اربعین، مهدویت و مقاومت حسینی در جهان تشنه‌ی عدالت

عطنا - اربعین پیش از اینکه یک واژه و دارای معنای لغوی خاص خود یعنی «چهلم یا چهل» باشد،  هویت معنایی عمیق تری دارد  که در ادبیات شیعی، توسط اهل بیت علیهم السلام نهادینه شده است و از اربعین نخست (که توسط جابربن عبدالله انصاری صحابی بزرگ  رسول خدا ـ«صلی ا.. علیه و اله»  و عطیه کوفی عالم ومحدث اسلامی) تا امروز استمرار یافته است. شاید بتوان آن را رمز مانایی و پویایی حرکت اسلام ناب محمدی (ص) نامید ؛ حقیقتی زنده همچون خانه خداوند توانا یعنی کعبه؛  در واقع اربعین هویتی آیینی و سنتی در جهت حفاظت و قوام هدف کعبه و حقیقت محمدی در عرصه تاریخ است « اینکه این حقایق الطافی است تا راه گم نشود» .  این تبیین ترجمان  سخن رسول الله است که فرمود: «حسین منی و انا من حسین» حسین از من است و من از حسینم ،  یعنی رمز ماندگاری اسلام در حقیقت حسینی نهفته است و تاریخ گواه است که چگونه حقیقت حسینی در سرزمین کربلا محقق شد  و خورشید حسین برای همیشه تاریخ در سرزمین دلها ، طلوعی جاودانه یافت.

در واقع ماندگاری  اسلام  با حرکت حسینی  (برای  عصر ها و نسل ها ) خود را به منصه ظهور رساند . حضور مسیر الهی حسین «علیه السلام»  در گستره تاریخ یقیناً نیازمند امور نرم افزاری است ، تا بتواند اندیشه الهی نبوی را در  گستره تاریخی‌اش نمایان کند.  لذا تاکید به زیارت قبر امام حسین به عنوان امری هدفمند  مورد تاکید اهل بیت قرار گرفت .   تاکید به زیارت و زیارت اربعین حسینی که سمبلی از زیارت اول و انجام وظیفه مومنان در طول تاریخ در جواب به خواسته اهل بیت  علیهم السلام بوده است می تواند حقیقتی را بازگو کند که زمینه ظلم و بیداد را نابود وعدالت و طهارت انسان را به عرصه ظهور نزدیک کند.  زیرا زیارت یک عمل عبادی و سیاسی است وقتی زائر سعی میکند خود را به  مزور یعنی امامش،که مراد و مولای   اوست برساند؛ با پای  دل خود را در کنارش می یابد،  در واقع دلدادگی خود به مزورش را بروز می‌دهد و این دلدادگی با امام مجاهد اش او را به مجاهدت و ایثار و فداکاری و تحقق عدالت و عملیاتی کردن این اهداف می کندو این چنین است که زیارت ج نزدیک نبه عملی می یابد. زیارت فردی اثری به مراتب بیشتر از دیگر عبادات فردی دارد ، زیرا زیارت هرچند فردی اش  شخص را هدفمند می سازد.حال اگر این زیارت به صورت جمعی مورد تاکید قرار گیرد چه تحولی را می تواند در جهان ایجاد کند؟!!

جامعه شناسان در خصوص اصالت داشتن فرد یا جامعه دیدگاه های  مختلفی دارند ولی همه در این جهت هم داستانند که  حضور انسان در جمع، اثر ویژه ای دارد  که با  اثر در موقعیت فردی اش قابل مقایسه نیست،  لذا اربعین هویت جمعی زیارت قبر امام حسین علیه السلام  با پای دوستان همراه است. دوستانی که گاهی اولین دیدارشان است ولی  گویا  سال ها با هم زیسته اند . بله  پیوند هویتی ی  معنوی عرصه ای فراتر از مرز های مادی دارد.

