ضرورت هشیاری برای حفظ مرجعیت ایرانی نوروز

عطنا - ایران از جمله کشور‌هایی است که با هفت هزار سال سابقه تمدنی و سه هزار سال سابقه تمدنی مکتوب، میراث غنی فرهنگی منحصر به فردی دارد و جشن باستانی نوروز و آداب و رسوم مبتنی بر آن، از جمله عوامل تداوم پیوستگی ساکنان متنوع فلات ایران و حفظ همدلی و همراهی میان این مردم و تاب آوردن کشور ما در برابر نیرو‌های مهاجم خارجی است.

این نیرو‌های مهاجم خارجی در طول تاریخ برای تسلط بر ایران و غارت منابع سرشار آن همیشه تلاش کرده اند، پایه‌های مقوم همگرایی ملی و مذهبی در ایران را تضعیف کنند. از همین رو مذهب تشیع از یکسو و آداب و رسوم مورد احترام همه ساکنان ایران از سوی دیگر مورد تهاجم دائمی بدخواهان ایران زمین بوده است.

در سال‌های اخیر برخی کشور‌های همسایه به خصوص ترکیه و باکو با هدایت رژیم صهیونیستی، انگلیس و آمریکا برای کمرنگ کردن توان و قوت این چسب‌های پیوندزننده بخش‌های مختلف جامعه ایرانی نهایت تلاش خود را به عمل آورده اند.

از همین رو شاهد شکل گیری اتحادیه‌های تمدنی و هویتی رقیب در اطراف ایران به خصوص از سوی ترکیه هستیم. در شرایطی که ترکیه از نظر زبانی، تمدنی و فرهنگی پیوند چندانی با کشور‌های آسیای مرکزی و قفقاز ندارد، دولت اردوغان به منظور تحقق اهداف اقتصادی، سیاسی و امنیتی خود و القا شده توسط اسرائیل و ناتو، به دنبال تقویت کشور‌های به اصطلاح جهان ترک و ایجاد ناتوی ترکی، راه ابریشم ترکی و دیگر اقداماتی از این دست برای خلق یک مرجعیت فرهنگی و تمدنی به نام خود و سپس رقابت با ایران است که دامنه نفوذ و تاثیرگذاری فرهنگی و سیاسی آن بدون نیاز به اقداماتی همانند ترکیه به طور طبیعی و به دلیل همبستگی تمدنی و هویتی و تاریخی با ساکنان قفقاز و آسیای مرکزی تا قلب این کشور‌ها امتداد می‌یابد.

کم توجهی به ظرفیت‌های تمدنی و هویتی و تاریخی ایران و بی دفاع گذاشتن دوستداران زبان فارسی و آیین‌ها و رسوم ایرانی مانند عید نوروز در قفقاز و آسیای مرکزی خطای بزرگ و غیرقابل جبرانی است که ایران را در مرز‌های فعلی محبوس کرده و باعث خواهد شد در آینده مجبور شویم به جای دفاع از عید نوروز و زبان فارسی و سایر مفاخر غنی فرهنگی خود در شهر‌هایی همچون سمرقند و بخارا و باکو ودوشنبه و دره فرغانه، از این داشته‌ها در تبریز و اردیبل و ارومیه و زنجان و قزوین و ... دفاع کنیم.

در شرایطی که بخش زیادی از کتاب تاریخی و قدیمی این مناطق به خط و زبان فارسی است، حاکمان باکو و ترکیه با تقدیم کتب مختلف به زبان لاتین که حاوی جعلیات تاریخی است به دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی و دانشگاهی این کشور، درصدد هویت سازی جعلی هستند. آن‌ها تلاش می‌کنند ترکی استانبولی را به زبان مرجع و استاندارد کل مناطق آذری نشین ایران، قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی مبدل کنند و برای ساکنان این مناطق همبستگی و شباهت فرهنگی و هویتی و تمدنی و تاریخی و مذهبی با ترکیه جعل کنند. در حالی که این همبستگی و همدلی به طور طبیعی با ایران در جریان است.

ترکیه که تا چند سال قبل، مانع از برگزاری جشن نوروز توسط کرد‌های ساکن این کشور می‌شد، حالا با همراهی باکو نوروز را جشنی متعلق به خود می‌داند و برای کلمه نوروز هم ریشه‌های غیرپارسی جعل می‌کند. در ایام نوروز با نقاشی نماد‌های غیر ایرانی متعلق به اورخون‌ها در تبریز نبردی با فرهنگ و تمدن ایرانی شکل می‌گیرد و از سوی دیگر حاکمان برخی کشور‌های غربی و به خصوص آمریکا با ارسال پیام‌های تبریک نوروز برای رئیس جمهور باکو و نادیده گرفتن ایران، سعی می‌کنند مرجعیت تمدنی در حوزه نوروز را از ایران گرفته و آن را برای کشور‌هایی جعل کنند که کمتر از ۴ دهه از استقلال سیاسی آن‌ها می‌گذرد.

جمهوری اسلامی ایران باید با درک این خطر مهم، فعالیت‌های خود برای همگرایی میان کشور‌های حوزه نوروز را افزایش دهد تا کشور‌هایی که تاریخ و تمدنی برای افتخار کردن ندارند، فرصت جعل و سرقت افتخارات هویتی و تمدنی ایران زمین را پیدا نکنند.

افزایش ارتباطات فرهنگی با کشور‌های منطقه قفقاز و آسیای مرکزی و آموزش زبان فارسی به نسل جوان این کشورها، تقویت فعالیت‌های رسانه‌ای در این منطقه با استفاده از ظرفیت اینترنت برای جلوگیری از گفتمان سازی ضدایرانی کشور‌های رقیب و متخاصم، ترویج گفتمان انقلاب اسلامی با تأکید بر وحدت شیعه و سنّی و احترام به عقاید مردم محلی، استفاده از ادبیات ملایم سیاسی در قالب موضوعات فرهنگی (برگزاری شب شعر، نشست‌های ادبی، کارگاه‌های هنری، پخش فیلم و سریال‌های ایرانی) برای جلوگیری از حساسیت مقامات سیاسی و امنیتی این کشورها، تصویرسازی مثبت از پیشرفت‌های علمی و فن آوری در ایران در دهه‌های اخیر و گسترش حضور و فعالیت اقتصادی سالم و هدفمند در این کشور‌ها از جمله راهکار‌هایی است که به احیا و تقویت ایران فرهنگی و جلوگیری از تبدیل شدن آسیای مرکزی و قفقاز به حیاط خلوت دشمنان و رقبای ایران کمک خواهد کرد.