ریشه‌های دور و نزدیک غدیر تاریخی ۱۴۰۲

عطنا - راهپیمایی میلیونی مردم ایران و به خصوص پایتخت‌نشینان در غدیر ۱۴۰۲ چنان چشمگیر و قابل توجه بود که یکبار دیگر ناظران فرهنگی و سیاسی کشور را به تحسین و البته تامل واداشته است. در هنگامه‌ای که حمله، تخریب و شبهه‌افکنی درباره برخی شعائر و ارزش‌های مذهبی در ایران، مورد هدف بی‌سابقه‌ترین عملیات‌های ترکیبی، شناختی و رسانه‌ای قرار گرفته، چگونه چنین رستاخیز فرهنگی و مذهبی رقم خورده است؟

علاقه به علی‌ابن ابیطالب ریشه تاریخی در ایران دارد، اساسا علاقه ایرانیان به امیرالمومنین، علاوه بر یک اعتقاد مذهبی، یک نوع فرهنگ ملی و عرفی نیز محسوب می‌شود. علاقه به امیرالمومنین در طول قرن‌ها با فرهنگ ایرانی چنان آمیخته شده که به راحتی قابل تفکیک نیست. سخنی گزاف نیست که ایرانیان به سبک خودشان و حتی ایرانیزه شده علی ابن ابیطالب را دوست دارند و جالب است که از مبانی اعتقادی اسلام نیز در این زمینه انحرافی نداشته‌اند. در این میان جشن روز غدیر هم از مراسمات ویژه مذهبی است که ایرانیان به سبک بومی خود با آن مواجه شده و حتی به نوعی پیشروتر از دیگر نقاط جهان، جشن های غدیر را برگزار کردند و این سنت از قرن‌ها قبل ادامه داشته و دیروز یعنی غدیر ۱۴۰۲ آخرین مرحله از این پیشتازی تاکنون بود.

 در ایران مهارت برگزاری جشن‌های مذهبی به صورت دسته‌جمعی، کمتر از مهارت و اقدامات دسته‌جمعی و خودجوش ایرانیان درباره عزاداری‌ها همانند ایام محرم و صفر بوده است. در دو دهه اخیر مهارت برگزاری جشن‌های مذهبی در میان ایرانیان رشد و فرآگیری چشمگیری پیدا کرده و تاریخی شدن و جمعیت میلیونی غدیر امسال یکی از نشانه های جدی آن هست.

 تجربه چند سال اخیر نشان داد که در صورت فراهم سازی زمینه مناسب و تسهیل حضور مردم برای جشن های مذهبی، با استقبال روزافزون مردم مواجه شده و نشان داده که عموم مردم نیز انگیزه حضور دسته‌جمعی و خلق صحنه‌های مهم فرهنگی را به خوبی دارند. امسال نیز همانند سال قبل، همت دستگاه‌های فرهنگی با پشتیبانی قابل توجه شهرداری تهران، یکی از تجربه‌های موفق مهیا کردن زمینه حضور و بالتبع پاسخ مثبت مردم بود.

 واقعیت این است که در چند سال اخیر و به خصوص در ماه‌های گذشته، مردم احساس کردند که دوران جدیدی از تهاجم به ارزش‌های دینی آغاز شده و وقاحت در این زمینه بسیار آشکار تر از قبل بوده و به همین دلیل مردم انگیزه مضاعف برای خلق چین صحنه‌های مذهبی دارند.

 جشن میلیونی غدیر ۱۴۰۲ ریشه در احساس نیاز جامعه ایرانی به شادی و لزوم بروز جمعی آن را هم نشان می‌دهد.ضمن اینکه این جشن بی‌سابقه میلیونی نشان داد فطرت و باطن جامعه ایرانی تا چه میزان همچنان سالم هست و علاقه‌مند به جشن‌های منطبق با فرهنگ ایرانی و اسلامی خود هست. اساسا تاریخی شدن غدیر امسال، مولود باطن و فطرت پاک اکثریت جامعه ایران است.

 واقعیت مهمتر این است که روند رشد معرفت دینی در ایران پس از انقلاب، شتاب ویژه‌ای گرفته و با اوج‌گیری انقلاب، معرفت دینی مردم ایران نیز اوج گرفته است. انقلاب ۵۷ ایران در واقع انقلاب دفاع از غدیر و بازگرداندن جامعه بر مدار غدیر بود، به دلیل همین ذات است که هرچه انقلاب به تکامل نزدیکتر می‌شود، معرفت غدیر نیز در ایران سیر صعودی به خود می‌گیرد.

نویسنده: مهدی جهان تیغی