سیاست ایران در دوره ترامپ بر پایه مقاومت و آمادگی حداکثری است

عطنا - عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه سیاست جمهوری اسلامی ایران در دولت فعلی و دولت قبلی همواره بر مبنای آمادگی حداکثری و مقاومت حداکثری است، گفت: این سیاست ایران در دوره دوم ترامپ هم ادامه می‌یابد و تا طرف مقابل تصمیمی بر تغییر سیاست‌های خود نگیرد، از طرف ما هم تغییری انجام نخواهد گرفت و همان سیاست خود را پیگیری خواهیم کرد و به دنبال منافع خود حرکت می‌کنیم.

علیرضا کوهکن، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با ایکنا در پاسخ به این سؤال که آیا تعیین گزینه‌های وزیر امور خارجه و دفاع و رئیس آژانس مرکزی اطلاعات (سیا) با رویکرد‌های ضدایرانی از سیاست جنگ‌طلبانه آمریکای دوره ترامپ علیه ایران حکایت دارد، گفت: دلیل ترامپ برای انتخاب این وزرا این ویژگی‌ها نیست؛ بلکه او براساس تجربه دوره اول عمل می‌کند و به جای اینکه پست‌ها را به مقامات و افراد جاافتاده در حزب جمهوری‌خواه بدهد، به افراد وفادار به خود می‌دهد. لذا گزینه‌های وزارت خارجه و دفاع را بر این اساس انتخاب کرده است.

وی افزود: این افراد براساس سابقه عملکردی و شغلی، افرادی با سابقه اجرایی خیلی ضعیف هستند. گزینه انتخابی وزارت دفاع، یک نظامی معمولی است که هیچ شغل سطح یک، نه در بخش دولتی و نه در بخش خصوصی، نداشته است. او مفسر شبکه فاکس‌نیوز است و قرار است رئیس بزرگترین وزارت دفاع در دنیا به لحاظ بودجه و مجموعه‌های انسانی در دنیا شود.

کوهکن اظهار کرد: این افراد دارای دو ویژگی هستند؛ به شدت طرفدار اسرائیل و دارای اظهارات ضدایرانی بسیاری هستند. نتیجه این دو ویژگی این است که در صورت اختیار برای تصمیم‌گیری قطعاً به سمت سیاست‌های سخت‌گیرانه نسبت به ایران و دفاع همه‌جانبه از رژیم صهیونیستی حرکت خواهند کرد.

ایران و آمریکا در حالت تنش حداکثری

وی تأکید کرد: البته ایران و آمریکا اکنون در حالت تنش حداکثری قرار دارند؛ یعنی از ۷ اکتبر (۱۵ مهرماه) سال گذشته و عملیات طوفان‌الاقصی و به تبع آن حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه و حمایت کامل آمریکا از دولت نتانیاهو و سپس جنگ لبنان و حمله مستقیم رژیم صهیونیستی به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در فروردین‌ماه امسال، تمام این‌ها ما را در حالت تنش حداکثری قرار داده است.

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی افزود: به عبارت دیگر با اینکه گزینه‌های معرفی شده در دولت دوم ترامپ دارای رویکرد ضدایرانی و حامی رژیم صهیونیستی هستند، اما دولت فعلی آمریکا نیز در ضد ایرانی بودن و حمایت حداکثری از رژیم صهیونیستی چیزی کم نگذاشته است بنابراین آمدن این افراد تغییر ماهوی قابل توجهی ایجاد نمی‌کند.

وی ادامه داد: درست است که دولت جدید ترامپ درنظر دارد حمایت بیشتری از اسرائیل انجام دهد، اما عملاً آمریکا هر کاری که می‌توانسته در حمایت از اسرائیل انجام داده و کار‌های عملی بیشتری نیست که انجام دهد؛ البته می‌تواند کار‌های نمادین در راستای حمایت بیشتر کند که احتمالاً انجام خواهد داد. از سوی دیگر آمریکایی‌ها در دشمنی با ایران چیزی از تحریم‌ها، افزایش تنش و حمایت از دشمنان ایران و چیز‌هایی شبیه به این، کم نگذاشته‌اند، بنابراین باز هم فکر می‌کنم در این رابطه دولت جدید ترامپ اگر چه می‌تواند کار‌های نمادین انجام دهد، اما در عمل اقدامات خیلی قابل توجهی انجام نخواهد گرفت.

