ظهور اقتصاد فرهنگی و فرهنگ پاپ کره

عطنا- به گزارش سرویس اقتصادی پایگاه تحلیلی عطنا، موج کره‌ای (هالیو) به محبوبیت جهانی اقتصاد فرهنگی کره جنوبی در صادرات فرهنگ پاپ، سرگرمی، موسیقی، نمایش‌های تلویزیونی و فیلم اشاره دارد. Hallyu یک اصطلاح چینی است که در ترجمه به معنای واقعی کلمه "موج کره ای" است. این یک اصطلاح جمعی است که برای اشاره به رشد خارق العاده فرهنگ و فرهنگ عامه کره‌ای استفاده می‌شود که شامل همه چیز از موسیقی، فیلم، درام گرفته تا بازی‌های آنلاین و غذا‌های کره‌ای می‌شود. در جریان سفر دولتی باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا به کره در مارس ۲۰۱۲، او به موج کره‌ای اشاره کرد که از سوی دولت کره جنوبی اولویت اصلی کشور قرار گرفته است.

کره جنوبی اگر نخواهیم بگوییم تنها، یکی از تنها کشور‌های جهان است که هدف ویژه‌ای برای تبدیل شدن به صادرکننده پیشرو فرهنگ عامه در جهان دارد. این راهی برای کره برای توسعه «قدرت نرم» خود است؛ قدرت نرم، یک اصطلاح رایج است که در سال ۱۹۹۰ توسط جوزف نای، دانشمند علوم سیاسی دانشگاه هاروارد ابداع شد. قدرت نرم به قدرت ناملموسی اشاره دارد که یک کشور نه از طریق نیروی سخت یعنی قدرت نظامی و اقتصادی، بلکه از طریق تصویر خود به دست می‌آورد.

نمونه‌ای از قدرت نرم در بازی این است که چگونه ایالات متحده جهان را به خرید شلوار جین Levi’s، آیفون‌های اپل، سیگار‌های مارلبرو، نوشابه‌های کوکاکولا و فیلم‌های هالیوود با استفاده از یک تصویر مطلوب ترغیب کرد.

هالیو ابتدا در چین و ژاپن گسترش یافت و بعداً به آسیای جنوب شرقی و چندین کشور در سرتاسر جهان گسترش یافت و همچنان تأثیر قوی دارد. در سال ۲۰۰۰، ممنوعیت ۵۰ ساله مبادله فرهنگ عامه بین کره و ژاپن تا حدی برداشته شد که باعث بهبود موج فرهنگ عامه کره در میان ژاپنی‌ها شد.
مقامات کره جنوبی نمایندگانی را برای تبلیغ برنامه‌های تلویزیونی و محتوای فرهنگی خود در چندین کشور اعزام کردند.
هالیو، نعمتی برای کره، تجارت، فرهنگ و وجهه کشورش بوده است. از اوایل سال ۱۹۹۹، هالیو به یکی از بزرگترین پدیده‌های فرهنگی در سراسر آسیا تبدیل شده است. اثر هالیو فوق‌العاده بوده و در سال ۲۰۰۴ به ۰.۲ درصد از تولید ناخالص داخلی کره کمک می‌کند که به مقدار تقریباً ۱.۸۷ میلیارد دلار می‌رسد. این رقم در سال ۲۰۱۹ به ۱۲.۳ میلیارد دلار رشد اقتصادی برای کره جنوبی میرسد. در طول دو دهه گذشته، کره جنوبی بسیار ثروتمند و بسیار آینده نگر شده است. در سال ۱۹۶۵، سرانه تولید ناخالص داخلی کره کمتر از کشور غنا بود. امروزه کره جنوبی در میان بزرگترین اقتصاد‌های بزرگ جهان قرار دارد.

در هرصورت این موج کره‌ای همواره مورد حمایت دولت این کشور قرار داشته و با ایجاد کمپین‌هایی دولتی برای رشد این پدیده، همچنان به دنبال رشد هرچه بیشتر آن هستند.

تبدیل HYBE Entertainment به ابرکمپانی

کمیسیون تجارت کره (KFTC) که با نام کمیسیون عادلانه تجارت شناخته می‌شود، یک سازمان اداری مرکزی در سطح وزیران و مرجع نظارت بر رقابت اقتصادی است که تحت اختیار نخست‌وزیر کره جنوبی قرار دارد و در سال ۱۹۸۱ در هیئت برنامه ریزی اقتصادی تأسیس شد. رفته رفته وضعیت نهاد رییس سازمان اداری مرکزی این نهاد در سال ۱۹۹۶، از سطح معاونت به وزارت ارتقا یافت.

