نانِ ایده، خلاقیت و تلاش

 استارت‌آپ یک مجموعه یا سازماندهی یا تیم موقت است که حول یک ایده جمع شده اند تا یک مدل کسب و کار "تکرارپذیر" و "مقیاس پذیر" برای ایده طراحی کرده و ایده را تبدیل به کسب و کار کنند. طبیعتا ایده ها نوآورانه و خاص است و معمولا مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است (اگرچه همیشه این گونه نیست). منظور از تکرارپذیری و مقیاس پذیری آن است که می توان ایده را به دفعات تکرار و ارزش افزوده بیشتری ایجاد کرد.

دو ستون اساسی یک استارت‌آپ

به گزارش عطنا و به نقل از خراسان، از تعاریف رسمی که بگذریم، استارت‌آپ دو ستون اساسی دارد که اگر نباشد ساختمان کسب و کار جدید استارت‌آپی شما هرگز بنا نخواهد شد: 1- ایده ای که توسط ذهن های خلاق ایجاد شده و پرورش یافته است. به خاطر اهمیت همین ایده ها و پرورش آن است که ارزش استارت‌آپ ها به فکرها و نیروی انسانی پشت سر آن است نه به سرمایه یا مشخصات اقتصادی آن. 2- تیم خوب هم برای تبدیل کردن ایده به محصول بسیار ضروری است. برخی فکر می کنند که با یک ایده نوآورانه می توان یک شبه پولدار شد اما تجربیات نشان می دهد که باید یک تیم خوب پشت ایده خوب گذاشت تا آن را به محصول تبدیل کنند.

از کجا شروع کنیم؟

علاقه به کسب وکارهای استارت‌آپی بسیار زیاد شده است. برخی از مخاطبان کسب وکار از ما می پرسند که برای ورود به این حوزه چه باید کرد؟ پاسخ بسته به اینکه شما صاحب ایده هستید یا نه متفاوت خواهد بود. اگر صاحب ایده هستید باید به فکر ایجاد یک تیم مناسب – که ممکن است دونفره باشد- و پروراندن ایده باشید. یک قرارداد داخلی بین خودتان امضا و کار را شروع کنید. برای پیشبرد کار می توانید از خدمات مشاوره ای و کمک های بازاریابی شتاب دهنده ها استفاده کنید. گام بعد هم جذب سرمایه گذار است. اما اگر صاحب ایده نیستید چند راه پیش رو دارید؛ در رویدادهای جمعه های کارآور ( استارت‌آپ ویکند) شرکت کنید، از استارت‌آپ های موجود الهام بگیرید یا اینکه استارت‌آپ های خارجی را بومی سازی کنید.

ایجاد تیم و پرورش ایده- اگر صاحب ایده هستید حتما به فکر ایجاد یک تیم حداقل دونفره باشید. با توجه به نیاز به همفکری، برگزاری جلسات توفان فکری و لزوم پرورش ایده و ملاحظه جوانب آن، به یک یا چند مغزمتفکر و یک همکار نیاز دارید. برای اینکه به مشکل حقوقی برنخورید به طور معمول یک قرارداد داخلی بین اعضای گروه امضا می شود که مثلا تا یک سال همه به تیم وفادار باشند، ایده را جای دیگری استفاده نکنند و .... بعد از مدت مشخص در قرارداد، اگر ایده موفق ارزیابی شد شرکت ثبت  و جزئیات و سهام و ... در فرآیند ثبت شرکت ذکر می شود و اگر هم شکست خورد که اعضا مسئولیت و تعهدی بعد از زمان مشخص در قرارداد ندارند.

