اولین همایش دانشجویی در اولین دانشکده مستقل ارتباطات

شیوه‌نامه نگارش و محورهای نگارش مقالات اولین همایش علمی - دانشجویی ارتباطات منتشر شد. به گزارش عطنا، این همایش با مشارکت و مدیریت دانشجویان با هدف ایجاد فرصتی مناسب برای ارتقای روحیۀ علمی، پژوهشی و انتقادی و همچنین یادگیری نگارش مقالۀ علمی توسط دانشجویان، در هفته آخر اردیبهشت 95 برگزار می‌شود.

اهمیت این همایش در آن است که پس از آن که اولین دانشکده مستقل ارتباطات کشور، در دانشگاه علامه طباطبائی تأسیس شد، دانشجویان ارتباطات همایشی را با محوریت علوم ارتباطات و زمینه‌های هم‌پیوند برگزار می‌کنند و گامی موثر در جهت توانمندی هرچه‌بیشتر دانشکده ارتباطات و دانشجویان آن، در عرصه تولید دانش بومی، روزآمد و کارآمد بر می‌دارند.

مطابق اعلام دبیرخانه، محورهای این همایش بدین شرح است:

الف) مطالعات رسانه‌های اجتماعی

1- رسانه‌های اجتماعی و تغییر الگوهای ارتباطی

یکی از ویژگی‌های رسانه‌های اجتماعی، تغییر شکل ارتباطات است. در پایان دهه اول قرن بیستم رسانه‌های اجتماعی نظیر فیس بوک و توییتر راه‌های برقراری ارتباط بین انسان‌ها را تغییر داده‌اند. رسانه‌های اجتماعی بیش از پیش، ارتباط چهره به چهره را کاهش‌ می‌دهند و در مقابل به گسترش روابط مجازی و دیجیتالی کمک‌ می‌کنند.

رسانه‌های اجتماعیِ مجازی، فضایی است که اجازه‌ می‌دهد افراد در جامعه جدید زندگی کرده و در عین حال از مزایای کامیونیتی (جماعت) هم استفاده کنند. با گسترش فضاي مجازي و ظهور اشکال جدید رسانه‌های اجتماعی، گونه‌های جديدي از روابط و شبكه‌هاي اجتماعي شكل مي‌گيرد و مرزهاي هويت فردي و جمعي را از بين مي‌برد و حتي هويت‌هاي متفاوتي را در فضاي مجازي توليد و باز توليد مي‌كند.‌

بی‌تردید می‌توان گفت رسانه‌های اجتماعی شيوه تعامل انسان‌ها را متحول كرده و دسترسي به اطلاعات و توسعه روابط را سهولت بخشیده است. به موازات اين تحول از وضعيت آفلاين به وضعيت آنلاین، مفهوم هويت نيز دگرگون شده است. براساس نظریات پائولو فریره، روش‌های ارتباطی یک جانبه که در آن همیشه فردی متکلم وحده و فرد دیگر صرفاً گیرنده پیام است، از دوران کودکی به فرد تحمیل شده و امکان برقراری ارتباط مساوی و برابر را از او سلب می‌کند.

این روش به تدریج الگویی نامتعادل را به انسان تفهیم می‌کند که او آن را فرهنگ سکوت می‌نامد. به این دلیل فریره ایجاد زمینه گفت‌‌وگو و ارتباط دو طرفه را، که در آن شنونده قدرت و مجال سخن گفتن می‌یابد، توانمندسازی‌ می‌نامد و رسانه‌های اجتماعی به خوبی این مهم را فراهم آورده اند. بررسی دقیق این دگرگونی‌ها و ابعاد وپیامدهای آن می‌تواند به گسترش دانش ارتباطات در این حوزه کمک کند.

2- رسانه‌های اجتماعی و آیندۀ روزنامه نگاری

روزنامه‌‌نگاری به عنوان یکی از زیرشاخه‌های علوم ارتباطات اجتماعی در طول تاریخ همواره تحت تاثیر روند تغییر فناوری‌ها قرار گرفته است، با گسترش رسانه‌های اجتماعی، رابطه‌ای دو سویه بین روزنامه‌‌نگاری و رسانه‌های اجتماعی در حال شکل گیری است. از سویی بسترهایی در شبکه‌های اجتماعی برای استفاده روزنامه نگاران وجود دارد، و از سوی دیگر، تأثیراتی که روزنامه‌‌نگاری در تعامل با رسانه‌های اجتماعی پذیرفته و تغییرهایی که درنتیجه این ارتباط، متحمل شده است جای بررسی و پژوهش فراوانی دارد.

اکنون گونه‌های مختلف رسانه‌‌های اجتماعی مانند شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌‌ها، میکروبلاگ‌‌ها، پادکست‌‌ها، ویکی‌‌ها و اجتماعات محتوا محور، هر کدام در ارتباط با روزنامه‌نگاری تحولات و تغییراتی ایجاد کرده‌اند و روزنامه‌‌نگاران به‌ شکل‌های مختلف می‌توانند از این‌گونه رسانه‌ها برای انجام کار حرفه‌ای‌شان استفاده کنند، اما آیا این تغییرات منجر به دگرگونی و حذف روزنامه‌‌نگاری خواهد شد؟ آینده روزنامه‌‌نگاری با توجه به این تغییرات چگونه است؟

