جهانی‌سازی دانشگاه‌ها اجتناب‌ناپذیر است

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با تاکید بر اینکه جهانی‌سازی یک امر اجتناب ناپذیر است که ما دچار آن هستیم گفت: باید برای جهانی‌سازی برنامه داشته باشیم و از طریق بین‌المللی‌سازی این مسئله را کنترل کنیم و به آن جهت دهیم.

به گزارش خبرنگار عطنا، همایش ملی «بین‌المللی‌سازی آموزش عالی در ایران»، چهارشنبه، ۱۸ بهمن با سخنرانی دکتر خلیل غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با موضوع «بین‌المللی‌سازی آموزش عالی و دیپلماسی علمی ایران»، در دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه برگزار شد.

خلیل غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان در مقدمه سخنان خود با اشاره به برندسازی گفت: بهتر است همه دانشگاه‌ها برای معرفی دانشگاه خود به ویژه برای دانشجویان خارجی پرستیژ فیلم داشته باشند.

وی با بیان اینکه دیپلماسی هنر روابط بین‌الملل است اظهار کرد: چگونگی استفاده از علم در این هنر به ویژه برای ایران یک بحث جدی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با اشاره به دنیای حال حاضر گفت: دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم یک برنامه سیاسی دارد، یک طرف این برنامه سیاسی تئوری هژمونی و طرف دیگر آن نیز همکاری است.

غلامی با بیان اینکه دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم مسئله‌دار است و مشکلات زیادی در آن وجود دارد بیان کرد: دو راهکار برای حل این مشکلات روابط بین‌الملل و دیپلماسی سیاسی در قالب روابط بین‌الملل است.

وی با اشاره به اینکه در این دنیا دسترسی به وایفای ساده‌تر از دسترسی به آب آزاد است اما مردم دنیا طبیعی برخورد می‌کنند اظهار کرد: تکنولوژی و علم همچنان در حال رشد است اما مشکلات بشر همچنان باقی‌مانده است و مردم نباید نسبت به این مسئله خنثی باشند.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان یادآور شد: فقر، خشونت‌، جنگ و مسئله امنیت و در نهایت محیط زیست چهار مسئله اساسی بشر است.

غلامی 10 مشکل اساسی بشر را اینگونه معرفی کرد: تغییرات آب و هوا و نابودی منابع طبیعی در دنیای کنونی، بحران‌های منطقه‌ای در رابطه با جنگ، بحث‌های مذهبی به ویژه در خاورمیانه، بحث فقر که یک بحث تاریخی است، شفافیت در حکومت‌داری، رفاه، فقدان آموزش‌یار و آموزش پرورش مناسب و در نهایت فقدان آزادی سیاسی، مسئله غذا، فرصت‌های برابر شغلی و اقتصادی.

وی با بیان اینکه دنیا از انسان‌ها، ایده‌ها، فرهنگ‌ها، حکومت‌ها، سیستم‌های سیاسی و ملت‌ها تشکیل شده است گفت: در یک دنیا پیچیده زندگی می‌کنیم که به راه‌حل‌های سیاسی نیاز دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با اشاره به ماده 1 بیانیه سازمان ملل برای آموزش عالی در قرن 21 گفت: باید از طریق تحقیق دانش را ایجاد کنیم، گسترش دهیم و منتقل کنیم و در زمینه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی به جامعه کمک کنیم.

غلامی معتقد بود که رشد با توسعه تفاوت دارد و اظهار کرد: زمانی کلمه توسعه را به کار می‌بریم که در زمینه‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی توسعه ایجاد شود.

وی افزود: آموزش عالی باید از علوم محض، تکنولوژیکی، مهندسی و علوم انسانی به یک نسبت در سیاست‌های آموزش عالی بهره‌برداری کند و توسعه را ایجاد کند. باید از تمام پتانسیل‌های علمی علوم سخت و نرم برای توسعه در تمام ابعاد استفاده کنیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با بیان اینکه ارزش دیگر بحث آموزش عالی بحث کثرت‌گرایی و تنوع‌گرایی است گفت: باید به فهم، برداشت و توسعه فرهنگ‌های تاریخی در سطح منطقه‌ای، بین‌المللی و ملی در یک شرایط کثرت‌گرایی و تنوع کمک کنیم.

غلامی با اشاره به رابطه بین‌المللی‌سازی و آموزش عالی بیان کرد: جهانی‌سازی اجتناب‌ناپذیر است و در آن جنبه‌های مثبت و منفی، مرکز و هژمونیک وجود دارد که ما دچار آن می‌شویم. جهانی‌سازی یک امر اجتناب ناپذیر است که ما دچار آن هستیم؛ باید برای جهانی‌سازی برنامه داشته باشیم و از طریق بین‌المللی‌سازی این مسئله را کنترل کنیم و به آن جهت دهیم.

وی بین‌المللی‌سازی در ایران را تصادفی یا یک توفیق تصادفی خواند و افزود: برنامه‌ای وجود ندارد تا در قالب مفهوم بین‌المللی‌سازی جلو رود. در ایران به صورت سازمان‌یافته و ساختار‌مند برنامه‌ای برای بین‌المللی‌سازی آموزش عالی وجود ندارد و تنها به یک آگاهی در رابطه با بین‌المللی‌سازی رسیده‌ایم.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با بیان اینکه همکاری‌های بین‌المللی در علم و تکنولوژی یک بحث مهم است اظهار کرد: یکی از جنبه‌های اساسی بین‌المللی‌سازی همکاری‌های بین‌المللی آموزش عالی در قالب علم است، وقتی با دانشگاه‌های دیگر همکاری‌ وجود داشته باشد زمینه برای خلاقیت و نوآوری بیشتر است.

