نشست «سیر تحولات و هویت امروزی خانواده»

عطنا - نشست «سیر تحولات و هویت امروزی خانواده» از ســلسلــه نشست‌های تخصصی هویت و خانواده ایرانی به همت واحد ارتباط خانواده و دانشگاه ، معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی با سخنرانی دکتر احمد برجعلی رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی در روز یکشنبه 8 اسفند 1400  به صورت مجازی برگزار شد.

رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه در این نشست تصریح کرد، پرداختن به موضوع خانواده به عنوان يك واحد خرد كه متاثر از تغيير و تحولات دنياست مهم و چالش برانگيز بوده و عواملي همچون رشد تكنولوژي، اقتصاد، نيازهاي جديد و مصرف گرايي  علاوه بر ايجاد رشد و توسعه، اين كانون را دچار تهديد هم مي كند.

وی گفت: امروزه به واسطه وجود فضاي مجازي خانواده ها دو فضايي شده اند و این شرایط در كنار مزايا مي تواند ايجاد مشكل كند. ابعاد ساختاري خانواده و تعاملات بين افراد خانواده داراي تعاريف سنتي و جديد است و نظام خانواده  با وجود دو فرد هم كف و همراه با مسئوليت پذيري مشترك به وجود مي آيد.  تامين امنيت، استقلال، مهد اجتماعي و تقسيم كار در درون خانواده صورت مي پذيرد و اين مساله بسيار مهم است كه نگاه و نگرش به چه صورت باشد تا اقتدار دچار مشكل نشود.، مثلا در بعضي موارد نيازها مدرن شده و افكار گذشته گرا بوده و نگرش به مردان، زنان، فرزندان، والدين و همين طور قواعد همسر گزيني و نگرش به طلاق و حتي اوقات فراغت دچار تغيير شده است.

وی ضمن مقايسه و بررسي خانواده های سنتي و امروزی در ابعادهاي گفته شده متذكر شد: خانواده سنتي در دنيايي متكثر با فعاليت فيزيكي حضور داشته و اكنون در يك دنياي مجازي با ارتباط محدود حاضر است، خانواده مدرن امروزي بيشتر هسته اي بوده و با ميزان صحبت بسيار پايين فعال است كه این امر مي تواند مشكلات عديده اي را از جمله تنهايي ايجاد كند؛ مثل كشور ژاپن و جامعه سالمندي كه براي اين خلاء دانشحو اجاره ميكنند.

وی گفت: توليد مثل، توزيع قدرت و نگرش ها ديگر مثل سابق نيست و دچار تغيير شده است. البته اگر نگاهها راديكال شود آفت هايي را به همراه خواهد داشت مثل ازدواج سفيد و يا با هم جنس زندگي كردن كه مي تواند موجب فروپاشي نظام خانواده بشود و يا مساله فرزند آوري كه ارزشي بسيار مثبت است به خطر بیفتد. خانواده ها درگير مسائل اقتصادي شده و از هم فاصله گرفته اند اما بايد بدانيم كه بين پول و زندگي بايد تعادل برقرار باشد. پول و زندگي در كنار هم و با هم مهم است مثل دنيا و آخرت و يا علم و ثروت.

وی در ادامه به مقايسه بين خانواده هسته اي امروزی و خانواده گسترده سنتي و تغيير نگرش ها و همين طور بر شمردن نقاط مثبت و منفي آنها پرداخته و الگوي خانواده اسلامي و ايراني كه هم هسته اي بوده و هم گسترده را تشریح کرد و گفت: اين الگوي خانوادگي علاوه بر ارتباط درست بين اعضاي خانواده داراي شبكه ارتباطي مناسب و خويشاوندي است و قناعت در اين فرهنگ از اهميت بالايي برخوردار است. اصالت و جهان بيني اين خانواده متفاوت است و يكي از آفت هایی كه مي خواهد ارزش و جهان بيني را  دچار تغيير كند، فضاي مجازي است. اشاعه جايگزين كردن خود محوري  اشتباه است و اين خود بودن در ارتباط با ديگران معني دارد.  كار خوب مثل صله رحم را بايد با صداي بلند گفت و خانواده بابركت خانواده اي است كه در آن رفت و آمد باشد.

وی ادامه داد: در رويكرد اسلامي- ايراني تقسيم كار بر اساس عدالت، حقوق و تكليف است و اين امر داراي دو بخش است و تربيت فرزندان در درون خانواده اتفاق مي افتد و به دنبال مسئوليت پذير كردن فرزندان هستيم و هر چه اين مساله پر رنگتر باشد نرخ افسردگي پايين تر است.

او اين رويكرد را يك رويكرد عقلي و عاطفي خواند و گفت: علاقه بر اساس مدل ايماني و پوشاننده بودن عيب هاي همديگر مهم است و نگرش به زنان بر مبنای پوشيدگي و عفت است و همه ي اينها يك ارزش افزوده براي خانواده مي باشد. خانواده اسلامي و ايراني دو ويژگي بسيار خوب علم دوستي و ايمان دوستي را دارا بوده و اين نگرش خوب را به فرزندان منتقل مي كنند، قواعد همسر گزيني بر اصل مشورت استوار است و در خانواده ايراني و اسلامي تاكيد بر ازدواج فرزندان بوده و اين مساله دغدغه آنهاست. طلاق ناپسندترين حلال برشمرده شده و تاكيد بر تفاهم و بازنگري در صورت امكان است، اما اگر زن و شوهر ناگزير به طلاق شدند باید بدون قبح اجتماعي باشد.

وی در پایان اين جلسه را جلسه طرح مساله و موضوع دانست و گفت: ارتباط با فرزندان از اهميت بسيار بالايي برخوردار است و از خانواده ها بخواهيم به مديريت زمان و مديريت توجه داشته باشند تا فرزنداني با اعتماد به نفس بيشتر پرورش بدهند، تمركز كالاي ناياب امروز است و با تمركز و اولويت بندي مي توان مشكلات را حل كرد.

عطنا را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:

اینستاگرام                                              تلگرام