هیچ کس نمی تواند با آزادی بیان مخالف باشد

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی، اظهار داشت: «بدون آزادی بیان امکان باروری اندیشه و شکل‌گیری یک جامعه بالنده و توسعه‌یافته وجود ندارد و این راه ناگزیری است که فطرت انسان برای او باز کرده است.»

دکتر حسین سلیمی در گفت‌و‌گوی اختصاصی با خبرنگار باشگاه خبری علامه طباطبائی (عطنا) درباره برگزاری جشنواره نشریه‌های دانشجویی منطقه یک، گفت: در مجموع، برگزاری جشنواره خوب بود. تعدادی از نشریه‌های برتر دانشگاه‌های مختلف توانستند خود را نشان بدهند ولی طبیعتاً با برگزاری مطلوب جشنواره فاصله دارد، زیرا هم امکانات بیشتری می‌طلبد و هم فضای بهتری برای ارائه نشریه‌ها لازم است.



وی افزود: شاید بهتر بود تقدیرهای وسیع‌تر و بیشتری انجام گیرد. شاید مبالغی که به نشریه‌های برگزیده اهدا می‌شود و همین طور حمایت‌های معنوی‌ای که از آنها صورت می‌گیرد هنوز مطلوب نیست اما به نظرم در حد مقدورات فعلی مطلوب بوده است.

سلیمی در ادامه اظهار کرد: آزادی بیان مبنا و بنیادی است که از فطرت انسان برمی‌خیزد و چون از فطرت آدمی است هیچ کس در هیچ محیط فکری و در هیچ تفکری نمی‌تواند با آن مخالف باشد. هیچ تفکیکی بین آزادی بیان و آزادی اندیشه نمی‌توان تصور کرد. برخی‌ها ممکن است بگویند اندیشه‌ آزاد است اما بیان آزاد نیست که به نظرم این گونه فکر‌کردن درست نیست.

وی تصریح کرد:  به هر حال، در هر جامعه‌ای انسان‌ها محدودیت‌هایی برای خودشان وضع می‌کنند. آزادی وجود دارد مگر در زمینه‌هایی که مصالح کلی یک جامعه توسط مردم آن جامعه محدود می‌شود. آن محدودیت‌ها ناقض آزادی نیستند، بلکه تضمین کننده آن هستند و موجب می‌شوند هیچ کس با استفاده از آزادی خود نتواند به دیگری لطمه بزند و حقوق دیگری را زیر سؤال ببرد.

وی با بیان این که در هیچ کجا آزادی به معنای لجام گسیختگی نیست، گفت: اگر این محدودیت که ذاتی آزادی است پذیرفته شود، می‌تواند در جوامع نهادینه شود. جوامعی که اکنون در آنها احساس آزادی وجود دارد، جوامعی هستند که محدودیت‌های آن نیز به وسیله مردم و با آزادی کامل انتخاب و وضع شده‌اند. چون آن محدودیت‌ها پذیرفته شده، همه در همان حدی که می‌تواند اندیشه‌های خود را بیان کنند، احساس آزادی می‌کنند. بنابراین بدون آزادی بیان امکان باروری اندیشه و شکل‌گیری یک جامعه بالنده و توسعه‌یافته وجود ندارد و این راه ناگزیری است که فطرت انسان برای او باز کرده است.

این استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل خاطرنشان ساخت: فضای نشریه‌های دانشجویی ما بسیار بازتر از دوره‌های قبل است. طبیعتاً موفقیت‌های بیشتر دانشجویان نشان از احساس آزادی بیشتر است. در شرایط فعلی سیاسی و اجتماعی جامعه ما محدودیت‌هایی وجود دارد که آن محدودیت‌ها را باید بپذیریم و رعایت کنیم. اگر بخواهیم دائماً پا را از خط قرمزها فراتر بگذاریم، اصل آزادی را مورد خدشه و مناقشه قرار داده‌ایم. طبق قانون، دانشجویان وقتی مجوز می‌گیرند، می‌توانند هر چه را می‌خواهند منتشر کنند و پاسخگوی آن هم خودشان هستند. مثلاً اگر مراجع قضایی راجع به مطلب یا کاریکاتوری ایرادی بگیرند، آن نویسنده و مدیرمسئول باید پاسخگو باشند؛ و از این جهت هیچ تفاوتی با نشریه‌های بیرون از دانشگاه ندارند. این قانون است و همه ملزم به رعایت آن هستند.

سلیمی ضمن اشاره به این که در دانشگاه علامه هم وضعیت این گونه است، گفت: نشریه‌ها پس از اخذ مجوز، طبق قانون می‌توانند هر چه را می‌خواهند منتشر کنند و پاسخگوی آن هم خودشان هستند. اما در مورد نشریه‌هایی که ما می‌خواهیم سرمایه‌گذاری کنیم، هیچ جایی از قانون گفته‌نشده که دانشگاه‌ها به هر نشریه‌ای، با هر ویژگی‌ای که منتشر می شود، به حدی از کمک مالی موظف هستند. دانشگاه با توجه به محدودیت‌هایی که دارد، می‌تواند به نشریه‌هایی که با جریان فرهنگی مورد نظر دانشگاه همسو هستند امکانات خود را به گونه‌های متفاوت اختصاص دهد. مانند جریان فیلمسازی است که هر کسی مجوز می‌گیرد می‌تواند فیلمش را بسازد اما کسانی از حمایت‌های بنیاد سینمایی فارابی بهره‌مند می‌شوند که بنیاد احساس می‌کند فیلم آنها ارزشمندتر است و می‌تواند امکانات بیشتری را به آنها اختصاص دهد.

رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در انتها اذعان کرد: تا زمانی که امکانات محدود است این راه ناگزیری است که در همه حوزه‌های فرهنگی و هنری وجود دارد. در شرایط فعلی هم در همه جا رعایت می‌شود البته، من از همکارانم خواسته‌ام تا جایی که امکانات هست و اعتماد وجود دارد، از گونه‌های مختلف اندیشه در دانشگاه علامه حمایت‌های مشابه صورت گیرد.