چگونه شرایط پرتنش اخیر را به کودک خود توضیح دهیم؟

عطنا - با توجه به اتفاقات پرتنش اخیر و در پاسخ به این سوال که چگونه باید کودکان را از آسیب های ناارامی اخیر حفظ کرد و اگر کودک سوال و ابهامی در خصوص شعارها یا علت خشونت ها داشت، باید چگونه موضوع را به او توضیح داد، با دکتر حمیده سادات خادمی، عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی به گفت و گو پرداختیم.

دکتر حمیده سادات خادمی در این خصوص اظهار کرد: موقعیت های اجتماعی مختلف تاثیرات متفاوتی بر روی کودکان می گذارند. گاهی توضیح موقعیت‌های اجتماعی با توجه به سن و شرایط آن ها سخت و دشوار است. پس بهتر است کودک را از فضایی که اخبار بیان می شود، دور نگه داشت و فضای گفتگوی پرتنش و پرهیجان را از بین برد تا کودک از فضای همراه با ناراحتی و استرس دور بماند. در غیر این صورت به دلیل این که کودکان درک درست و دقیقی از این اخبار ندارند، با مشکل مواجه خواهید شد. پس سعی کنید اخبار را از طریق فضاهای خصوصی مانند موبایل دنبال کنید تا کودک در جریان خشونت قرار نگیرد، زیرا احساس امنیت آنها دچار خدشه می شود.

این روانشناس گفت: یکی از اشتباهات رایج خانواده ها، تماشای اخبار در حضور کودک است و معمولاً اخبار، مجموعه ای خوشایند نیست و شامل درگیری‌ها با منشا طبیعی و اجتماعی است. برای جلوگیری از این واقعه یعنی از بین رفتن امنیت ذهنی کودک، آنها را از جو متشنج دور نگه دارید. با توجه به جو این روزها، کودک شاهد شعار دادن ها و اعتراض ها است. پس شما برای توضیح این مسئله باید چند قدم به عقب برگردید و در اولین قدم درباره پدیده های اجتماعی با کودک خود صحبت کنید. مثلاً  می توانید به او بگویید ممکن است آدم ها گاهی با یکدیگر موافق نباشد یا دچار مشکل هستند. پس آنها برای بیان این اعتراض و بهتر شنیده شدن آن، به خیابان می‌آیند و شعارهایی که مربوط به خواسته آنها است را بیان می کنند. به این ترتیب شما موقعیت های اجتماعی و جامعه مدنی را برای کودک روشن می کنید. بعد از آن می توانید با توجه به آگاهی های خودتان و سن کودک، دلیل ناآرامی ها را برای او توضیح دهید.

شرایط پرتنش را برای کودک تلطیف کنید

دکتر خادمی در پایان با اشاره به این که اگر کودک شاهد صحنه های خشن و هیجان آور و پر تنش بود، ماجرا را برایش توضیح دهید، بیان کرد: در غیر این صورت نباید خشونتی که در جریان اعتراضات به میان می‌آید را وارد ذهن او کنید. اگر کودک شاهد صحنه های خشن تری مانند تیراندازی بوده نمی‌توان به راحتی بیان کرد که چون این فرد در حال اعتراض بوده است، مورد ضرب و شتم قرار گرفته یا تیر خورده است. پس باید صرفاً حواس کودک را از این گونه خشونت ها پرت کرد. در غیر این صورت چون زمینه‌ساز ترس و وحشت کودک در زمینه اعتراض است، در آینده گمان می کند در پی هر اعتراضی ممکن است هدف خشونت قرار گیرد.

وی افزود: باید این نکته را در نظر داشته باشید که ورودی اطلاعات کودک را کنترل کنید و متناسب با درک او از مسائل، سن و شرایط موجود توضیحات را ارائه دهید. شما موظف هستید برای جلوگیری از ایجاد ترس و تروما، شرایط پرتنش را برای کودک تلطیف کنید. برای مثال بعد از شنیدن صدای گلوله توسط کودک، آن را به صدای ترقه نسبت دهید. باید اطلاعات طبقه بندی شده و محدود و غیر متشنج به کودک داده شود و بعد از آن سعی کنید که بفهمید کودکتان در این زمینه چه نظری دارد، در محیط اطراف و دوستانش چه صحبت هایی را شنیده است و در نهایت تمامی این تعاریف باید در بستر یک جامعه مدنی به او توضیح داده شود.