تاسیس دانشگاه علامه طباطبائی را شاید بتوان نقطه عطفی در نظام آموزش عالی کشور دانست که نگاه اندیشمندان و دانشگاههای داخل و خارج را به سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی در خصوص هرچه تخصصی تر شدن دانشگاه ها معطوف کرد.
به گزارش عطنا به نقل از ایرنا، دانشگاه علامه طباطبائی، مولود و فرزند انقلاب اسلامی است، در عین اینکه بنیاد و ریشه هایش قدمتی 60 ساله دارد.
اولینهای دانشگاه
در سال ۱۳۵۸ با ادغام بیست و هفت دانشکده، آموزشگاه و مؤسسه آموزش عالی در تهران دو مجتمع آموزشی بزرگ به نامهای مجتمع دانشگاهی ادبیات و علوم انسانی و مجتمع دانشگاهی علوم اداری و بازرگانی تأسیس شد.
پس از پنج سال در سال ۱۳۶۳ این دو مجتمع ادغام شده و تحت عنوان دانشگاه علامه طباطبائی به حیات خود ادامه دادند. در بدو امر این دانشگاه دارای مراکز آموزشی شهرستان و همچنین دارای رشتههایی غیر از علوم انسانی نیز بود؛ اما در سال ۱۳۶۶ با جدا شدن مراکز آموزشی شهرستان، دانشکده بهداشت و علوم پایه و کتابخانه مرکزی از دانشگاه علامه طباطبائی، دانشگاه پیام نور تأسیس شد.
از ترکیب مراکز آموزش عالی مستقل با عناوین دانشگاه، دانشکده، پژوهشکده، مدرسه عالی، آموزشگاه عالی، موسسه، مرکز و سازمان که از سال 1337 به تدریج تاسیس شده بودند، 2 مجتمع دانشگاهی با عناوین مجتمع دانشگاهی ادبیات و علوم انسانی و مجتمع دانشگاهی علوم اداری و بازرگانی تشکیل شد.
این مجتمع ها هر یک زیرنظر مدیریت مستقل، بیش از پنج سال فعالیت کرده و در 16 تیر 1363 براساس موافقت شورای عالی انقلاب فرهنگی، از ادغام آن ها، دانشگاه علامه طباطبائی تاسیس شد.
از سوی دیگر انتخاب نام علامه طباطبائی اندیشمند مسلمان که در حوزههای تفسیر، فلسفه و عرفان به مقامات رفیعی دست یافته بود، برای این دانشگاه، الگوی بسیار مناسبی برای دانشگاهیان بود و موجب شد که دانشجویان با آشنایی بیشتر با آن عالم ربانی، مسیر مناسب تعالی و رشد دانشگاه و دانشگاهیان در حوزههای تزکیه، تهذیب نفس و تعلیم و تعلم را بهتر بشناسند.
جایگاه دانشگاه در کشور
در زمان حاضر دانشگاه علامه طباطبائی در جایگاه بزرگ ترین دانشگاه تخصصی علوم انسانی کشور و به عنوان دانشگاه پیشرو در دستیابی به رشد و توسعه و دانش در حوزه علوم انسانی و اجتماعی کشور منشاء خدمات ارزشمندی به جامعه بوده است.
بسیاری از چهرههای برجسته علمی، سیاسی، اجرایی و چهرههای ماندگار و بنیانگذاران دانشهای مختلف انسانی و اجتماعی از دانش آموختگان این دانشگاه بودهاند.
مدیریت دانشگاه
علی شیخ الاسلامی از دی ماه ۱۳۶۳ تا آبان ماه ۱۳۶۷ریاست دانشگاه را بر عهده داشت که پس از وی محسن خلیجی اسکویی، نجفقلی حبیبی و سیّد صدرالدّین شریعتی به ترتیب تا شهریور سال 92 عهده دار این مسئولیت بودند.
حسین سلیمی پژوهشگر و استاد رشته علوم سیاسی و روابط بین الملل در ۱۱ شهریور ۱۳۹۲، در حکمی از سوی سرپرست وقت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان سرپرست جدید دانشگاه علامه طباطبائی تعیین و از اسفند همان سال با تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان رئیس دانشگاه منصوب شد.
