جدال کارشناسان بر نقش نیروی انتظامی در امنیت اجتماعی

یک استاد دانشگاه با انتقاد از این مسئله که چرا در مقطع دبستان و پیش دبستان مشاور غایب است گفت: نظام آموزشی ما انسان‌های خودمحور تربیت می‌کند ؛یعنی آدم‌هایی که بهترین‌شان کسی است که سریع‌تر جدول ضرب را حل می‌کند و این روند تا پایان دانشگاه ادامه دارد پس انتظار نداشته باشیم که در چنین نظامی شخصیتی رشد پیدا کند که در مواقع حساس تصمیم اخلاقی بگیرد.

به گزارش عطنا، در همایش «امنیت پایه، ازدواج و خانواده» که در سه شنبه 26 مهرماه، دانشگاه علامه طباطبائی با حضور مسئولانی از نیروی انتظامی، قوه قضائیه و جمعی از استادان دانشگاه‌های تهران، علامه، شاهد، اهواز و خوارزمی برگزار شد، دو پنل تخصصی در نوبت صبح و بعد از ظهر به بررسی رابطه دانشگاه و نهادهای قضایی و انتظامی پرداختند.

در پنل دوم از شانزدهمین همایش انجمن مشاوره ایران، موضوع «نقش نیروی انتظامی و ارتباط نیروی انتظامی و مشاوران در بحث امنیت اجتماعی» با حضور مدیرکل مشاوره و مددکاری نیروی انتظامی و تنی چند از استادان و کارشناسان دانشگاه و آموزش و پرورش بررسی شد.

در ابتدا رقیه موسوی،روان‌شناس که ریاست پنل را برعهده داشت مقدماتی را این‌گونه آغاز کرد: ما نیروی انتظامی را به عنوان مشاوران در کنار خود نیاز داریم . همچنین شبکه‌های مجازی که از یک طرف باعث تسهیل ارتباطات و از طرف دیگر باعث به خطر افتادن امنیت اجتماعی جوانان شده‌اند اهمیت مشاوره را در رابطه با امنیت اجتماعی چند برابر کرده‌ است.

630 کلانتری داری مددکار اجتماعی هستند

سپس، مدیر کل مشاوره و مددکاری اجتماعی نیروی انتظامی به عنوان یکی از اعضای این پنل عنوان کرد: کسانی که خدمات روان‌شناسی، مشاوره و مددکاری را هدایت می‌کنند معلمان اجتماع‌اند که ارائه کننده خدماتی به دور از قضاوت و دارای صبر و تحمل هستند.

سرهنگ حبیبی‌فر با طرح این سوال که در حوزه خدمات روان‌شناسی، مشاوره و مددکاری اجتماعی نیروی انتظامی چه می‌گذرد گفت: از سال 1380 نیروی انتظامی جمهوری‌اسلامی ایران به این فکر افتاد که مسائل خانوادگی و اختلافات بین فردی را تنها از طریق علمی و حرفه‌ای حل و فصل کند و همگام با تشکیل معاونت اجتماعی در نیروی انتظامی، مکانی به نام اداره کل مشاوره و مددکاری اجتماعی که به لحاظ تخصصی با همه انجمن‌هایی که در این زمینه‌ها فعال هستند تبادل و تعامل نزدیک داشته باشد.

او همچنین در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: امروزه 630 کلانتری دارای مددکاری اجتماعی است که در آن‌ها افرادی با سطح مدرک کارشناسی و کارشناسی‌ارشد و بالاتر در حال ارائه خدمات روان‌شناسی، مشاوره و مددکاری اجتماعی هستند؛ همه این پرونده‌هایی که با موضوع اختلاف خانوادگی، مسائل تربیتی، اختلافات بین‌فردی، نزاع‌های بین زن و شوهر، مشکلات زناشویی و... قبل از این‌که به چرخه‌ قضایی تحویل داده شود به دایره مددکاری اجتماعی ارجاع داده می‌شود.

حبیبی‌فر با بیان این که افرادی در کلانتری‌ها مشکلاتشان حل و فصل نمی‌شود به مراکز مشاوره در سطح استان‌ها ارجاع داده می‌شود، عنوان کرد: در هر مرکز استان یک مرکز مشاوره زیر نظر سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره کشور به لحاظ تخصصی انجام وظیفه می‌کند که در مجموع 44 مرکز مشاوره در سطح کشور وجود دارد که این تعداد در تهران به 14 مرکز مشاوره می‌رسد که خدمات آن‌ها به صورت رایگان در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.