شرایط منطقه متفاوت‌تر از دولت نخست ترامپ

کوهکن با تأکید براینکه شرایط امروز منطقه خیلی متفاوت‌تر از شرایط منطقه در دولت نخست ترامپ است، اظهار کرد: زمانی که دولت نخست ترامپ بر سر کار آمد، توافقی به نام برجام وجود داشت، تحریم‌ها کاهش پیدا کرده بود و در شرایطی بودیم که تصور بر مذاکره برای افزایش همکاری‌ها بود، اما در آن شرایط، ترامپ سیاست‌ها را عوض کرد که تغییر قابل توجهی بود.

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: حتی جو بایدن نیز سیاست دولت نخست ترامپ را با وجود اینکه سیاست شکست‌خورده بود، عملاً ادامه داد بنابراین تغییر خیلی زیادی قرار نیست اتفاق بیفتد.

وی با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران چه در این دولت و چه در دولت گذشته همواره سیاست خود را بر مبنای آمادگی حداکثری و مقاومت حداکثری قرار داده است، گفت: این سیاست در دوره دوم ترامپ هم ادامه خواهد یافت. البته دولت چهاردهم به دنبال گفتگو با طرف‌های اروپایی و تغییر در برخی از جنبه‌ها بود، اما طرف مقابل هیچگونه همراهی نکرد. یادداشت سخنگوی وزارت خارجه در این هفته نیز بر این موضوع تأکید داشت؛ اروپایی‌ها متأسفانه از فرصت پیش آمده استفاده نکرده‌اند؛ بنابراین تا طرف مقابل تصمیمی بر تغییر سیاست‌های خود نداشته باشد ما هم تغییری نداشتیم و نداریم و همان سیاست خود را پیگیری خواهیم کرد و طبیعتاً به دنبال منافع خود حرکت کرده و می‌کنیم.

عدم تغییر قابل توجه دولت جدید ترامپ

عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: ما تصور می‌کنیم ترامپ در دولت جدید تغییر قابل توجهی را ارائه می‌دهد، اما چون تغییری از زمان اول ترامپ به این طرف، اتفاق نیفتاده است، قطعاً کار جدیدی نیز انجام نمی‌شود و قرار نیست اتفاق عجیب و غریبی بیفتند.

وی درباره ضرورت تمرکز جمهوری اسلامی ایران بر سیاست همسایگی به منظور خنثی کردن سیاست ایران‌هراسی ترامپ در منطقه، اظهار کرد: یکی از سیاست‌های بسیار خوبی که در دولت قبل شروع شد و در دوره فعلی نیز وزیر امورخارجه بر ادامه آن تأکید دارد و آن را پیگیری می‌کند، سیاست همسایگی است. این موضوع جدای از مناسبات بین‌المللی ما تصویر شده است. اگر چه کشور‌های منطقه از این موضوع در گذشته استقبال چندانی نمی‌کردند و روابط خود را با ایران در چارچوب روابط بین‌الملل تنظیم می‌کردند، اما با توجه به تغییر نظم بین‌المللی و اینکه مهمترین متحدان آمریکا در منطقه نیز با چین و روسیه همکاری راهبردی تعریف کرده‌اند از این جهت از سیاست همسایگی ما در دولت قبلی و فعلی استقبال شده است و نمود این موضوع در سفر‌های متراکم وزیر امور خارجه به کشور‌های منطقه مشاهده شد. به نظر می‌رسد در این زمینه تفکیکی بین سیاست منطقه‌ای و بین‌المللی درحال بروز است که هنوز کامل نشده است.

کوهکن در پایان گفت: فهم داخلی سیاستمداران ما این است که حتماً باید از ظرفیت‌های منطقه‌ای استفاده کنیم. ایران یکی از کشور‌ها دنیاست که بیشترین تعداد همسایه را دارد. دارا بودن ۱۵ همسایه برای جمهوری اسلامی ایران عدد بزرگی است که فرصت مهمی برای سیاست خارجی ما ایجاد کرده و می‌توان از آن استفاده کرد و دولت نیز در این زمینه خیلی جدی است و این جدای از آمدن ترامپ تفسیر می‌شود و صحبت‌هایی که در اجلاس ریاض مطرح شد نشان داد همسایگان بزرگ ما نیز اینگونه فکر می‌کنند که جدای از مناسبات بین‌المللی حتما لازم است با ایران به عنوان یک قدرت مهم منطقه‌ای همکاری کنند.

عطنا را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

روبیکا                         روبینو

بله             ایتا