حال به تشخیص این کمیسیون، کمپانی هایب لیبل که از شرکت‌های فعال در عرصه موسیقی پاپ کره‌ای بشمار می‌رود، اولین شرکت سرگرمی در کره جنوبی است که به یک ابرکمپانی تبدیل می‌شود. دارایی‌های این شرکت نسبت به سال گذشته ۹.۸ درصد افزایش یافته است که در مجموع به بیش از ۲ میلیارد دلار رسیده است.

سرمایه‌های ۱۶ کمپانی زیر مجموعه‌ی هایب لیبل نیز از جمله بیگ‌هیت موزیک، ویورس، پلدیس اینترتینمنت و... مجموعاً بر روی هم قراره گرفته و به اسم هایب لیبل ثبت شده است.

در این میان قابل ذکر است که براساس اطلاعات انتشار یافته از وزارت اقتصاد و دارایی کره جنوبی، سازمان‌های سرمایه‌گذاری در ابوظبی حدود ۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در کره را در زمینه‌های مختلف ارتباطات، تکنولوژی، کشاورزی، فضانوردی و فرهنگی مشخص کردند و این مبلغ سرمایه‌گذاری چندجانبه امارات متحده عربی در کره جنوبی با درآمد یکسال این کمپانی برابری می‌کند.

کمپانی سرگرمی هایب لیبل یک شرکت سرگرمی چندملیتی متعلق به کره جنوبی است که در سال ۲۰۰۵ توسط بانگ شی هیوک با عنوان بیگ هیت اینترتیمنت تأسیس شد و درسال ۲۰۲۱ به کمپانی هایب لیبل ارتقا پیدا کرد. این کمپانی در بخش‌های ضبط و تولید موسیقی، آژانس استعدادیابی، مدیریت و برنامه‌ریزی کنسرت‌ها و... فعالیت می‌کند. این کمپانی دارای چندین شرکت تابعه از جمله بیگ هیت موزیک، سورس موزیک، پلدیس اینترتینمنت و... است که در مجموع با عنوان هایب لیبل شناخته می‌شود.

نکته قابل توجه این است که کمپانی بیگ هیت موزیک که پایه کمپانی هایب لیبل فعلی است، در سال ۲۰۱۰ با RM لیدر گروه BTS قرارداد امضا کرد و پس از فراخوان آزمون‌های استعدادیابی، دیگر اعضای این گروه را جمع‌آوری کرد تا در سال ۲۰۱۳ این گروه فوق موفق را ایجاد کند.

در تمامی سال‌های فعالیت این کمپانی عمده درآمد آن، از این گروه فوق ستاره بود؛ به گونه‌ای که در حال حاضر این کمپانی دارای گروه‌های بسیار موفقی همچون نیوجینز، تی اکس تی، لسرافیم، سونتین و... است، اما در سال ۲۰۲۳ یعنی سالی که تمامی اعضای گروه BTS به خدمت سربازی درآمدند، همچنان ۶۰ درصد درآمد از ۱۶۳ میلیون دلاری که در سال ۲۰۲۳ هایب لیبل درآمد داشته است از این گروه تأمین شده است.

گروه بی‌تی‌اس (BTS) با نام کره‌ای (پسران ضد گلوله)، یک گروه پسرانه کره‌ای است که در سال ۲۰۱۳ با ۷ عضو شروع به کار کرد.

اعضای این گروه با نام‌های آر ام، جین، شوگا، جی هوپ، جیمین، وی، جونگ کوک شناخته می‌شوند که در نوشتن یا تولید بسیاری از آثار خود مشارکت دارند. آن‌ها که در اصل یک گروه هیپ‌هاپ بودند، سبک موسیقی خود را گسترش دادند تا طیف گسترده‌ای از ژانر‌ها را در موسیقی تولیدی خود بگنجانند، در حالی که اشعار آن‌ها بر موضوعاتی از جمله سلامت روان، مشکلات دوران مدرسه و جوانی، سفر به سوی عشق به خود متمرکز شده است. دیسکوگرافی و آثار آن‌ها به ادبیات، فلسفه و روانشناسی نیز ارجاع داده می‌شود و شامل یک خط داستانی جهان جایگزین است.

این گروه که محبوب‌ترین گروه پسرانه جهان به شمار می‌رود، افتخارات زیاد و محبوبیت فراوانی برای کشور خود به ارمغان آورده و نه تنها کمپانی از این گروه به سود فراوانی دست پیدا کرده، بلکه در اقتصاد کره جنوبی نیز تأثیرگذار هستند.

