توسعه زیست‌بوم شرکت‌های خلاق یک برنامه ملی است

آیین افتتاحیه اولین شتاب‌دهنده تخصصی استارت‌آپ‌های حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی «سی سو تک» مرکز رشد و نوآوری دانشگاه علامه طباطبائی و نیز رونمایی از سامانه ثبت ایده استارت آپ ها در 3 حوزه یادشده بانام Allamehtech.com برگزار شد.

به گزارش عطنا به نقل از روابط عمومی مرکز رشد و فناوری دانشگاه علامه طباطبائی آیین افتتاحیه اولین شتاب‌دهنده تخصصی استارت‌آپ‌های حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی با نام « سی سو تک»  متعلق به مرکز رشد و نوآوری دانشگاه علامه طباطبائی صبح امروز در این مرکز با حضور سید سجاد نیری دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری، علی‌رضا قلی نژاد معاون فناوری پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، سعید اوحدی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، اسماعیل قادری رئیس مرکز مطالعات گردشگری دانشگاه مدیریت دانشگاه علامه طباطبائی، مهدی گودرزی رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه علامه طباطبائی مشاوران مدیرعامل هلدینگ هگتا و اصغر خیامیان مدیرعامل گروه هتل‌های هما برگزار شد.

نیری دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری در این مراسم عنوان کرد: دانشگاه علامه طباطبائی با هزینه کرد بسیار بالا و باهدف راه‌اندازی یکی از مراکز موفق شتاب‌دهنده و رشد و نوآوری در حوزه علوم انسانی و اجتماعی و نیز فرهنگ و هنر مرکز رشد و نوآوری دانشگاه علامه طباطبائی را راه‌اندازی کرد.

او با اشاره به این‌که امروز شتاب‌دهنده تخصصی استارت آپ های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی سی سو تک نمونه موفق راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌ها در این حوزه است، تأکید کرد: ما در تلاش هستیم با راه‌اندازی مبادی ورودی همانند مرکز رشد و نوآوری، برخی از موضوعاتی که بر دوش حاکمیت است را به مراکزی همانند مراکز رشد و فناوری انتقال دهیم. به‌طور مثال در حوزه ارائه مجوزها در حوزه‌های 3 ‌گانه صنایع‌دستی، میراث فرهنگی و گردشگری این امکان وجود دارد که کارگزاران فعالیت کنند تا بتوانند یک‌بار برای همیشه به‌عنوان مبادی ورودی پذیرفته شوند.

نیری ادامه داد: این موضوع هم فرایند مجوز دهی را کوتاه می‌کند و هم منجر به ایجاد سرمایه اجتماعی برای بخش خصوصی و نهادهای همانند مرکز رشد می‌شود.

راه اندازی زیست‌بوم شرکت‌های خلاق

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری عنوان کرد: مشابه مرکز رشد و نوآوری دانشگاه علامه طباطبائی در معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری شکل‌گرفته است. بر این اساس مراکزی تحت عنوان توسعه زیست‌بوم شرکت‌های خلاق در معاونت علمی ریاست جمهوری تشکیل‌شده.

نیری تأکید کرد: با توجه به اینکه به دلیل شرایط قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان شرکت‌های فعال در حوزه علوم اجتماعی و نیز فرهنگ و هنر هیچ‌گاه نتوانسته‌اند از این قانون بهره‌مند شوند، برنامه حمایت از شرکت‌های خلاق با شرکت‌های دانش‌بنیان چند تفاوت جدی دارد؛ ازجمله اعتماد به کارگزاران در شرکت‌های دانش‌بنیان در این برنامه متفاوت است.

او ادامه داد: در حال حاضر برای شرکت‌های دانش‌بنیان تعدادی از کارگزاران برای احراز صلاحیت شرکت‌ها مراجعه می‌کنند که البته این فرآیند طولانی است و سهم هر شرکت بیش از یک‌بار در سال نمی‌شود. دربر نامه حمایت از شرکت‌های خلاق رویکرد این است که ما مبادی مورد اعتماد داریم و هر شرکتی که آن مبادی معرفی کند بدون درنگ به‌عنوان شرکت خلاق پذیرفته می‌شود. این مبادی شامل شتاب‌دهنده‌ها، صندوق‌ها، تسهیل گران و رویدادهایی است که دارای سرمایه اجتماعی هستند.

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری تأکید کرد: طبیعی است که شکل‌گیری شتاب‌دهنده‌ها در این عرصه می‌تواند به تقویت برنامه حمایت از شرکت‌های خلاق نیز کمک کند و امروز شاهد افتتاح اولین شتاب‌دهنده تخصصی استارت آپ های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی هستیم که به‌عنوان تسهیل گر و شرکت ‌خلاق از مبدأ مجوز دهی به حوزه‌های گردشگری، صنایع‌دستی و میراث فرهنگی می‌تواند، مطرح باشد.

