شب مانی در ماشین به منظور اجاره جای پارک از هر جهت امری کم سابقه است/ شهرداری باید برای جلوگیری از استمرار، این مساله را مدیریت کند

عطنا- غلامرضا لطیفی عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی در توصیف آسیب نوپدید شب مانی به منظور اجاره جای پارک بیان داشت: رشد شهرنشینی و شهرگرایی در کشور باعث ظهور پدیده های جدید بالاخص در کلان شهرها و شهرهای بزرگ شده است، یکی از این پدیده ها، شب مانی در ماشین هست. یعنی افرادی که امکان اسکان دائم و موقت ندارند، اما به دلیل ضرورت های اقتصادی باید در شهرهای بزرگ باشند،به ناچار دست به این کار می زنند. شکل گیری این پدیده پاسخی است به یک نیاز اجتماعی که افراد ساده ترین راه را برای اسکان برگزیده اند، آن هم شب مانی در ماشین. 

 

پژوهشگر برتر سال دانشکده علوم اجتماعی با اشاره به پیشینه ی پدیده ی شب مانی در صنعت گردشگری بیان داشت: پدیده ی شب مانی در حوزه گردشگری با برخی از ماشین های خاص که به همین منظور طراحی شده است امری پذیرفتنی است که این رفتار از قاعده خاصی پیروی نمی کند. اما در شهرهای بزرگ با توجه به مقررات و قوانین راهنمایی و رانندگی، برخی از افراد فضاهایی را به عنوان مکان امن بر می گزینند و در ماشین سکنی می گزینند، لذا با توجه به این نیاز اجتماعی، همیشه یک عده سودجو هستند که از نیازهای اجتماعی افراد سوء استفاده کنند، مثلاً اگر در خیابانی چنین پدیده ای شکل بگیرد، برخی به منظور استفاده حداکثری از فرصت پیش آمده طلب سهم می کنند. 

 

وی افزود: هر جا که نیاز اجتماعی خاص و تقاضایی وجود دارد، خطر سودجویی و فرصت طلبی هم هست. اگر خیابانی که در آن چنین بستری شکل می گیرد، عده ای هم برای کسب درامد از این نیاز بهره می گیرند، مثل، اجاره جای پارک ، حتی صف تصنعی شکل می دهند،به مانند صف خرید دلار و فروش آن به متقاضیان واقعی، و در این پدیده شب مانی که در برخی از خیابان های تهران شکل گرفته است از چنین وضعیتی برخوردار است، البته که رقم اجاره جای پارک نیز متفاوت است. هر جای پارک از رقم جزئی تا رقم های قابل توجه اجاره می رود. 

 

لطیفی با تاکید بر نقش شهرداری ها در مدیریت این پدیده بیان داشت: شهرداری می تواند با دریافت رقم های جزئی تر خود متولی ساماندهی و مدیریت چنین پدیده ای در مکانهای خاص شود. البته در وضعیت امروزین این پدیده در بسیاری از شهرهای جهان، شاهد بسیاری از بی خانمان ها، با وضعیت اسکان بسیار نا مطلوب می باشیم. 

 

در ایران نیز این پدیده رو به رشد است و در فصولی مانند بهار و تابستان که هوا مساعد هست بیشتر مشاهده می شود و در فصول سرد سال شکل دیگری پیدا می کند. جالب اینجاست که افرادی که شغل شان مسافر کشی است و از شهرستانها به تهران می آیند به دلیل اجاره بالای اماکن مسکونی یا به صورت گروهی با اجاره اتاق و یا خوابیدن در ماشین اقدام به این کار می کنند.

 

عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی در خصوص چگونگی مواجهه با این پدیده بیان داشت: نیازهای اجتماعی، آسیبهای اجتماعی و هرگونه ناهنجاری نیازمند نگاه و رویکرد علمی به موضوع است، و باید مدیریت شود، نه برخورد. هرگونه برخورد با مسائل این چنینی بدتر آن را تشدید می کند و منجر به انتقال به مسائل دیگری می شود. به هر حال یک وضعیتی شکل گرفته است، مهم آن است که بدانیم این وضعیت در پاسخ به کدام نیاز اجتماعی پدید آمده است و در نهایت چگونه می توان آن را ساماندهی کرد. در حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری، خیلی از رخداد ها را می بینیم که نیازمند بررسی و شناخت هست و باید خردمندانه با آن برخورد شود.

 

وی افزود: الان این پدیده یک مکانیسمی دارد، یعنی افرادی هستند که فضا را اجاره می دهند، افرادی هستند که از این خدمات غیر رسمی استفاده می کنند، یعنی هم عرضه هست، هم تقاضا. بنابراین نوعی ساماندهی غیر رسمی وجود دارد که باید در ابتدا آن را شناخت. کم کم بعضی از این فضاها عمومیت  پیدا می کند، و دلال ها فضاها را بین خود تقسیم می کنند و کرایه می دهند و بی تردید مکان های مختلف کرایه های مختلف دارد.

 

البته که اجاره ی جای پارک محدود به شب نیست و افرادی هستند که در روز هم جای پارک را می فروشند. این پدیده خودجوش است، و چون تقاضا وجود دارد استمرار پیدا می کند. بهتر است تا معضلی رخ نداده است مناطق این چنینی شناسایی شود، و شهرداری خود مدیریت جای پارک را بر عهده بگیرد و ساماندهی بکند. 

 

غلامرضا لطیفی در پاسخ به پدیده شب مانی در بی آرتی اظهار داشت: این پدیده نیز اخیرا توسعه یافته است و از آنجایی که هزینه ی استفاده از بی آرتی زیاد نیست، فرد یک مسافت طولانی شهری را در بی آرتی می خوابد و دوباره در پایان ایستگاه پیاده می شود و به اتوبوسی دیگر می رود. در مجموع از آن جایی که این سرویس متعلق به شهرداری است و ارزان است، همچنین نظارتی وجود ندارد و این پدیده توسعه یافته است. 

 

وی در خاتمه تاکید کرد: شهرداری باید این پدیده را به خوبی بشناسد، فضایی را برای مدیریت جای پارک تعریف کند؛ چه در روز، چه در شب. در نهایت با دریافت رقم بسیار ناچیزی از متقاضیان جای پارک، این مسئله را مدیریت کند؛ وگرنه این پدیده استمرار پیدا می کند و ابعاد جدیدی پیدا خواهد کرد. 

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام