باید استعدادهای درخشان را «پرورش» دهیم

گردهمایی سالانۀ مدیران دفترهای استعداد درخشان دانشگاه های سراسر کشور در محل سالن نشست کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

به گزارش عطنا در این نشست، حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در سخنانی گفت: برای بنده همیشه یک سوال وجود داشت که چرا موضوع هایی که در سیستم های آموزشی دیگر است، برای ما دچار پارادوکس می شود و تضاد وجود دارد؟ بخصوص در موضوع استعداد درخشان این قضیه آشکارتر است.

وی افزود: بخشی از مسئولیت های دانشگاه های خارجی، جذب دانشجویان استعداد درخشان از کشورهای دیگر است. ما چگونه می توانیم استعدادهای درخشان را شناسایی کنیم و پرورش بدیم و اگر پتانسیل هایی وجود دارد که در قالب نظام های آزمون گیری ما شناخته نمی شوند، بتوانیم آنها را شناسایی کنیم.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی اظهار کرد: با مطالعات انجام شده، ما با سه چالش مهم که رمز موفقیت دانشگاه ما خواهد بود در آینده مواجه خواهیم بود. ابتدا چالش «ارزیابی» است. اینکه چگونه دانشجویان با استعداد را بشناسیم. آیا داشتن مقاله یا رتبۀ خوب در کنکور یا داشتن اختراع کافی است؟ و اینکه ما چگونه از فرمالیزم در تشخیص استعدادهای درخشان خارج شویم که اگر هر کسی در قالب ما بگنجد، استعداد درخشان می شود و اگر نگنجد استعداد درخشان نمی شود.

سلیمی با اشاره به اینکه نکتۀ دوم «نگهداری و پرورش» این استعدادهاست، گفت: ما با استعدادهایی که در ورطۀ آسیب های اجتماعی افتاده اند، یا در وعدۀ نظام های نادرست آزمون گیری و یا در دام بعضی استادان که با سخت گیری بی مورد برای تولیدات خاص مقالات افتاده اند، مواجه شده ایم. حال ما چگونه از آنها نگهداری کنیم؟ باید برای آن ها مراکز آموزشی، پژوهشی مهارت افزایی ایجاد کنیم. شرایطی را در ساختارهای دانشگاه ایجاد کنیم که آنها بهترین بهره برداری را داشته باشند.

او چالش بعدی را این امر دانست که چگونه شرایطی ایجاد کنیم که هم خود ما و هم جامعه بتوانیم از آن ها استفاده کنیم؟ ما در بعضی حوزه های علوم انسانی دچار بحران هستیم. مثلاً در رشتۀ تاریخ که رشته ای است که تمام هویت ملی کشور ما در آن نهفته است، اگر استعدادهای درخشان نیایند در رشته تاریخ و از آنها استفاده نکنند ما به مشکل برمی خوریم. چون ما نشسته ایم تا تاریخ را خودمان بنگاریم و به ایران کمبریج روی نیاوریم. چه کاری بکنیم که استعدادها را به گونه ای جذب کنیم که در آینده بتوانیم بهره برداری کنیم؟ این به مکانیزم هایی نیاز دارد که وزارت علوم باید از ما حمایت کند. مثلاً ما یک پژوهشکده بزرگ تاریخ نگاری داشته باشیم و از اول بگوییم اگر استعدادهای درخشان بیایند آینده آنها تامین است یا پژوهشکده ای برای نگارش سبک های ادبی داشته باشیم و بتوانیم استعدادهای درخشان را جذب کنیم.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی تصریح کرد: در حال حاضر بیشترین استعدادهای درخشان در دانشگاه علامه طباطبائی در رشته های حقوق و روان شناسی، زبان و بعضی در علوم رایانه، مدیریت و ارتباطات هستند. این دانشجویان چه سرنوشتی پیدا می کنند؟ کسانی که می آیند در رشتۀ حقوق درس می خوانند، می خواهند وارد کار علمی شوند ولی با توجه به نظام بوروکراتیک موجود به سراغ وکالت می روند و دانش حقوق در جامعۀ ما درجا می زند. چون ما توانایی هدایت درست آنها را نداشتیم. استعدادهای برتر جامعه شناسی، همه به روشنفکران در کنج نشسته بدل می شوند. بنابراین ما بیشتر از اینکه نیاز داشته باشیم چگونه بشناسیم و چگونه پرورش بدهیم باید در فکر این باشیم که چگونه پرورش دهیم.

در ادامه این نشست، نعمت الهی، معاون آموزشی دانشگاه گفت: دانشگاه علامه طباطبائی حدود 60 سال است که قدمت دارد. در این دانشگاه  11 دانشکده وجود دارد که عمدتاً مربوط به رشته علوم انسانی و اجتماعی هستند و یک دانشکدۀ علوم ریاضی و رایانه هم وجود دارد. در مجموع 15 هزار دانشجو در مقاطع روزانه و پردیس های این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند.

معاون آموزشی دانشگاه اظهار کرد: از سال 79 دفتری برای رسیدگی به استعدادهای درخشان تشکیل شد و از سال 92 به طور رسمی و با چارت سازمانی که برای آن تنظیم شد، فعالیت آن بیشتر شد. این دفتر مستقیم زیر نظر معاونت آموزشی است.

نعمت الهی در پایان گفت: حدود 1189 دانشجوی استعداد درخشان در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند. برنامه ها و حمایت های زیادی برای این دانشجویان، برنامه ریزی شده است.