نیری عنوان کرد: از دوستانی که در بخش‌های مختلف در حوزه شهری، گردشگری و غیره مسئولیت دارند درخواست همکاری داریم. ما نیز برای توسعه شرکت‌های خلاق کمک کرده و تلاش می‌کنیم توسعه این شرکت‌ها را تبدیل به یک برنامه ملی کنیم.

لزوم نگاه به استارت آپ ها از پنجره واحد

او بابیان این‌که بسیاری از نهادها در کشور هستند که به‌صورت جسته‌وگریخته در حال حمایت از کسب‌وکارها هستند، گفت: اما یک‌بار باید به‌صورت پنجره واحد این حمایت‌ها ارائه شود زیرا نباید کسب‌وکارها را معطل فرآیندهای مجوز دهی در ارگان‌های مختلف کنیم. لذا باید دغدغه‌هایی که ما دولت‌مردان و نیز شهرداری‌ها داریم باید بین خودمان حل شود و کسب‌وکارها با یک درگاه مواجه باشند.

تدوین شیوه نامه فعالیت استارت آپ های حوزه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی تا پایان سال

در ادامه علیرضا قلی نژاد پیر بازاری معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور با ابراز خرسندی نسبت به اینکه جریانی که تا مدتی پیش جدی گرفته نمی‌شد، امروز تحت عنوان استارت آپ‌های حوزه علوم انسانی به‌ویژه گردشگری موردنظر بخش‌های دولتی و خصوصی قرارگرفته است، عنوان کرد: درصورتی‌که بخواهید نقشه توپوگرافی کارآفرینی کشور در دوره‌های مختلف را ترسیم کنید، می‌بینید که کشور ما نیز فراز و نشیب‌های مختلفی را در این حوزه طی کرده است.

او گفت: به نظر می‌رسد این جریان در کشور ما که خوشبختانه با جریان‌های بین‌المللی در این حوزه هم‌زمان است با یک طبیعت خودخواسته همراه است.

 معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور تأکید کرد؟ پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و نیز سازمان میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری چندان تمایل به واردکردن موضوع استارت آپ ها به حوزه کسب‌وکار نداشته و ندارند زیرا کسب‌وکار در حوزه میراث فرهنگی بدنام بوده و از گذشته به جریان‌های استعماری پیوند خورده‌اند؛ اما این روند به‌جایی رسیده است که سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به جهت همراهی با این جریان تلاش می‌کند هر کمکی که بتواند را ارائه کند.

او تأکید کرد: ما تلاش کرده‌ایم یکی از موانع جدی که بر سر راه این جریان، یعنی «به رسمیت شناختن» حوزه فناوری و استارت آپی در موضوع گردشگری و میراث فرهنگی را با راه‌اندازی معاونت فناوری و کاربردی سازی به رسمیت بشناسیم. همچنین اولین مرکز نوآوری پژوهشگاه میراث فرهنگی در هر 3 حوزه میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با حمایت معاونت فناوری ریاست جمهوری راه‌اندازی شده است. این به معنای حمایت سازمان میراث فرهنگی از این جریان است.

قلی نژاد عنوان کرد: در جلسات مشترک بین پژوهشگاه و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تلاش کرده‌ایم موانع موجود در حوزه اتصال بخش فناوری و گردشگری را برطرف کنیم. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات موضوع مجوزها بود زیرا سازمان متولی این موضوع به بحث توسعه شتاب‌دهنده‌ها و استارت آپ ها در قالب آیین‌نامه‌ها و قوانین خود نپرداخته بود.

معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور ادامه داد: با توجه ای که رئیس سازمان میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری نسبت به این موضوع دارند، کمیته تشکیل شد و شیوه‌نامه‌های این موضوع تدوین و تا پیش از پایان سال با حضور بخش خصوصی نهایی می‌شود.

 قلی نژاد در بخش دیگری از صحبت‌های خود تأکید کرد: شاید بهترین گزینه برای عبور از بحران خشک‌سالی و خالی شدن روستاها حوزه میراث تاریخی و طبیعی و نیز حوزه‌های دیگری همانند گردشگری و صنایع‌دستی باشد که می‌توانند از این دو حوزه ارتزاق کند. لذا توجه کارآفرینی در این حوزه‌ها یک امر ناگزیر است.

 قلی نژاد با ارائه خبر اتصال سامانه ثبت ایده استارت آپ ها در حوزه‌های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی در پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور به سامانه Allamehtech.com متعلق به‌شتاب دهنده تخصصی گردشگری سی سو تک مرکز رشد و فناوری دانشگاه علامه طباطبائی، اظهار کرد: ازاین‌پس ارائه برنامه‌ها و برگزاری ایده گردها با انعقاد تفاهم‌نامه بین دو مجموعه به‌صورت مشترک برگزار می‌شود.

