کتاب «جستارهایی در ایران پساتوافق»، طرح مشترک پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات و شورای اجتماعی کشور و از مجموعه رصد فرهنگ و اجتماع منتشر شد.
به گزارش عطنا به نقل از مهر، توافق ایران و قدرتهای جهانی بر سر پرونده هستهای ایران و حل مسالمتآمیز بزرگترین بحران بینالمللی کشور در دو دهه اخیر، آغازگر فصل نویی از روابط داخلی و خارجی خواهد بود. ارزیابی دقیق و سنجیده این روابط جدید، و سنجش پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی توافق هستهای، که موجی از شادی و خوشبینی محتاطانه به آیندهای روشنتر را بین اقشار مختلف جامعه ایران و بسیاری از تحلیلگران و سیاستمداران ایجاد کرده است، از ملزومات چارهاندیشی برای حل آسیبهای احتمالی پیشرو و پیشبینی گامهای بعدی پس از نهاییشدن توافق و رفع تحریمها خواهد بود. تأکید بر نظر متخصّصان و توجه به آرای اندیشمندان و صاحبنظران همان اندازه که در طول توافق و در خصوص ابعاد تخصصی مرتبط با مسائل هستهای و حقوق بینالملل حائز اهمیت بود، قطعاً در شرایط فعلی پساتوافق و در خصوص ابعاد اجتماعی و فرهنگی توافق و آثار آن بر زیست روزمره مردم ایران نیز ضرورت دارد.
پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در طرحی مشترک و با حمایت مالی شورای اجتماعی کشور، با هدف ارائه ارزیابی دقیقتری از وضعیت ایران پس از توافق، طرح رصد فرهنگ و اجتماع پساتوافق ـ از مجموعه طرحهای رصد فرهنگ و اجتماع پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ـ را پی گرفت. بدین منظور، و دو روز پس از حصول توافق هستهای، طی درخواست مکتوبی از جمعی از صاحبنظران حوزههای مختلف علوم اجتماعی، درخواست شد تا نگارش گزارش رصدی را درخصوص پیامدهای اجتماعی این توافق عهدهدار شوند. حاصل کار، در کتابی با عنوان «جستارهایی در ایران پساتوافق» روز دوازدهم مرداد (۲۰ روز پس از اعلام توافق هستهای) به چاپ رسید و از طریق وزارت کشور برای هیئت دولت، استانداران و اعضای شورای اجتماعی کشور فرستاده شد.
مجموعه «جستارهایی در ایران پساتوافق»، که با همکاری ۲۶ صاحبنظر تدوین شده است، تلاش داشته تا بازتابدهنده دیدگاههای گوناگون اندیشمندان و متخصّصان حوزههای گوناگون علوم اجتماعی درخصوص پیامدهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی توافق باشد و از افرادی برای نگارش رصد ایران پساتوافق دعوت به همکاری شد که به نحلههای مختلف علوماجتماعی و نگرشهای متفاوت سیاسی تعلّق داشتند. در این مجموعه بنا بوده، معرکه آرایی فراهم شود و اندیشمندان تا حد امکان دیدگاههای خود را آزادانه بیان کنند، بنابراین از ابتدا داوری متون برای این کار پیشبینی نشد. با این حال، برخی متنهای نیازمند بازنگری با ارائة پیشنهادهایی برای بهبود محتوا، به نویسندگان برگردانده شد و با همکاری و همراهی قابل توجه نویسندگان در نگارش و اصلاح این متنها در بازه زمانی بسیار محدودی، چاپ این مجموعه میسّر گشت.
