اسکناس پنج هزار تومانیِ ایران در سراسر جهان، با تصویری از «خلیج فارس» به گردش درمیآمد و نقش بستن این تصویر بر پول کاغذی ملی ایران، یک حرکت مهم در راستای تأکید مستمر و مداوم بر اهمیت و حقیقت «خلیج فارس» محسوب میشد و رضایت افکارعمومی را در پی داشت؛ اما همزمان با هشتاد سالگی دانشگاه تهران، طرح سردر این دانشگاه با رنگ بنفش، جایگزین طرح انرژی اتمی و البته طرح خلیجفارس گشت و این طرح در مراسم هشتادسالگی دانشگاه رونمایی شد.
این اتفاق با انتقادات وسیعی همراه بود؛ اما انتقادات عمدتاً متمرکز بر حذف نماد هستهای از پشت اسکناس پنج هزارتومانی بود و ماجرای حذف نام خلیج فارس در حاشیه قرار گرفت، حال آنکه اسکناس پنج هزارتومانی، تنها پول کاغذی کشورمان بود که طرح خلیجفارس بر آن نقش بسته بود و از این حیث، انتظار میرفت، دستکم در سطح افکارعمومی شاهد واکنشی همسان با حذف نماد هستهای باشیم و این مسأله حیاتی ـ آن هم در این مقطع تاریخی ـ در حاشیه قرار نگیرد.
با این حال تنها همان جنجال بر سر انرژی هستهای بود که باعث شد، بانک مرکزی واکنش نشان دهد و تأکید کند، تغییر بخشی از طرح اصلی یک اسکناس یا سکه و انتشار آن به عنوان اسکناس و سکه یادبود و بزرگداشت به معنی حذف طرح اصلی نیست و اسکناس ۵۰۰۰۰ ریالی مزین به حدیث نبوی، نقشه ایران همراه با نشان انرژی هستهای جمعآوری نشده و در چرخه پولی کشور معتبر و انتشار آن ادامه خواهد یافت.
بانک مرکزی که کوشید مسئولیت این تغییرات را در همان قالب قانونیِ به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی مطرح نماید، تأکید داشت انتشار اسکناس و سکه یادبود به مناسبتهای گوناگون ملی، مذهبی و بزرگداشت موضوعی خاص، در ایران و جهان سابقهای طولانی دارد؛ برای نمونه، به اسکناسهای ۵۰۰۰ ریالی با طرح ماهواره امید، ۲۰۰۰۰ ریالی با طرح مسجدالاقصی، و سکههای رایج با طرحهای آزادی خرمشهر، حرم حضرت معصومه (ع) حضرت شاهچراغ، اعیاد قربان، غدیر و... میتوان اشاره کرد.
این واکنش مشخص نیست یک عقبنشینی بوده و یا در اصل قرار بوده چنین اتفاقی رخ دهد، اما حقیقت امر آن است که اگر طرح تازه، موقتی و مناسبتی باشد، در یک دوره کوتاه چاپ خواهد شد و دوباره طرح اصلی اسکناس پنج هزار تومانی انتشار خواهد یافت و بعید است طرح اسکناس پنج هزار تومانی به موازات با دو یا چند طرح در یک تیراژ برابر چاپ شود و چنین رویکردی نیز نه با استاندارد چاپ پول در سطح کشورهای جهان سازگار است و نه رویکردی منطقی است.
اما اگر توضیحات ارائه شده با صداقت همراه نباشد، به مرور زمان اسکناسهای تاکنون چاپ شده با طرح قدیم، از رده خارج خواهند شد و طرح جدید به طرح غالب موجود در بازار مبدل میشود. از این منظر برای آنکه به واقعیت رسید، زمان آنچنان طولانی لازم نیست و کافی است تا یک دوره کمتر از یک سال صبر کرد و شاهد بود که عمده اسکناسهای پنج هزارتومانیِ در دسترس مردم، با طرح قدیم خواهد بود یا با طرح جدید و طبیعتاً این امید هست که پس از گذشت این مدت، عمده اسکناسها با همان طرح قدیم باشد.
این اتفاق در حالی رخ میدهد که برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، برای این بخش از جغرافیای ایران تاریخِ آکادمیک جعلی نوشتهاند و این تاریخ را در کشورشان رسماً به عنوان یکی از دروس آکادمیک تدریس میکنند و در مقابل به جای در پیش گرفتن رویکرد متقابل، جاعلان چنین تاریخی نیز به ایران دعوت میشوند! آیا وقتش نرسیده تا اندکی جدیتر به منافع ملی ایران فکر کرد؟!
منبع: تابناک