غلامی با اشاره به اینکه دانشگاه‌ها باید کارآفرین شوند، پول تولید کنند و به بازار وصل شوند گفت: در دیدگاه کلاسیک حکومت، دانشگاه و بازار وجود دارد که در حال حاضر هدف و تمرکز اصلی این است که دانشگاه‌ها کارآفرین شوند تا نقش دولت‌ها کمرنگ‌تر شوند.

وی ادامه داد: بعضی از متفکرین در حوزه آموزش عالی کارآفرین شدن دانشگاه را سرمایه‌داری علمی می‌دانند و به قضیه مثبت نگاه نمی‌کنند و معتقدند که اگر بحث اساسی دانشگاه کارآفرینی باشد، آن کالا که باید در خدمت جهان باشد و عدالت را برقرار کند مدنظر دانشگاه کارآفرین نیست.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان با اشاره به نقد جامعه‌شناسی انتقادی به دانشگاه کارآفرین گفت: امروزه در قرن21 دانشگاه‌ها از برقراری عدالت اجتماعی به سمت کارآفرینی گام برداشته‌اند.

در یک دنیا غیر متعادل زندگی می‌کنیم

غلامی در ادامه به جغرافیا دانش در دنیا امروز اشاره کرد و افزود: مهم است که دانش کجا تولید و در کجا استفاده می‌شود، اگر جغرافیا دانش تنها در یک نقطه از دنیا متمرکز شود مشکلات بشر حل نمی‌شود. اینکه چقدر پول برای تحقیق و دانش مصرف شود و ... به جغرافیا دانش مرتبط است.

وی تصریح کرد: اینکه دانش به کدام طرف رود به خلاقیت، نوآوری و آموزش درست و مقدار هزینه برای دانش می‌گردد. هزینه تحقیقات در آمریکا 437 میلیارد دلار است و در مقابل در ایران 7دهم هزینه تحقیقات می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان اضافه کرد: دانش ایران رشد کرده است اما هنوز در یک دنیا غیرمتوازن و غیرمتعادل زندگی می‌کنیم و انگار اتفاق خاصی در حال رخ دادن نیست.

غلامی در ادامه سخنرانی با استناد به بیانیه سازمان ملل گفت: در ماده 5 همکاری واقعی در بین موسسات آموزش عالی در سطح دنیا بسیار حیاتی است، در تمام حوزه‌ها رسیدن به فهم کلی از مشکلات جامعه مهم است.

وی با بیان اینکه سازمان ملل به تقسیم دانش برای حل مشکلات معتقد است اظهار کرد: اگر می‌خواهید دانشگاه را بین‌المللی سازی کنید باید در دانشگاه جذابیت برای تمام زبان‌ها و فرهنگ‌ها وجود داشته باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان دیپلماسی سیاسی برای آموزش عالی نیازمند ترفندهای نهادهای آموزش عالی برای حل مشکلات دانست.

غلامی در ادامه انواع بین‌المللی‌سازی را اینگونه معرفی کرد: بین‌المللی‌سازی جامع که دانشگاه به طور کامل در سازماندهی خود بین‌المللی‌سازی می‌شود مانند دانشگاه هاروارد، بین‌المللی‌سازی فرایندهای یاددهی و یادگیری که تنها برنامه‌های درسی را بین‌المللی می‌کنند، بین‌المللی‌سازی در خانه که یک بینش به مجموعه دانشگاه است، بین‌المللی سازی که دانشجو به خارج فرستاده می‌شود و از خارج دانشجو پذیرفته می‌شود.

وی با اشاره به بین‌المللی‌سازی در دنیا افزود: میزان دانشجویان بین‌المللی که در تمام دنیا به کشور دیگر رفته‌اند از 2 ملیون در سال1990 به 5 ملیون در سال2014 رسیده است، که بیشتر آن در اروپا، آمریکا شمالی و آسیا بوده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان ادامه داد: در سال 1975 تعداد 13 هزار دانشجو از ایران به خارج از کشور رفته‌اند، در سال 1980 تعداد 53 هزار نفر به خارج از کشور رفته‌اند، در سال 2015 این تعداد به 11 هزار نفر رسیده است. در سال‌های اخیر در اروپا کشورهای آلمان، ایتالیا و سپس در آسیا، مالزی و ترکیه کشورهایی بودند که دانشجویان ایرانی برای درس خواندن انتخاب کردند.

غلامی با استناد به آمار آموزش عالی بیان کرد: ایران حدود 26 هزار دانشجو بین‌المللی دارد که در کشور در حال درس خواندن هستند، حدود 17 هزار نفر از افغانستان و سپس عراق ، ترکیه، ژاپن، چین و سوریه دانشجویان خارجی ایران را شامل می‌شوند، بیشتر دانشجویان در حیطه علوم انسانی، مهندسی و علوم پزشکی هستند.

وی در پایان سه نوع دیپلماسی سیاسی را معرفی کرد: علم و تکنولوژی در اختیار دیپلماسی است یعنی علم و تکنولوژی به عنوان دو ابزار هستند، در نوع دیگر دیپلماسی در اختیار علم و تکنولوژی است که دیپلماسی کمک می‌کند تا تکنولوژی و علم پیشرفت کند، نهایتا علم و تکنولوژی با دیپلماسی همکاری کنند که تا توسعه سیاسی کمک کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان در پایان گفت: ما باید با توجه به الویت‌های کشور خود بین‌المللی‌سازی را جلو ببریم و در طراحی برنامه استراتژیک، فنی عمل کنیم.