روان‌شناسی به جای پیش‌گیری بر مداخله تمرکز می‌کند

مهدی زارع بهرام‌آبادی از اعضای پنل، با تاکید بر بحثی که موضوع این سمینار را به خود اختصاص داده (یعنی پیش‌گیری )، گفت: ما در نظام آموزشی از مسئله پیش‌گیری غفلت کرده‌ایم و استنباط من این است که تمام گرایش‌های روان‌شناسی تمرکزشان را بر مداخله گذاشته‌اند.

زارع با اشاره به این که «رشد» اساس مشاوره است عنوان کرد: باید مشاوره وارد عمل شود و کاری بکند. و آن‌چه لازم است راهنمایی است؛ چیزی که قرار است مهارت‌ها را ارتقا یابد.

او با تاکید بر این که نباید مداخله اتفاق بیفتد بیان کرد: نیروی انتظامی در جایگاهی است که مداخله می‌کند و طبیعی است که طبق قانون باید اقداماتی انجام دهد اما آن‌چه اهمیت دارد پیش‌گیری است.

او در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به این که ما خواستار جامعه‌ای هستیم که خانواده در آن یک نهاد ارزشمند و اساسی است ابراز داشت: اگر می‌خواهیم از طلاق و فضای مجازی و آسیب‌هایش پیش‌گیری کنیم باید به محتوا و هویت خود مشاوره که رشد و پیش‌گیری است برگردیم و درمانگر و مشاور تربیت کنیم.

چرا در مقطع دبستان و پیش دبستان مشاور غایب است

در ادامه عباس امان‌اللهی، عضو هیئت رئیسه انجمن با اشاره به این‌که در بحث امنیت پایه، آموزش ‌و ‌پرورش نقش مهمی دارد عنوان کرد: باید نگاه آسیب‌شناسانه به آموزش فعلی‌مان داشته‌باشیم و به نظام آموزشی‌مان از پیش‌دبستانی تا دانشگاه نگاهی کنیم، می‌بینیم که یک نظام کاملا آموزش محور است و نظامی است که در آن پرورش جایی ندارد.

امان‌اللهی گفت: وقتی به سیستم آموزش‌ و ‌پرورش نگاه می‌کنیم نگاه رشدی و پیش‌گیرانه و مشاوره‌ای در سیستم آموزش‌‌ پرورش وجود ندارد؛ آن‌چه آموزش ‌و ‌پرورش را پیش می‌برد نگاهی است که «گاج» و «قلمچی» دارد.

این استاد دانشگاه با انتقاد از این مسئله که چرا در مقطع دبستان و پیش دبستان مشاور غایب است گفت: نظام آموزشی ما انسان‌های خودمحور تربیت می‌کند ؛یعنی آدم‌هایی که بهترین‌شان کسی است که سریع‌تر جدول ضرب را حل می‌کند و این روند تا پایان دانشگاه ادامه دارد پس انتظار نداشته باشیم که در چنین نظامی شخصیتی رشد پیدا کند که در مواقع حساس تصمیم اخلاقی بگیرد.

امان اللهی در پایان سخنانش با اظهار امیدواری بیان کرد: حداقل نسل جدید مشاوره با تکیه بیشتری به موضوع پیش‌گیری نگاه کند که این نگاه، نگاه آینده‌نگری می‌شود و سدها را باید قبل از این که سیل بیاد ساخت.

عزت‌الله فولادی به عنوان آخرین سخنران، در بخشی از سخنانش با اشاره به این که یک روان‌شناس یا یک مشاور چگونه می‌تواند وارد یک سازمان بشود و پیش‌گیری کند، عنوان کرد: امنیت پایه در خانواده‌ها شکل می‌گیرد و رشد می‌کند و بعد در سطح گسترده‌تری در مدرسه و در سطح وسیع‌تر در اجتماع پیگیری می‌شود.

او با تاکید بر این مسئله که تربیت مشاوران و روان‌شناس‌ها هنوز جای کار دارد بیان کرد: دانشگاه به جای تعدد رشته باید به کارآمدی و کاربردی شدن رشته و سازمانی که باید خدمات ارائه دهد، فکر کند.

فولادی ضمن تشکر از اعضای هیئت مدیره انجمن علمی مشاوره ایران و تمام تیم اجرایی همایش و قدردانی از سازمان‌های مختلف مثل نیروی انتظامی، قوه قضاییه و سازمان بهزیستی گفت: سازمان‌های ما هنوز سازمان نیستند و نتوانسته‌ایم بستری برای گفتمان‌های علمی فراهم کنیم.

گفتنی است که حضور دانشجویان و دیگر افراد در این همایش با ثبت نام قبلی از طریق سایت انجمن مشاوره ایران بوده است.

سایر تصاویر این پنل تخصصی را با هم می بینیم؛