به گونه‌ای که طبق گزارشی در سال ۲۰۱۹، بی‌تی‌اس سالانه بیش از ۴.۶۵ میلیارد دلار، یعنی ۰.۳ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور، برای اقتصاد کره جنوبی ارزش دارد؛ این رقم با سرمایه شرکت‌های بزرگی همچون سامسونگ و هیوندا برابری می‌کند. همچنین این گروه، یک نفر از هر ۱۳ توریست خارجی را به کره جنوبی جذب می‌کند. بی‌تی‌اس همچنین یکی از عوامل اصلی افزایش ناگهانی فروش جهانی موسیقی به ۱۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ بود.

با بررسی دولت کره جنوبی در سال ۲۰۲۰ نشان داده شد که راهیابی تک آهنگ گروه بی‌تی‌اس با نام «دینامیت» (Dynamite) به صدر فهرست آثار محبوب بازار آمریکا (اسپاتیفای هات ۱۰۰) توانست برای این کشور حداقل ۱.۴ میلیارد دلار ارزآوری داشته باشد و موجب ایجاد هزاران فرصت شغلی جدید شود.

دینامیت نام نخستین اثر گروه موسیقی بی‌تی‌اس که ترانه آن به طور کامل به زبان انگلیسی و در سبک پاپ خوانده شده است.

نتایج مطالعه مشترک وزارت فرهنگ، ورزش و گردشگری و مؤسسه گردشگری دولتی کره جنوبی حاکی از این است که موفقیت اخیر گروه بی‌تی‌اس موجب تزریق ۱.۷ تریلیون وون (۱.۴۳ میلیارد دلار) به فعالیت‌های اقتصادی این کشور شده است و نزدیک هشت هزار فرصت شغل جدید ایجاد شده است.

شایان ذکر است که صنعت موسیقی پاپ کره جنوبی یا «کی پاپ»، در سال‌های اخیر به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده و طرفداران زیادی از جمله در ایران پیدا کرده است.

کی‌پاپ به معنای موسیقی پاپ در کشور کره است که شامل سبک‌هایی مانند پاپ، دنس پاپ، تکنو، راک، هیپ‌هاپ و R&B می‌شود. در گذشته به کی‌پاپ، گایو می‌گفتند، اما با افزایش شهرت آن در دهه ۲۰۰۰، استفاده از کی‌پاپ مرسوم‌تر شد. در قلب صنعت کی‌پاپ، گروه‌های موسیقی قراردارند. این گروه‌ها عمدتاً از دختران و پسرانی تشکیل می‌شوند که کار خود را از سن کم شروع می‌کنند. رقص‌های هماهنگ و طراحی شده و موسیقی ریتمیکی که در ذهن شنونده باقی می‌ماند از ویژگی‌های اصلی گروه‌های کی‌پاپ است.
کره جنوبی یکی از کشور‌هایی است که در سال‌های اخیر با جهشی قابل توجه توانسته مردم زیادی را در اقصی نقاط جهان طرفدار خودش کند، تا جایی که گروه مطرح بی تی اس به عنوان خوانندگان افتتاحیه جام جهانی ۲۰۲۲ فوتبال قطر انتخاب شدند.

در سال‌های اخیر انواع محصولات فرهنگی کره جنوبی در قالب سریال‌های تلویزیونی، موسیقی، فیلم‌های سینمایی و بازی‌های رایانه‌ای مخاطبان گسترده‌ای در جهان پیدا کرده است. به محبوبیت و استقبال مخاطبان جهانی از محصولات فرهنگی کشور کره که از دهه ۹۰ تاکنون رشد کرده است. کره جنوبی با ۴۵ میلیارد دلار در رتبه هفتم صادرات محصولات سرگرمی جهان قرار گرفته است.

کره جنوبی در سال‌های اخیر همواره یکی از اقتصاد‌های برتر دنیا بوده است و هم اکنون در جایگاه یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان و چهارمین اقتصاد بزرگ آسیا قرار دارد. در واقع در طول چند نسل، کره جنوبی توانست از کشوری که در میان ملل فقیر عالم رده‌بندی می‌شد به کشوری توسعه یافته با درآمد بالا تبدیل شود.

امروزه در کنار فعالیت‌های پیشران اقتصادی این کشور مانند صنعت فولاد، خودروسازی، کشتی‌سازی، لوازم صوتی و الکترونیکی، صنعت کیپاپ نیز از بزرگ‌ترین درآمد‌های این کشور محسوب شده و سرمایه فرهنگی گسترده‌ای را در کنار سرمایه اقتصادی برای این کشور فراهم می‌آورد.

خبرنگار: نسترن بختیاری؛ دانشجوی کارشناسی ارشد دیپلماسی و سازمان های بین الملل دانشگاه تهران

عطنا را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:

روبیکا                         روبینو

بله             ایتا