بازخوانی جامعه شناختی نهضت کربلا و نقش امام حسین علیه السلام در احیای اسلام نوپا

عطنا - تاکنون درباره نقش و تاثیر نهضت کربلا و نقش بی بدیل امام‌حسین علیه السلام در تجدید حیات دین پیامبر و جلوگیری از تحریف و استحاله اسلام نوپا ی محمدی در برابر اسلام سفیانی و معاویه ای و اسلام یزیدی آثار زیادی در داخل و خارج از ایران نوشته شده است که در آن نویسندگان و پژوهشگران جوامع اسلامی و خاصه تشیع کوشیده اند، در حد بضاعت علمی و دامنه وسعت دانش خود ، فهم و درک و شناختی را از زوایای آشکار و پنهان قیام امام حسین علیه السلام به مخاطبان خود عرضه کنند.

برخی نگاهشان صرفا تاریخی ، برخی روایی ، برخی فلسفی و عقلی ،برخی کلامی ،برخی معرفتی و عرفانی و برخی هم نگاه های تلفیقی به این رخداد بی نظیر همیشه زنده در تاریخ گذشته و حال و آینده بشریت داشته اند. اگرخداوند توفیقی عنایت بفرمایند، قصد دارم نگاهی جامعه شناختی به نهضت کربلا و قیام امام حسین علیه السلام کوتاه و مختصر تا روز دهم ، عاشورا داشته باشم. در این بازخوانی، منبع اصلی بنده کتاب * مقتل الحسین از علامه مرحوم سید مرتضی عسکری است که توسط جناب آقای محمد رئیسی، تنظیم شده است و موسسه علمی و فرهنگی علامه عسکری آن را در سال ۱۳۹۳ به چاپ رسانده است.

طبیعی است که از دیگر آثار نویسندگانی چون استاد شهید مرتضی مطهری و یا دیگر نویسندگانی که در این زمینه کتاب یا مقاله نوشته اند و بنده قبلا مطالعه کرده ام نیز استفاده می شود ، اما مبنای اصلی کتاب یادشده از علامه عسکری است.

هدف اصلی در این یادداشت ها، بازنمایی اهداف اصلی نهضت کربلا و قیام امام حسین در سال ۶۱ هجری قمری در قاب سال ۱۴۴۵ قمری و ۱۴۰۲ شمسی از مسایل سیاسی و اجتماعی ایران ۱۴۰۲ و مسایل کلان سیاسی و فرهنگی جهان اسلام‌ در منطقه و در دنیای کنونی با محوریت انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران و نقش بی بدیل امام خمینی در تاسیس نظام جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری در تداوم راه و مسیر امام خمینی در حدود سه دهه اخیر است. و بخصوص تاکید بر وظیفه محبان حسینی و عاشقان کربلایی است که با معرفت و شناخت درست در خیمه ها و چادرها و مناسک و مراسم عاشورا شرکت کنند، چرا که مناسک تهی از معرفت و عشق، چه بسا خصلت بومرنگ پیدا کند و بر علیه خود عمل کند.

 اوضاع اجتماعی عرب پیش از اسلام

نظام سیاسی و اجتماعی و فرهنگی مردم جزیره العرب پیش از اسلام ،عمدتا، نظامی قبیلگی ، طایفه ای و به نوعی مبتنی بر قشربندی های طبقاتی بود. فاقد نظام حکومتی و فرهنگ شهروندی و قانونمداری بودند و حمله و غارت و چپاول در بیابان ها و گردنه ها و سرقت تجارت و زراعت دیگران ، مبنای روابط بین قومی آنان بود. یکدیگر را اسیر می کردند و در بازارهای اطراف مکه مانند بازار *عکاظ* اسیران و اموالشان را می فروختند و از این راه امرار معاش می کردند.

اوضاع اجتماعی مسلمانان پیش از قیام امام حسین علیه السلام

بنا بر نقل علامه عسکری ،سیمای برخی از صحابه که تاثیر زیادی در نسل های بعدی خود داشتند و در قرآن هم بر آن تاکید شده است ، عبارت است از ؛ اول ؛اشاعه تهمت افتراء ، دوم؛ تجارت و سرگرمی های لهو و بیهوده و به عبارتی اوقات فراغت پوچ و آلوده به فساد، سوم؛ نفاق و دورویی در میان برخی از صحابه پیامبر، چهارم؛ اقدام به ترور ناموفق پیامبر در جریان بازگشت از غزوه تبوک یا جریان بعد از غدیر، پنجم؛ بیماری وفات پیامبر و سپاه اسامه و تخلف افرادی چون ابوبکر، عمر، ابوعبیده، عبدالرحمان بن عوف، سعدبن ابی وقاص و دیگر بزرگان و مشاهیر صحابه ششم؛ هنگام وفات پیامبر و جمله حسین کتاب الله ، عمر در وقتی پیامبر دستور دادند بیایید تا برای شما چیزی بنویسم که پس از آن هرگز گمراه نشوید

اما متاسفانه آنان که می دانستند پیامبر چه می نویسد، گفتند، حسبنا کتاب الله و اتهام هذیان گویی به پیامبر دادند. هفتم، ماجرای سقیفه و دودستگی مردم با این اوضاع پس از رحلت پیامبر اگرم صلی اله علیه و آله وسلم، آن اتفاق افتاد که نباید رخ می داد و با وجود همه ی تلاش های آشکار و پنهان و مستقیم و غیر مستقیم پیامبر بر جانشینی امیرالمؤمنین علی علیه السلام، اما جریان رهبری در مسیر انحراف و استحاله و بازگشت به دوران پیش از بعثت قرار گرقت و بدین گونه بسترهای سیاسی و اجتماعی قیام امام حسین، آرام آرام از پس از رحلت پیامبر آغاز و در زمان حکومت یزید به اوج خود رسید و امام حسین راهی جز قیام برای زدودن این همه انحراف و استحاله و تحریف از دین و آیین و مکتب جدشان ، نداشتند، انحرافات به نام اسلام اما بر علیه اسلام آن قدر وسعت و شدت گرفته بود که بجز قیام و نهضت کربلا هیچ چیز دیگری آن را پاک و منزه و تطهیر نمی کرد. آن شالله ادامه تحلیل جامعه شناختی در روزهای آینده

نویسنده: ابوالقاسم فاتحی