3- رسانه‌های اجتماعی و سبک زندگی

دلایل و نیازهای متنوع کاربران روز به روز بر رشد و دامنه گسترش رسانه‌های اجتماعی‌ می‌افزاید. کاربران گوناگون در سطوح مختلف سنی، تحصیلی، فرهنگی و با جنسیت، نژاد و زبان‌های متفاوت بر حسب علائق، اهداف، دلایل و نیازهای خود طیف وسیعی از محتوا را تولید و یا بازنشر می‌کنند. در نتیجه استفاده و وابستگی به رسانه‌های اجتماعی رشدی روز افزون داشته و در زندگی فرد جایگاه مشخصی پیدا کرده است، و جزئی از سبک زندگی فردی و جمعی افراد جامعه شده است. در نتیجه شناخت و بررسی ابعاد مختلف و تاثیرات رسانه‌های اجتماعی بر سبک زندگی با توجه به جوان بودن جمعیت کشور ضروری‌ می‌نماید. تغییر نمادهای فرهنگی ناظر به شیوه زندگی در نتیجه عضویت و حضور در شبکه‌های اجتماعی که مواردی نظیر سبک پوشش، ادبیات افراد و شیوه برقراری ارتباط با دیگران را شامل‌ می‌شود، از جمله موضوعات مهم قابل بررسی در این حوزه است.

ب) ارتباطات و توسعه

1- ارتباطات و سلامت

ارتباطات و رابطه آن با سلامت، ارتقا سلامت، پیشگیری از بیماری و ... از جمله موضوعات جدیدی است که در حوزه ارتباطات و توسعه، با عنوان توسعه دیگر مطرح شده است. به طور کلی ارتباطات سلامت به هنر آگاه سازي، تاثيرگذاري و برانگيزاندن مخاطبان نسبت به موضوعات سلامت بر اساس برنامه ريزي مدون و مبتني بر نظريه اطلاق مي‌شود. هدف اين ارتباطات پيشگيري از بيماري ها، ارتقا سلامت و کيفيت زندگي افراد جامعه است. علاوه براين، ارتباطات سلامت به دنبال آن است که مقوله سلامت را به اولويتهاي اول افراد تبديل سازد. استفاده از رسانه‌هاي جمعي، چند رسانه‌اي‌ها و ساير فناوريهاي ارتباطي و اطلاعاتي نوين جهت انتشار اطلاعات سلامت و برقراري رابطه با افراد مي‌تواند به محقق شدن اين اهداف کمک نمايد. تحقیق در این حوزه‌ می‌تواند به گسترش و همه گیر شدن آن کمک کند.

2- ارتباطات و محیط زیست

محیط زیست به عنوان رکن بقای بشر، در مرکز توجه ارتباطات محیط‌زیست و توسعه است. در جهان امروز محیط زیست به یکی از مسایل مهم و نگران کننده تبدیل شده است. یکی از تاثیرگذارترین ابزارها در جهت اشاعه فرهنگ حفاظت از محیط زیست و آموزش و تنویر افکار عمومی، رسانه‌ها هستند. با استفاده از رسانه ها، میتوان یک جریان فکري به وجود آورد بنابراین رسانه‌ها‌ می‌تواند به عنوان یکی از مهمترین راهبردها و استراتژيها در امر حفاظت از محیط زیست، فرهنگسازي و نهادینه کردن فرهنگ نگهداری از محیط زیست نقش ایفا‌ می‌کند، همچنین، کنش محیط زیستی برمبناي آفریدن رویدادهاي مورد علاقه رسانه‌ها عمل میکند. محیط زیستگرایان، با آفریدن رویدادهایی که توجه رسانه‌ها را جلب میکند‌ می‌توانند به مخاطبانی بیش از اعضا و هواداران مستقیم خود دست یابند. پژوهش در این زمینه به کاربردی شدن و رسیدن به نقطه مطلوب کمک‌ می‌کند.

3- ارتباطات و مطالعات جنسیت

مطالعات جنسیت از دیگر حوزه‌های مطرح در علوم ارتباطات است که با بالارفتن میزان مشارکت زنان در عرصه‌های اجتماعی، اهمیت بیشتری‌ می‌یابد. نحوۀ بازنمایی زنان در رسانه ها، تقویت یا تضعیف مناسبات قدرت توسط رسانه ها، برساختن کلیشه‌های جنسیتی، شیوۀ بازنمایی زنان در حوزۀ سیاست و تعیین جایگاه زنان در ارتباطات و توسعه تنها بخشی از مطالعات میان رشته‌ای ارتباطات و جنسیت را تشکیل‌ می‌دهد. امروزه چه در سطح جهانی و چه داخلی پژوهشهای بیشتری به ویژه در قالب پایان نامه و رساله در این زمینه با موضوعات مختلف انجام‌ می‌شود که در پیوند با مباحث ارتباطات و توسعه جایگاه ویژه‌ای به خصوص در کشورهای درحال توسعه پیدا کرده اند. با توجه به اهمیت یافتن این حوزه و آشکار شدن ضرورت استفاده از تواناییهایی زنان به عنوان نیمی از نیروی فعال جامعه و نقشی که رسانه‌ها در این میان ایفا‌ می‌کنند، نشان دهندۀ آن است که این موضوع باید بیش از پیش در پژوهشهای ارتباطی مورد توجه قرار گیرد.

لازم به ذکر است مقالات دریافتی توسط اعضای هیات علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی داوری شده و مقالات برگزیده در روز همایش ارائه می‌شود، همچنین در کتاب مربوط به همایش چاپ شده و لوح تقدیر و هدایایی نیز به آنان تعلق خواهد گرفت .

علاقه‌مندان می‌توانند با ارسال مقالات خود تا اول اردیبهشت 1395 به ایمیل دبیرخانه به نشانی comm.conf@atu.ac.ir در اولین همایش علمی-دانشجویی ارتباطات شرکت کنند. شیوه نامه این همایش نیز از اینجا قابل دریافت است.