نقد کتاب سرمایه داری و آزادی

عطنا - این کتاب را میلتون فریدمن نوشته و غلامرضا رشیدی آن را ترجمه کرده است. کتاب مذکور شامل ۲۵۲ صفحه و دارای مقدمه است که مقدمه زیبا شروع شده و بیشتر درمورد سخنرانی رئیس جمهور آمریکا کندی است و همچنین در ادامه به معرفی کتاب پرداخته است.

پیشگفتار کتاب را نویسنده نوشته است که در آن اشاره کرده طی کنفرانس‌ها و سخنرانی‌ها از سوی بنیاد فوکر باعث بدست آوردن تجربیاتی شده که در نوشتن کتاب موثر بودند. در پشت جلد کتاب هم درمورد میلتون گفته شده و ایده و نظر اصلی وی را بیان کرده که اقتصاد از سیاست جداناپذیر است. کتاب به ۱۳ فصل تقسیم شده که در هر فصل به عناوینی پرداخته شده است. کتاب سرمایه داری و آزادی برای مراکز آموزشی و آکادمیکی نیز استفاده می‌شود.

میلتون فریدمن در سال ۱۹۱۲ در خانواده‌ای فقیر در نیویورک به دنیا آمده و به ریاضیات و اقتصاد علاقه زیادی داشته و همان رشته را خوانده است و وی در سال ۱۹۶۷ به سمت ریاست انجمن اقتصادی آمریکا رسیو در سال ۱۹۷۶ جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد و در نهایت در کالیفرنیا به عنوان محقق ارشد در موسسه‌ای فعالیت کرده و در سال ۲۰۰۶ فوت کردند.

ترجمه کتاب به نظرم منظم انجام شده و فاقد ایراد است و به زبانی شیوا و روان نوشته شده و ابهام و پراکندگی مطالب وجود ندارد و از انسجام کامل برخوردار است؛ و تحریف مطالب در آن دیده نمی‌شود و ترجم به متن اصلی پایبند بوده است.

شکل نوشتاری کتاب راحت و استاندارد است و از لغت و کلمات ناآشنا و مبهم استفاده نشده و از علائم نگارشی نیز بهره گرفته شده که باعث راحت‌تر شدن مطالعه کتاب شده. محتوای کتاب حالتی آموزنده دارد و داستان وار نیست و می‌توان از آن برای بالا بردن اطلاعات شخصی و سطح سواد سیاسی-اقتصادی بهره برد، اما برای فهم راحت بهتر است که قبلا مطالعه جامعه شناسی داشته باشیم تا پیام متن درک شود و اصطلاحات جامعه شناسی را بشناسیم چراکه مفاهیم جامعه شناسی را در قالب پیوند اقتصاد و سیاست توضیح می‌دهد. در هر فصل از عناوین مختلف استفاده شده و متن مربوط همان عنوان نوشته شده و حاشیه نرفته و دقیقا طبق موضوع جلو رفته است. از پاورقی نیز برای بیان معادل انگلیسی مفاهیم و همچنین اسامی به کار رفته انگلیسی، و همچنین برای توضیحات بیشتر بعضی از قسمت‌های متن که احتمال ابهام وجود دارد، به کار برده شده است. به نظر من در کل تقسیم بندی و ترتیب عناوین درج شده در کتاب باعث نظم بخشیدن در ذهن خواننده می‌شود.

کتاب درباره‌ی رابطه‌ی سیاست و اقتصاد صحبت می‌کند اینکه نقش دولت در این رابطه چیست و چه مسئولیت‌هایی دارد و همچنین چه تاثیری در زندگی مردم دارد و با مثال‌ها و مسائل ملموس و واقعی تاریخی و همچنین روز بیان می‌کند. در قسمت نتیجه گیری نکات بسیار زیبا و کاربردی دارد که درک روشنی به خواننده می‌دهد و ابتدا مثالی ملموس از آمریکا می‌دهد و با دقت به بررسی و تحلیل می‌پردازد و سپس نویسنده نظر خود را بیان می‌کند و عوامل مختلف را بیان می‌کند و حالتی پیش بینی طور صحبت می‌کند و ما راحت می‎توانیم به این نتیجه برسیم که نویسنده پیام خود را واضح رسانده و به انگیزه و هدف خود رسیده است.

به طور کلی کتابی بسیار کاربردی و جذابی است که برای علاقمندان سیاسی و اقتصادی مناسب است و همچنین برای کسانی که قصد دارند در این زمینه اطلاع بیشتر کسب کنند و پربارتر شوند، کتابی مناسبی است و می‌توان ازش بهره برد، ولی برای هر سنین و گروه پیشنهاد نمی‌کنم، چون ممکن است خسته کننده باشد و یا متن سنگین باشد، چون در بعضی از قسمت‌های کتاب مترجم متن را ثقیل ترجمه کرده است و همچنین برای سنین کم به دلیل جهت گیری نویسنده و لحن جدی نوشتارش پیشنهاد نمی‌کنم چراکه احتمال دارد جهت گیری را در خواننده ایجاد کند پس بهتر است افرادی آن را مطالعه کنند که پیش زمینه‌ی سیاسی اجتماعی و اقتصادی را داشته باشند تا بتوانند با همان اطلاعات عمومی متن و محتوای کتاب را لمس کنند و با مسائل روز مقایسه کنند و تحت تاثیر کامل قرار نگیرند.

نویسنده: بهاره احمدی آذر