقتی اطلاعاتی از یکدیگر نداشته باشیم؛ کارمند یا ارباب رجوع از میزان پیگیری امور خود توسط مدیران یا چالش های موجود، بی اطلاع باشد و مدیران از وضعیت کارمندان و ارباب رجوع خود بی خبر باشند، این رشته ارتباطی گسسته می‌شود و علقه و ایجاد همدلی و حس تعلق سازمانی که باید در یک سازمان وجود داشته باشد، شکل نمی‌گیرد".

لیلا وصالی در مورد نحوه‌ی برخورد در چنین وضعیتی گفت:« روابط عمومی با عملکرد درست باید بتواند نقش ارتباطی بین اعضای یک سازمان را ایفا کند؛ درست مانند نقش ارتباطی یک مادر در خانواده، تا بتواند مشکلات روسای سازمان‌ها و کارمندان را با زبانی دلسوزانه و بدور از تنش به یکدیگر و به مخاطبانشان منتقل کند".

« حق موجه مشارکت در روابط عمومی»

دکترقدسی بیات؛ دیگرعضو هیئت علمی گروه روابط عمومی دانشکده علوم ارتباطات نیز در ابتدا در مورد روند روابط‌عمومی در منابع بیان کرد: "تا سال ۱۹۰۰ مردم نادیده گرفته می‌شدند، تا ۱۹۲۰ رویکرد عمومی، اطلاع رسانی یا خدمت به مردم بوده است، تا ۱۹۴۵ به مردم آموزش می‌دادند، تا ۱۹۶۸ مردم شناخته می‌شدند و از ۱۹۶۸ تاکنون تلاش بر این بوده که مردم روز به روز بیش‌تر در مسائل دخالت و مشارکت کنند".

او ضمن اشاره به این‌که علوم انسانی مخصوصا علوم اجتماعی کمک بسیاری به پیشرفت کارکردی روابط عمومی داشته است گفت:" ما نیازمند رویکرد انسانی و کمک کننده تعاملات انسانی هم در بستر اجتماعی و هم در بستر سازمانی هستیم؛ در بستر اجتماعی با مفهوم اعتمادسازی و در بستر سازمانی زاویه مشروعیت سازی یا تصویر مطلوب سازمانی را مدنظر داریم".

او گفت:" روابط عمومی طبق دیدگاه گلدینگ به چهار موضوع تقسیم می‌شود. به طور کلی اگر روابط عمومی بتواند در چنین مسائلی به رسمیت شناخته شود، مسئله قدرت و توزیع خود در جامعه را می‌تواند با همراه کردن افکار عمومی قوام ببخشد. همچنین به مسئله برابری و نابرابری در رابطه با ارتباطات درون سازمانی، ساخت هویت برای سازمان و… می‌توان اشاره کرد".

قدسی بیات در ادامه گفت:" همانگونه که وبر مشروعیت سازمانی را یک حق موجه موجودیت می‌دانست، ما هم روابط عمومی را به عنوان یک حق موجه می‌دانیم".

« از جذب نخبگان تا اشتغال فارغ‌التحصیلان»

دکتررضا صابری؛ عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات نیز در ابتدا در مورد طرح بورس دانش صحبت کرد. او گفت:" وزارت علوم برای مدیریت جهت‌گیری علمی جامعه طرح “بورس دانش” را ایجاد کرده است. این طرح شامل انتخاب 40 رشته از رشته‌های موجود در کشور است که به آن‌ها بورسیه تعلق می‌گیرد. رشته روابط عمومی وارد لیست این بورس شده است".

او همچنین در مورد شرایط بورس دانش اضافه کرد:" دانشجویان با رتبه زیر ۲۰۰۰ کنکور می‌توانند وارد رشته‌های مشمول بورس شوند. امکان ادامه بورسیه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا وجود دارد و همچنین گزینش خاصی برای بورسیه مقاطع بالاتر انجام می‌شود".

صابری ضمن اشاره به مشکلات ساختاری دانشگاه و آموزش روابط عمومی ادامه داد:" روابط عمومی با چالش‌هایی در جذب استعدادهای برتر و جایگاه شغلی در سازمان‌ها مواجه است که البته جایگاه این رشته در سازمان‌ها هنوز به‌خوبی تعریف نشده است. عدم استفاده از متخصصان روابط عمومی در جایگاه مناسب یکی از موانع اصلی توسعه این رشته محسوب می‌شود".

برنامه‌های آینده از نظر صابری شامل ایجاد پنج گرایش در مقطع ارشد، برنامه‌ریزی برای دکتری تخصصی روابط عمومی، تقویت ارتباط با دستگاه‌های دولتی برای اشتغال فارغ‌التحصیلان و اختصاص ردیف‌های استخدامی برای فارغ‌التحصیلان روابط عمومی است.

خبرنگار: یگانه عیسی پور

عکاس: یلدا مرادی

عطنا را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

روبیکا                         روبینو

بله             ایتا