شتاب دهنده- شتاب دهنده ها مراکزی هستند برای کمک به رشد یک ایده و تبدیل شدن استارت‌آپ به یک کسب و کار. کمک های شتاب دهنده ها معمولا عبارت است از: ایجاد یک محیط فکری مناسب برای پرورش ایده، حضور و مشاوره افراد باتجربه، ارائه دوره های آموزشی کسب و کار. برخی شتاب دهنده ها امکان کمک به تبلیغات و بازاریابی محصولات، جذب سرمایه گذار و . . . را نیز فراهم می کنند. برخی نیز خودشان سرمایه گذاری می کنند. مدل کاری همه آنها هم معمولا شراکت در ایده شماست. یعنی بعد از مراجعه به شتاب دهنده، در صورت پذیرش ایده شما درصدی از مالکیت ایده را در ازای خدمات ارائه شده درخواست می کنند. مثلا در مشهد می توانید به شتاب دهنده فردوسی (فرجاد) مراجعه کنید. منش، نسیم ارتباطات، نویک و اماتک هم از شتاب دهنده های دیگر هستند. در تهران هم که شتاب دهنده ها بسیارند؛ از آواتک و پرش تا فینوا و فارابی.

ایده بازار- جذب سرمایه گذار برای استارت‌آپ کار سختی است. علاوه بر تبلیغات و جست وجوی چهره به چهره سرمایه گذار شما می توانید به رویدادهای متنوع این حوزه نیز بیندیشید. ایده بازارها معمولا مکانی را  برای معرفی ایده های شما به سرمایه گذاران فراهم می کنند. مثلا دانشگاه امیرکبیر ایده بازارهای تخصصی در بازه های زمانی مختلف  برگزار می کند. نمایشگاه هایی چون الکامپ هم معمولا یک بخش برای معرفی استارت‌آپ ها دارند. استارت‌آپ دمو (نمایش و معرفی استارت‌آپ ها) هم توسط نهادهای مختلف برگزار می شود که محل مناسبی برای معرفی استارت‌آپ های شما به سرمایه گذاران است. نهادهای عمومی هم محافلی برای این موضوع فراهم می کنند. مثلا شهرداری مشهد بستری به اسم ایده شهر فراهم کرده تا ایده های شهری افراد دیده شود و مورداستفاده قرار گیرد.

تجربیات الهام بخش - اگر ایده ندارید کافی است ساعتی را به جست وجو در کانال ها و سایت های استارت‌آپی و کسب و کار اختصاص دهید. ایده های اجراشده حتما برای شما الهام بخش خواهد بود.از کلپچ تا زودفود و نون رسون! مثلا وقتی انواع استارت‌آپ های عرضه انواع مواد غذایی را مرور می کنیم، این حس به آدم منتقل می شود که این حوزه پایان ندارد. "مامان پز" جزو موفق ترین استارت‌آپ های این حوزه است که غذاهای تولیدشده در شبکه خانگی را به صورت آنلاین فروخته و در خانه تحویل می دهد. حالا "کیکِ خونه" همین کار را برای کیک های خانگی انجام می دهد. "زودفود" هم یک سامانه برای خرید غذا و تحویل در محل است که رشد قابل توجهی داشته است."کلپچ دات کام"، کله پاچه و صبحانه گرم را به صورت اینترنتی فروخته و صبح زود تحویل مشتریان می دهد. "بقچه" و "نون رسون" هم انواع نان گرم را اینترنتی می فروشند. حالا به نظر شما این نوع ایده ها الهام بخش نیستند؟ مثلا ایجاد شبکه تولید تخم مرغ خانگی در روستاها و خانه های ویلایی (منظور از ایجاد شبکه تولید فقط شناسایی آنها و متصل کردن به شبکه است) و فروش اینترنتی آن، استارت‌آپی برای ایجاد شبکه تولید و توزیع نان محلی نمی تواند موفق باشد؟ ضمنا بدانید که پوشش جغرافیایی تمام ایده های فوق هنوز بسیار اندک است و امکان پیاده سازی نمونه های مشابه در جغرافیاهای دیگر وجود دارد. البته ایجاد یک استارت‌آپ موفق مانند کاشت و نگهداری یک نهال سخت و زمانبر است اما تجربیات استارت‌آپ های بالا قطعا به کمک شما خواهد آمد.