عوامل افزایش مشارکت فرهنگی از نظر پژوهشگران در دانشگاه‌ها

به گزارش عطنا به نقل از ایسنا، پژوهشگران دانشگاه کاشان با انجام مطالعه‌ای دریافتند که عواملی مثل میزان و نحوه‌ استفاده از تلویزیون و ماهواره، داشتن مهارت‌های مختلف علمی و فرهنگی (سرمایه‌ فرهنگی)، احساس رضایت از عملکرد خود در جامعه (سلامت اجتماعی) و رضایت‌مندی از سیاست‌های دانشگاه می‌توانند باعث افزایش مشارکت فرهنگی اساتید و دانشجویان در دانشگاه شوند.

مشارکت فرهنگی شرکت داوطلبانه، ارادی و آگاهانه‌ افراد در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی است. مشارکت مردم باعث رشد همه جانبه‌ جامعه می‌شود و سیاست‌گذاران فرهنگی جامعه توجه ویژه‌ای به آن دارند.

تأثیر دانشگاه بر فرهنگ جامعه را نمی‌توان انکار کرد و تغییرات فرهنگی در محیط دانشگاه ممکن است بر فضای فرهنگ عمومی در جامعه نیز اثر بگذارد. مشارکت‌های فرهنگی در دانشگاه شامل شرکت در همایش‌ها و کنفرانس‌های علمی، شرکت در جلسات و کارگاه‌های آموزشی روان‌شناختی و مشاوره‌ای، مراسم مذهبی، نمایشگاه‌ها، همکاری با انجمن‌های علمی، فعالیت‌های بسیج و هلال احمر و... هستند. انجام این فعالیت‌ها در دانشگاه می‌تواند بر میزان مشارکت فرد در جامعه نیز اثرگذار باشد.

دکتر محسن گنجی و همکارانش در گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان برای انجام این پژوهش ۳۰۰ نفر از دانشجویان و استادان دانشگاه کاشان را انتخاب و از طریق پرسش‌نامه اطلاعات مورد نیاز خود را جمع‌آوری کردند.

در این پژوهش تأثیر برخی عوامل اجتماعی و فرهنگی نظیر مدت و میزان استفاده از رسانه‌های جدید ارتباطی، استفاده‌ علمی از اینترنت، استفاده از برنامه‌های تلویزیون ماهواره‌ای، سرمایه‌فرهنگی، سلامت اجتماعی و رضایت‌مندی از سیاست‌های حمایتی دانشگاه بر مشارکت فرهنگی بین دانشجویان و اساتید مورد بررسی قرار گرفت.

سرمایه‌ی فرهنگی؛ به معنای داشتن مهارت‌های فرهنگی (مانند آشنایی با زبان‌های خارجی، مهارت‌های سخنوری، مهارت‌های هنری و ...)، کالاهای فرهنگی (کتاب، لپ‌تاپ، دوربین عکاسی و...) و مدارک رسمی فرهنگی (مدرک رسمی زبان، فنی-حرفه‌ای و ...) است. همچنین سلامت اجتماعی به ارزیابی فرد در خصوص عملکرد خودش در اجتماع گفته می‌شود.

این پژوهش تأیید کرد که استفاده از رسانه‌های جدید (تلویزیون و ماهواره)، دارا بودن سرمایه‌ فرهنگی، داشتن سلامت اجتماعی و رضایت‌مندی از سیاست‌های علمی و فرهنگی دانشگاه بر میزان مشارکت فرهنگی دانشجویان و اساتید در دانشگاه تأثیرگذار هستند.

نتایج این پژوهش در آخرین شماره‌ی فصل‌نامه‌ی علمی-پژوهشی «جامعه‌شناسی کاربردی» به چاپ رسیده است. با توجه به نتایج به دست آمده، پژوهشگران پیشنهادات زیر را به منظور تقویت مشارکت فرهنگی در دانشگاه‌ها ارائه دادند:

- آموزش مستمر قابلیت‌های نرم‌افزاری رایانه و اینترنت، افزایش سرعت و فراگیری اینترنت دانشگاه، ارائه‌ خدمات و معرفی منابع علمی و آموزشی اینترنتی، معرفی و تحلیل برنامه‌های گوناگون علمی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی ماهواره‌ای در قالب برگزاری جلسه‌های هم‌اندیشی

-فراهم کردن امکانات برگزاری دوره‌های آموزشی مثل زبان انگلیسی با اعطای گواهی‌نامه معتبر، همکاری دانشگاه‌ها با نهادها و سازمان‌های مختلف برای ارتقای مهارت‌ها و توانمندی‌های دانشجویان و اساتید و تخصیص اعتبار و ارائه‌ تسهیلات برای منابع و تجهیزات علمی، آموزشی و فرهنگی

-سنجش مستمر سلامت اجتماعی دانشجویان و اساتید و حمایت از برنامه‌ها و فعالیت‌های مراکز روانشناختی و مشاوره‌ای دانشگاه

-افزایش میزان رضایت‌مندی از سیاست‌های دانشگاه از طریق ارتقای امکانات پژوهشی، توجه هر چه بیشتر به برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای افزایش مهارت‌های تخصصی، حمایت از ایده‌ها و طرح‌های فرهنگی و هنری، توانمندسازی مراکز پژوهشی-فرهنگی دانشگاه، برگزاری مستمر نمایشگاه‌های فرهنگی و هنری در سطح دانشگاه