دانشگاه‌ها باید در توزیع بودجه‌ها و پروژه‌های علمی بازنگری کنند

پژوهشگر حوزه فناوری در خصوص رویه دانشگاه‌محور در تحقیقات علوم انسانی اظهار کرد: هر وقت دانشگاه تعداد پروژه زیاد با مبلغ بالای دومیلیارد می‌گیرد چون پروژه‌ها را توزیع نمی‌کند با مشکل مواجه می‌شود و این واقعیتی است که وجود دارد.

به گزارش عطنا، محمد نقی‌زاده، پژوهشگر حوزه فناوری در مراسم اختتامیه هفته پژوهش دانشگاه علامه طباطبائی که اول دی‌ماه در سالن همایش‌های پژوهشگاه صنعت نفت برگزار شد (گزارش تصویری)، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا در بخش تقاضا و بخش خصوصی ضمن چاوش‌هایی که وجود دارد به عدم ظرفیت‌سازی ما برای پذیرفتن مسئولیت‌های اجتماعی منجر می‌شود، گفت: الان مسئولیت‌های اجتماعی قائل به نوعی تعادل است که این تعادل در بعضی از بخش‌ها ضعیف است.

وی درباره ضرورت پژوهش با هدف پیشبرد جامعه تصریح کرد: میزان تقاضا یکی از شاخص‌های بسیار خوب برای ارائه نقش ما در مسائل اجتماعی است، یعنی اگر میزان تقاضا بالا باشد نشان‌دهنده این است که ما در زمینه مسئولیت اجتماعی موفق بوده‌ایم.

نقی‌زاده در همین زمینه ادامه داد: 50 درصد بودجه دانشگاه علامه طباطبائی در سال 1397 به بخش عمومی و 50 درصد دیگر به بخش خصوصی اختصاص دارد. در حالی که عدد تقاضای پژوهشی نسبت به کل بودجه‌ای که برای ما تخصیص پیدا می‌کند زیر 1 درصد است، در صورتی که این میزان در دانشگاه‌های استنفورد 18 درصد و در دانشگاه منچستر 20 درصد است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه تحلیل‌های ما هم باید علمی باشد، گفت: در تمام متون علمی دنیا دو مسئله وجود دارد؛ یکی مسائل بهره‌بردارانه که مربوط به مسائل روز جامعه است و دیگری مسائل اکتشافی که زمانش طولانی‌تر است تا به نتیجه برسد.

این پژوهشگر افزود: در زمینه مسائل کوتاه مدت دو رویه داریم که باید مد نظر قرار داد؛ یکی رویه استادمحور و دیگری دانشگاه‌محور که در اینجا استادمحوری به این معناست که خود استاد پروژه را تعریف، تقسیم و جمع‌بندی کند.

وی ادامه داد: دولت و حاکمیت بودجه‌های پژوهشی را برای جبران کمبود منابع پرداخت قدرت‌ساز استادان قرار داده است ولی بسیاری از استادان از این بودجه بهره‌مند نمی‌شوند.

وی در خصوص رویه دانشگاه‌محور بیان کرد: هر وقت دانشگاه تعداد پروژه زیاد با مبلغ بالای دومیلیارد می‌گیرد چون پروژه‌ها را توزیع نمی‌کند با مشکل مواجه می‌شود و این واقعیتی است که وجود دارد.

نقی‌زاده در ادامه گفت: در زمینه پژوهش در دنیا برنامه‌ریزی و ساختارسازی‌هایی انجام می‌شود، همچنین منابعی را بدست می‌آورند که همکاری‌های بین‌المللی را به دنبال دارد اما در ایران ساختار وجود ندارد. برای مثال، اگر از 7 میلیارد فعلی بخواهیم به سهم 15 درصدی برسیم باید حدود 22 میلیارد پروژه ارائه دهیم که حداقل درصدی از آنها از جنس مگا پروژه‌ها باشد.

وی در پایان تصریح کرد: اگر بخواهیم سرویس پژوهشی داشته باشیم و در این زمینه به موفقیت برسیم باید از ظرفیت‌های علمی و تخصصی دانشگاه برای حل همین مسائل استفاده کنیم.