وی از آن زمان تاکنون به عنوان رئیس دانشگاه علامه طباطبائی مشغول به فعالیت است.
جاذبههای دانشگاه
کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۳۶۴ با مجموعه ای پایه از منابع فارسی و غیرفارسی در حوزههای علوم انسانی و علوم اجتماعی تاسیس شد.
دانشگاه علاوه بر کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد، دارای 9 کتابخانه دانشکدهای شامل کتابخانه های دانشکده های ادبیات و زبانهای خارجی، ارتباطات، اقتصاد، تربیت بدنی، پردیس شماره ۲، حقوق و علوم سیاسی، روانشناسی و علوم تربیتی، علوم اجتماعی، مدیریت و حسابداری و موسسه آموزش عالی بیمه اکو است.
براساس تشکیلات مصوبه سال ۱۳۶۸، تمام کتابخانه ها بطور غیرمتمرکز فعالیت می کنند و کتابخانه مرکزی به دلیل رسالت آموزشی و پژوهشی خود بطور نیمه متمرکز با کتابخانههای دانشکدهای همکاری و ارتباط دارد.
مجتمع فرهنگی-مذهبی امام علی(ع) ۲۱ فروردین همزمان با نزدیک شدن به ۱۳رجب، ولادت امام علی (ع) و آغاز مراسم اعتکاف با اقامه نماز ظهر و عصر به صورت رسمی افتتاح شد. این مجتمع علاوه بر کارکرد مذهبی مرکز معاونت فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی و دفتر کانونهای فرهنگی، هنری و مذهبی این دانشگاه است.
مراکز پژوهشی و تحقیقاتی
دانشگاه علامه طباطبائی در زمان حاضر دارای دو پژوهشکده فرهنگ پژوهی و علوم اقتصادی است. این دانشگاه همچنین داری چند قطب علمی مهم در کشور است که از جمله میتوان به قطب علمی علوم ارتباطات کشور اشاره کرد.
افتخارات دانشگاه
دانشگاه علامه طباطبائی براساس اعلام نتایج بررسی «نظام جامع نظارت، ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه های کشور» در سال ۱۳۹۵ به عنوان دانشگاه تخصصی سطح یک کشور برگزیده و معرفی شد.
کسب عنوان دانشگاه سطح یک و دانشگاه برتر در کنار ۱۲ دانشگاه تخصصی و برگزیده کشور گواهی بر افتخارات دانشگاه به شمار می رود.
دانشگاه علامه طباطبائی بر اساس ارزیابی شاخص ها و معیارهای آموزشی و پژوهشی مورد نظر از سوی وزارت متبوع در سال گذشته افتخار دیگری را در تاریخ پر فراز و نشیب خود کسب کرد و در کنار دانشگاه صنعتی شریف، علم و صنعت ایران، صنعتی امیر کبیر و صنعتی اصفهان به عنوان دانشگاه تخصصی سطح یک انتخاب شد.
این دانشگاه از معتبرترین دانشگاههای دولتی کشور است که همچنین بر اساس نظام رتبهبندی جهانی معتبر RUR، جایگاه ۶۶۸ را در سال ۲۰۱۷ میلادی کسب کرده است.
در سال ٩۵ نیز، دانشگاه علامه طباطبائی پس از دانشگاه تهران، جایگاه دوم تولید کنندگان علم در زمینه علوم انسانی در کشور را به دست آورد.
دانشگاه در زمان حاضر
هماکنون دانشگاه علامه طباطبائی بهعنوان تنها دانشگاه تخصصی علوم انسانی و اجتماعی کشور با ۱۰ دانشکده و یک موسسه آموزش عالی فعال، یک پردیس تحصیلات تکمیلی، یک مرکز رشد و 9 پژوهشکده و مرکز پژوهشی، در ۲۲۶ رشته و گرایش تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو میپذیرد.
تعداد اعضای هیئت علمی تمام وقت دانشگاه در زمان حاضر ۵۳۰ نفر است.
این دانشگاه از بدو تاسیس تاکنون حدود 77 هزار دانشآموخته به جامعه تقدیم کرده و تعداد دانشجویان این دانشگاه در سال تحصیلی ۹۶-۹۵، حدود 18هزار نفر بوده است.