دکتر اسدی: روشنگری رسانه ها مانع از ایجاد دوقطبی‌ در افکار عمومی جامعه می شود/ منافع ملی به منافع جناحی و گروهی ترجیح داده شوند

عطنا - مدیر گروه روزنامه نگاری دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی در ارتباط با پوشش رسانه ای حادثۀ برج متروپل آبادان گفت: حادثۀ متروپل نشان داد که ما در «روزنامه نگاری بحران» دچار بحران هستیم. یعنی در کشور ما روزنامه نگاری بحران هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است.

دکتر اسدی ادامه داد: وقتی این بحران ایجاد شد، رسانه ها نتوانستند آن را به خوبی پوشش خبری دهند و سوءتفاهم ها را برطرف کنند. آنها نه تنها نتوانستند بر تنویر افکار عمومی کمک کنند بلکه در گسترش ابهامات، مشکلات و دشواری های حادثه هم کمک کردند. پس با این اوصاف، مسئلۀ متروپل ضعف ما در روزنامه نگاری بحران را نمایان‎تر کرد. نکتۀ دیگر اینکه، وقتی چنین بحران هایی در جامعه ایجاد می شود، ما باید هم قبل از بحران، هم حین بحران و هم بعد از بحران را ببینیم.

وی تصریح کرد: امروز رسانه ها در ارتباط با این حادثه فقط «حین بحران» را گزارش می دهند و به قبل و بعد از بحران توجهی نشان نمی دهند. اگر روزنامه نگاری ما به معنای واقعی، روزنامه نگاری بحران بود باید گزارش می داد که این ساختمان کی ساخته شده؟ چه کسانی به آن مجوز ساخت داده اند؟ و چه رانت ها و فسادهایی در این زمینه وجود داشته است؟

این استاد دانشگاه افزود: چون رسانه ها «قبل از بحران» را گزارش نمی دهند، تمایل دارند که بحران ایجاد شده را به دولت فعلی نسبت دهند. در حالی که این برج در دولت گذشته ساخته شده و مجوز گرفته است. رسانه ها باید چنین گزارش هایی یعنی با ارائۀ سابقه و پیشینه رویداد ارائه دهند. اما چون رسانه های ما به منابع قدرت و ثروت وابستگی دارند و در پی منافع جناحی و گروهی خود هستند به همین دلیل حاضر نیستند به شفاف سازی در این زمینه روی بیاورند.

دکتر اسدی اظهار کرد: این امر باعث می شود که رسانه های برون مرزی سوار بر موج افکار عمومی شوند و آن را هدایت کنند. می‌توان گفت رسانه‌های ما «شبه‌رسانه» و روزنامه‌نگاران ما «شبه‌روزنامه‌نگار» هستند که هدایت این جریان خبری را به رسانه های بیرون از کشور داده اند.

وی در پاسخ به دلایل و نحوۀ ایجاد دوقطبی‌سازی بین مردم، توسط رسانه‌های بیگانه در زمینۀ اجتماع سلام فرمانده در ورزشگاه آزادی و حادثۀ متروپل اظهار کرد: روزانه در هر جامعه ای صدها رویداد اتفاق می افتد ولی ما به عنوان یک رسانه باید بتوانیم بین پوشش خبری آنها تعادل ایجاد کنیم. نکتۀ دیگر اینکه مخاطبان هر رسانه‌ای متفاوت هستند. عده ای مخاطبان رسانه هایی چون رادیو، تلویزیون، مطبوعات و... هستند و عده ای هم مخاطبان فضای مجازی هستند. پس نباید همۀ آنها را در طیف جا دهیم. به عبارتی مخاطبان فضای مجازی نمایندۀ مخاطبان رادیو، تلویزیون و مطبوعات نیستند.

مدیر گروه روزنامه نگاری دانشکده علوم ارتباطات دربارۀ کاهش دوقطبی های میان رسانه ها نیز تصریح کرد: برای این امر، رسانه ها باید مهمترین مسئولیت اجتماعیشان که ایجاد وفاق ملی، وحدت ملی و در نظر گرفتن منافع عموم هست را سرلوحۀ خود قرار دهند. در حال حاضر رسانه ها بیش از آنکه منافع ملی را در نظر داشته باشند، منافع شخصی و گروهی خود را در نظر دارند و این باعث دوقطبی شدن افکار عمومی در جامعه می شود.

این استاد دانشگاه پیشنهاد داد رسانه ها در اینگونه موارد باید تنویر، تفسیر و تحلیل رویدادها را برعهده بگیرند و دست به روشنگری بزنند که متاسفانه چنین نبوده است.

دکتر اسدی ادامه داد: این دو رویداد اجتماع سلام فرمانده و حادثۀ متروپول هیچ تضادی با یکدیگر ندارند و هر کدام در یک منطقۀ جدا اتفاق افتاده و برگزاری اجتماع سلام فرمانده در ورزشگاه آزادی نیز از مدت‌ها قبل برنامه‌ریزی شده بود. کما اینکه همۀ مردم نسبت به حادثۀ آبادان جریحه دار و غمگین هستند و به صورت های مختلف غم و اندوه خود را نشان داده اند. از سوی دیگر، برای اجتماع سلام فرمانده در ورزشگاه آزادی مردم تمایل دارند که حضور و اشتراک مساعی داشته باشند. این موضوع نشان داد که جامعۀ ما جامعۀ کنشگری است و بی تفاوت نیست.

وی در پایان اظهار کرد: اگر رسانه ها به معنای واقعی حرفه ای بودند و این مسئله را به خوبی تبیین می کردند، اینگونه سوءتفاهم ها به وجود نمی آمد. چرا که رسانه های معاند خارج از کشور منتظر چنین فرصت هایی هستند. در این زمینه چند رسانه، خبرنگاران ویژه خود را به طور دائم به محل حادثه فرستاده اند؟ متاسفانه حادثه ای که در آبادان اتفاق افتاده و در داخل کشور ما بوده، ولی بعضی از رسانه ها خبرها را از رسانه های بیگانۀ خارج از کشور دریافت می کنند. این نشان دهندۀ اوج غیرحرفه ای بودن و ناشی‌گری در رسانه های کشور است.

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام