گذار از عصر شبکه‌های اجتماعی به مرحلۀ هوش مصنوعی

نشست تخصصی اولویت های حقوقی در عصر دیجیتال با حضور رویا معتمدنژاد، هدی غفاری، عباس اسدی و ندا خانی فراهانی درسالن دفاع  دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

به گزارش عطنا، رویا معتمد نژاد، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در این نشست در سخنانی بیان کرد: ما از مرحلۀ عصر سوم دیجیتال که عصر انفجار داده ها و عصر رونق شبکه های اجتماعی است وارد مرحلۀ هوش مصنوعی شده ایم. این گذار مرحلۀ سوم به مرحلۀ چهارم چگونه است؟ چرا در عصر هوش مصنوعی دنیا اینقدر به تکاپو افتاده است؟

هوش مصنوعی برای اهداف توسعۀ پایدار بسیار موثر است و باید برای هوش مصنوعی در اروپا خط قرمزهایی را  تعیین کنند و یک چارچوب سخت برای هوش مصنوعی بگذارند. یادآوری می کنم هوش مصنوعی بسیار مثبت است و برای اهداف توسعۀ پایدار و تحقق آنها تاثیر گذار است.

معتمدنژاد اظهار کرد: هوش مصنوعی در عرصۀ کشاورزی، آموزشی، پزشکی هم تاثیر گذار است. ولی جامعۀ جهانی بیشتر بر جنبه های منفی تمرکز کرده است و بیان می کند که این ابزار الگوریتمیک حقوق بشر، قانون مندی و دموکراسی را تضعیف می کند و یکسری حقوق تبعیض آمیز را به وجود می آورد.

وی در ادامه افزود: ما در کجای انقلاب دیجیتال قرار گرفته ایم؟ انقلاب دیجیتال مراحل مختلف را پشت سر گذاشت و تکنولوژی با سرعت هرچه تمام تر در حال پیشرفت است. از یک سو دارای پتانسیل های بی شمار و از سوی دیگر خطر و ریسک به همراه دارد. در عین حال باید در نظر داشت نیمی از از افراد کرۀ زمین از آن بی بهره اند.

او در ادامه گفت: اما امروز که در مرحلۀ سوم در این انقلاب  به سر می بریم به مرحلۀ چهارم آن نیز ورود کرده ایم. آن زمانی که جهان نظاره گر تحولات بود و در این عرصه به تحولات کلی می پرداخت، به پایان رسیده است و ضرورت قانونمند کردن فضای دیجیتال با شدت بیشتری احساس می شود. اما قانونمند کردن فضای دیجیتال کار بسی دشوار است. زیرا از یک طرف باید مسیر را برای نوآوری، توسعه و ارتقای اقتصاد و... باز گذاشت و از سوی دیگر باید در مقابل سوء استفاده ها را گرفت.

معتمدنژاد افزود: اگرچه به لحاظ تاریخی جوامع دموکراتیک تجربة ایجاد چنین تعادلی بین پیش نوآوری و حقوق بشر از یکدیگر را از قرن 18 دارند، اما امروز در عصر هوش مصنوعی چالش ها بی سابقه هستند، البته هنوز در ابتدای مرحلۀ چهارم انقلاب دیجیتال به سر می بریم، که جامعۀ جهانی از احتمال سوء استفاده ها به وحشت افتاده است و چارچوب گذاری ها را آغاز کرده است.

در ادامه این نشست، عباس اسدی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: اولویت های حقوقی در عصر دیجیتال را در سه مرحله می شناسیم.

او افزود: این سه مرحله، اولویت های حقوقی قبل از عصر دیجیتال، اولویت های حقوقی عصر دیجیتال و شناختن اولویت های حقوقی در عصر پسا دیجیتال هستند.

وی در ادامه به بیان تفاوت های بین دنیای دیجیتال و قبل از آن پرداخت و در این باره گفت: در عصر دیجیتال، مخاطب حالت تعاملی دارد و اطلاعات افقی است. در حالی که در عصر قبل از دیجیتال ما شاهد اطلاعات عمودی و مخاطبان منفعل بودیم.

اسدی اظهار کرد: در عصر قبل از عصر دیجیتال، اولویت های حقوقی بر اساس مالکیت و منافع رسانه ها خط مشی و سیاست رسانه، اقتصاد رسانه و ذائقۀ مصرفی مخاطب است، در حالی که در عصر دیجیتال ذائقۀ مخاطب متفاوت است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی تصریح کرد: در عصر دیجیتال، سانسور توسط مخاطب صورت می گیرد، زیرا مخاطب ناخواسته بمباران اطلاعاتی می شود. اما در عصر قبل از دیجیتال سانسور توسط دولت و قانون و مقرات سازمان اعمال می شد.

اسدی در ادامه افزود: حلقۀ مفقوده در عصر دیجیتال، کمبود اصول اخلاقی در عصر دیجیتال و عدم پایبندی به این اصول است.

در ادامه این نشست تخصصی، هدی غفاری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی هم بیان کرد: اولویت های حال حاضر در رسانه ها، بحث مقررات گذاری و نحوۀ مقررات گذاری و اصول ناظر بر آن است که در دنیا  و ایران روی آن کار شده است.

او تصریح کرد: مقررات گذاری، دارای اصول کلی و اصول تخصصی است.

غفاری افزود: اصول کلی حاکم بر مقررات گذاری رسانه ها، اصل آزادی بیان، اصل آزادی اطلاعات، شفافیت، پاسخ گویی، حمایت از حریم خصوصی، خود نظام دهی رسانه ای و استقلال رسانه ها هستند.

وی افزود: اصول اختصاصی ناظر بر مقررات گذاری نیز شامل حق برخورداری از حمایت داده ها، حق بر فراموش شدن، حق بر رفرنس زدایی که گونه ای حق بر فراموش شدن است و دسترسی همگانی به اینترنت و اصل بی طرفی است.