امکانات سازمان فرهنگی هنری شهردرای تهران در خدمت توسعه استارت آپ های گردشگری

در ادامه سعید اوحدی رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با اشاره به اینکه در ابتدا باید یک سؤال مهم پاسخ داد، گفت: باید دید آیا آغاز حرکت درراه توسعه استارت آپ های گردشگری همانند برخی از حوزه‌های دیگر در مرحله گفتمان متوقف می‌شود یا خیر؟ بدون شک ما با جامعه جهانی در این حوزه فاصله بسیاری داریم. از سوی دیگر باید دید آیا ما به حوزه توسعه استارت آپ های گردشگری و فعالیت شتاب‌دهنده‌های تخصصی در این حوزه نگاه علمی داریم؟ آیا اصولاً به گردشگری به‌عنوان یک صنعت نگاه می‌کنیم؟

 رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تأکید کرد: امروز در دنیا به گردشگری به‌عنوان یک صنعت پیشرو در حوزه تولید اشتغال، گردش مالی و توزیع عادلانه ثروت نگریسته می‌شود. گردشگری در دنیا بزرگ‌ترین کارفرمای جهان اقتصاد است. باید پرسید در این میان نقش استارت آپ ها چه بوده است؟

اوحدی عنوان کرد: امروزه صنعت گردشگری حدود ۱۵۰ میلیون شغل ایجاد می‌کند. بر اساس آمار متقن T S A Tourism satellite account حدود ۱.۳ تریلیون دلار درآمد ناشی از صنعت گردشگری در دنیا است. باید پرسید ما در کجای این صنعت قرار داریم؟

او ادامه داد: ایران با تنوع، پراکندگی و قدمت آثار تاریخی خود در رتبه‌بندی 10 کشور اول دنیا در حوزه میراث فرهنگی است. همچنین در حوزه صنایع‌دستی جز 7 کشور اول دنیا هستیم. همچنین در حوزه جاذبه‌های طبیعی جزء ۵ کشور اول دنیا و تنها کشوری هستیم که هر 4 فصل را به معنی واقعی در خاک خودداریم؛ اما ما از عظمت ثروتی که در اختیارداریم بی‌خبریم. متأسفانه باوجوداین ثروت در حوزه گردشگری جایگاه خوبی در دنیا نداریم.

رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران بابیان این‌که ایران در حوزه زیرساخت‌ها در میان ۱۴۱ کشور دنیا رتبه 118 را دارد، گفت: هتل‌های ما در میان 141 کشور رتبه 119 رادارند. این آمار به این معنا است که به‌جز رقابت‌پذیری قیمت‌ها و امنیت در سایر حوزه‌ها ما شرایط خوبی نداریم.

او ادامه داد: هر گردشگری که امروز به کشور ما وارد شود قدرت خریدش ۱۰ برابر بیشتر از کشور خودش است و این برای کشور ما یک مزیت است. درحالی‌که در هیچ‌یک از کشورهای دنیا امکان ندارد یک هتل 5 ستاره را با کمتر از ۱۰۰ یورو بتوانید رزرو و استفاده کنید، در کشور ما حتی توریست‌هایی که از عراق و عربستان به کشور وارد می‌شوند با مبلغ ۳۰ تا ۳۵ یورو می‌توانند این امکانات را برای خود فراهم کنند؛ اما خبر بد این‌که ضریب اشغال سالانه هتل‌ها در کشور ما کمتر از ۵۰ درصد است.

رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران عنوان تأکید کرد: ۴۰۰ مرکز فرهنگی و ۳۵ سالن سینما در تهران در اختیار سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران است. سالانه ۲۳ میلیون نفر به مراکز فرهنگی و فرهنگ‌سراهای ما مراجعه می‌کنند که این عدد بزرگی است. همچنین پراکندگی این مراکز در تهران یک مزیت بزرگ است.. برای توسعه و پیشبرد برنامه شتاب‌دهنده‌ها در حوزه گردشگری و نیز حمایت از استارتاپ ها تمام این مراکز در اختیار شما قرار می‌گیرد. امیدوارم استارتاپ ها و شتاب‌دهنده‌ها در حوزه گردشگری در کشور ما نیز همانند جام جهانی با پیشرفت ایجاد اشتغال و درآمدزایی مواجه باشد

تا کنون علوم انسانی تنها زینت المجالس بوده

در پایان سید سروش قاضی نوری نائینی سرپرست مرکز رشد واحدهای فناوری علوم انسانی دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به اینکه بیش از نیمی از فارغ‌التحصیلان در کشور ما از حوزه علوم انسانی هستند، عنوان کرد: ما همواره در خصوص اینکه چرا آمار اشتغال در حوزه علوم انسانی در کشور پایین است، گلایه‌مند هستیم. دلیل آن این است که تاکنون به حوزه علوم انسانی در کشور ما به‌عنوان زینت المجالس نگاه کرده‌ایم. همواره حرف‌های زیبای ارائه کرده‌ایم اما به شیوه مهندسی امور را اداره کرده‌ایم.