عناوین جستارهای کتاب «جستارهایی در ایران پساتوافق»، به این شرحاند:
فرهنگ:
۱- حسین پاینده: توافق هستهای و اسطورهای شدن شخصیت ظریف / استاد نظریه و نقد ادبی دانشگاه علّامه طباطبایی
۲- ناصر فکوهی: نگاهی بر تأثیرات فرهنگی احتمالی توافق هستهای و رفع تحریمها // استاد انسانشناسی دانشگاه تهران و مدیر مؤسسة انسانشناسی و فرهنگ
۳- نوح منوری: فرصتی برای شناخت جهانِ ایرانی؛ مروری بر لطیفههای توافق هستهای // دانشجوی دکتری جامعهشناسی دانشگاه تهران
۴- راضیه یاسینی: هنر ایران در دوران پساتوافق // استادیار پژوهش هنر پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
۵- حسین یزدانشناس: سرنوشت سینمای ایران در فضای پساتحریم // دانشجوی دکتری پژوهش هنر؛ دانشگاه هنر
اجتماع:
۶- اصغر ایزدی جیران: تحریم در/بیرون زندگی: خردشدن و انبساط انسانها // استادیار گروه انسانشناسی دانشگاه تهران
۷- عبدالله بیچرانلو: رویکرد تلویزیون به ایران پساتوافق // استادیار ارتباطات دانشگاه تهران
۸- محمّدرضا جوادییگانه: سر بر آوردن اجتماع ایرانی از شادیهای جسته و گریخته؛ نگاهی دیگر به جشنهای هستهای // دانشیار جامعهشناسی دانشگاه تهران
۹- فاطمه جواهری: شرایط زنان در جامعۀ ایران پساتحریم // دانشیار جامعهشناسی دانشگاه خوارزمی
۱۰- هادی خانیکی: «ایران پساتحریم» و مطالبات جامعه مدنی // دانشیار گروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات
۱۱- محمّدسعید ذکایی: نشاط و سیاست // دانشیار جامعهشناسی دانشگاه علّامه طباطبایی
۱۲- صادق صالحی: بررسی جامعهشناختی پیامدهای توافق هستهای بر محیط زیست ایران // استادیار جامعهشناسی محیط زیست، دانشگاه مازندران
۱۳- غلامرضا غفاری: دیپلماسی سیاسی، توافق هسته ای و سرمایه اجتماعی کشور // دانشیار گروه برنامهریزی اجتماعی دانشگاه تهران
اقتصاد:
۱۴- رضا امیدی: رشد بدون اشتغال؛ نگرانی دورۀ پس از رکود // دکترای رفاه اجتماعی از دانشگاه علّامه طباطبایی و پژوهشگر حوزة سیاستگذاری اجتماعی
۱۵- حسین راغفر: اقتصاد ایران در دوران پساتحریم: فرصتها، چالشها و راهکارها // دانشیار اقتصاد دانشگاه الزهرا
۱۶- سایرا رفیعی: فقر، طردشدگان و شرایط پساتحریم // کارشناس ارشد جامعهشناسی از دانشگاه تهران و دانشگاه نیویورک
۱۷- علی سرزعیم: اقتصاد ایران در دوران پس از تحریم // دکترای اقصاد مشاور اقتصادی مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری
۱۸- فرشاد مؤمنی: بایستههای اقتصادی ـ اجتماعی دوره پس از رفع تحریمها // دانشیار گروه گروه توسعه و برنامهریزی دانشکدۀ اقتصاد دانشگاه علّامه طباطبایی
سیاست:
۱۹- ریحانه جوادی: «دلواپسان»؛ نگاهی تطبیقی به استدلالهای مخالفان قرارنامه رویتر و توافق هستهای/ کارشناس ارشد جامعهشناسی دانشگاه تهران
۲۰- حامد حاجیحیدری: پرسش از پساتوافق/پساتحریم/ استادیار گروه جامعهشناسی دانشگاه تهران
۲۱- سجاد صفار هرندی: چند تخمین و برداشت اولیه از تأثیر توافق وین بر آینده سیاسی ایران/ دانشجوی دکتری جامعهشناسی دانشگاه تهران
۲۲- عباس عبدی: برداشتن آجرهاي بياعتمادي، ممكن و بهترين راه؛ بررسی احتمالات رابطه با آمریکا و پیامدهای آن/ پژوهشگر اجتماعی
۲۳- مهدی فرجی: ایران پساتحریم و بازی تمدنی/ دکترای جامعهشناسی دانشگاه تهران
۲۴- حسن محدثی: اثرات توافق بر عرصه سیاسی ایران/ استادیار گروه جامعهشناسی واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی
۲۵- رضا مختاری: دیپلماسی ایرانی؛ از آرمان گرایی تا واقع گرایی/ پژوهشگر تاریخ معاصر
۲۶- سیّد جواد میری: بازخوانی پروژه ظریف: دیپلماسی صلح و امکانهای نوین در قرن ۲۱ / دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در ایران