یقینا  این شیوه تعامل ،  اثری به مراتب عمیق تر و بادوام تر از آثار در موقعیت فردی اش دارد.  از این رو در طول تاریخ اسلام ،  طاغوت ها با جریان حسینی مخالفت نموده ، چون  زیارت را عامل سقوط خود یافته  وزیارت و یقینا  زیارت اربعین را  به جهت ماهیت ویژه اش؛  مورد منع و طرد قرار دادند که در سخنان مورخ شهیر ابوالفرج اصفهانی آمده است که منع ستمگران و فشار بر زوار حسینی در زمان متوکل خلیفه عباسی ، تا آنجا پیش رفت که بیانیه‌ای از سوی امام عصر حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف صادر شد که مومنین را موقتا از زیارت قبر امام حسین منع نمودند و این منع تا پانزده سال ادامه داشت.  این مطلب حکایت گر نقش تاریخی زیارت و بیش از همه زیارت  امام حسین در اربعین است که این  هویت جمعی، مانند هر عمل جمعی دیگر دارای اثرات فراوانی است.

با ظهور انقلاب اسلامی و دمیده شدن روح مقاومت و ایثار و  اهداف الهی در کالبد جوامع و مردم منطقه و نیز مستضعفین عدالت خواه  جهان ،  زیارت اربعین به جهت موقعیت منحصر به فرد و تاثیرگذارش  مورد توجه مضاعف قرار گرفت و در طی چندسال این حرکت عمیقا درجان جوامع  تشنه عدالت رسوخ کرد ؛ خصوصاً زمانی که دانسته شود ، تحقق عدالت در فرهنگ اسلامی با دکترین مهدویت ارتباط محکمی دارد. در واقع عدالت موقعی به معنای واقعی آن در اندیشه اسلامی و حتی در اندیشه ادیان الهی تحقق می یابد  که موعود ادیان ظهور نماید . روشن است تحقق چنین اندیشه ای بر اساس اراده های انسانی است . روشن تر اینکه ؛ نرم افزار های معرفتی ای  که در جان دین اسلام و ادیان الهی تعبیه شده ، موقعی ظهور می یابد که از مسیر اراده انسان باشد باید انسان ها و خصوصاً حاکمیت الهی اسلامی زمینه‌سازی لازم را برای این مهم انجام دهندتا انسان مهیای راه گردد یا انسان های مهیا یاری شوند.

این نکته است که اربعین و زیارت قبر امام حسین علیه السلام را  در این زمان، در جایگاهی بس منیع قرار می‌دهد. در این میان دشمنان امروز مانند دشمنان گذشته حقیقت تاکید بر اربعین  را دریافته و  با برخوردهای سخت افزاری و نرم افزاری کمر به نابودی آن بسته اند .  لذا پیاده‌نظام داخلی و عناصر خارجی همگی ، یک صدا جهت جلوگیری از این حرکت تحول زا،  به میدان آمدند . این روند موقعی حساس می گردد که جریان اربعین همچون گمشده انسان به شکل فزاینده‌ای در کشورهای منطقه و حتی در کشورهای اروپایی و آمریکایی در بین مردم محروم و ستم دیده خود را نشان داده است  و در واقع اربعین حسینی به عنوان  رمزواره ای - در جهت آینده  ای روشن - در نزد مستضعفین هویت یافته  است.

از این رو مقابله در برابر این تحول عظیم از جانب استکبار افزایش یافته. روشن است در برابر مقابله مستکبران ، کوتاه آمدن  راه درستی نیست بلکه پرداختن به این حقیقت و توسعه آن باعث حفاظت از جوامع مسلمان و مستضعف خواهد شد.  پیام رسانی اربعین که  در قالب  اقیانوس انسانی ی  هدفمند ؛ خود را نشان می دهد ، موجب تقویت ارتباط زوار حسینی  با روح قیام حسینی شده و هر یک از آن‌ها سفیران مقاومت در کشورهای خود می شوند و زمینه ساز آن تحول عظیم در عرصه جهان یعنی عدل جهانی می گردند.