او ادامه داد: متأسفانه امروزه در حوزه‌های مختلف در کشور تفوق نگاه مهندسی را می‌بینیم. نمونه آن حوزه محیط‌زیست است. سیستان گرفتار نفرین هامون است نه به خاطر کمبود آب بلکه به خاطر وجود نگاه مهندسی در حوزه محیط‌زیست.

سرپرست مرکز رشد واحدهای فناور علوم انسانی دانشگاه علامه طباطبائی اظهار کرد: اکنون نیز استارت آپ ها را بیشتر در حوزه فنی می‌بینیم؛ اما با ورود به حوزه علوم انسانی متوجه می‌شویم راه‌حل بسیاری از مشکلات کشور در این حوزه است.

قاضی نوری تأکید کرد: حوزه علوم انسانی و اجتماعی بدون بستر فناوری و هنر امکان بروز و ظهور ندارد. از این رو دانشگاه علامه طباطبائی تنها مرکز دولتی است که به حوزه گردشگری نگاه آکادمیک دارد. در این حوزه از سطح کارشناسی تا دکترا محققینی در حوزه گردشگری تربیت می‌کنیم.

او عنوان کرد: هنگام راه‌اندازی مرکز رشد واحدهای فناور علوم انسانی دانشگاه علامه طباطبائی بسیاری این سؤال را مطرح می‌کردند که مگر در حوزه علوم انسانی نیاز به مراکز رشد و نوآوری است؟ امروز در مرکز رشد فناوری دانشگاه علامه شتاب‌دهنده‌هایی وجود دارند که در کشور استثنائی هستند. شتاب‌دهنده‌هایی که در حوزه شبکه‌های اجتماعی مکان محور، آموزش، صادرات، خدمات آموزشی، زبان و زبانشناسی و حتی حوزه‌هایی که در کنار گردشگران به حل موضوعات آن‌ها می‌پردازند، فعال هستند.

قاضی نوری گفت: در این مرکز ما حتی استودیو تلویزیونی داریم. محتوای علوم انسانی و اجتماعی می‌تواند مستقیم به محتوای تلویزیونی، اپلیکیشن و سایر اشکال محتوایی تبدیل و به دست مصرف‌کننده برسد.

سرپرست مرکز رشد واحدهای فناوری علوم انسانی دانشگاه علامه طباطبائی در تشریح فعالیت‌های این مرکز عنوان کرد: در حال حاضر ۴ شتاب‌دهنده در این مرکز مستقر است که به ترتیب در حوزه عمومی، مالی کودک و گردشگری فعالیت می‌کنند. از دید ما وجود شتاب‌دهنده تخصصی گردشگری سی سو تک نقطه قوت مرکز رشد و نوآوری دانشگاه علامه طباطبائی است. امیدوارم افتتاح زیست‌بوم فناوری سی سو تک تنها به یک افتتاحیه ختم نشود و کمک کنیم پژوهش‌های واقعی در این حوزه شکل بگیرد تا بتواند مسائل گردشگری را برطرف کند.

او گفت: شاید در این حوزه بیش از هزینه کرده بودجه، نیاز به اعتماد داریم. افتتاح شتاب‌دهنده تخصصی استارت آپ های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی سی سو تک نقطه آغاز است تا استارت آپ ها این مسیر سخت را به‌تنهایی طی نکنند و مجموعه‌ای در پشت آن‌ها قرار داشته باشد تا مسیر را برای آن‌ها تسهیل کند، نگران تولید محتوا و انواع سرمایه‌گذاری‌ها نباشد و بر توسعه بازار تمرکز کنند.

در پایان سامانه ثبت ایده استارت آپ های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی Allamehtech.com که به ثبت رویدادهای مرتبط در این حوزه نیز می‌پردازد توسط صورح واحد زاده و سینا عادلی مدیران عامل شتاب‌دهنده تخصصی استارت آپ های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع‌دستی سی سو تک متعلق به مرکز رشد و فناوری دانشگاه علامه طباطبائی رونمایی و برای حضار تشریح شد. این سامانه به سامانه ثبت ایده پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور متصل است و این دو مرکز به‌صورت همگام به توسعه استارت آپ ها در حوزه‌های یادشده می‌پردازند.