استاد دانشگاه علامه: اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی خطرناک‌تر از مواد مخدر است

به گزارش عطنا به نقل از فارس، علی‌ اسماعیلی طی گفتگویی با اشاره به گسترش اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی اظهار داشت: شبکه‌های اجتماعی جزء موارد نوظهوری هستند که پدید آمده و استفاده از آنها غیرقابل انکار است. گذر زمان و تغییر شرایط از جمله مواردی هستند که باعث گسترش آنها شده‌ و افراد به ناچار از آنها استفاده می‌کنند و این موضوع در تمام جوامع وجود دارد.

این روانشناس گفت: این که چرا افراد از آن استفاده می‌کنند، بستگی به شرایط مختلف دارد. به مرور و در زمان‌های مختلف انواع روش های ارتباطی مثل رادیو، تلویزیون، ماهواره و شبکه‌های اجتماعی به وجود آمده‌اند که مدیریت استفاده از آنها به نوعی به خود ما برمی‌گردد.

اسماعیلی با بیان اینکه آموزش استفاده از شبکه های اجتماعی باید از درون خانواده و از طرف والدین شروع شود، تصریح کرد: در حال حاضر کودکان از سنین 2 تا 2.5 سالگی استفاده از اینترنت، موبایل و تبلت را شروع می‌کنند که لازم است از طریق والدین، مدیریت و زمانبندی شود.

وی افزود: اگر مدیریت استفاده از این شبکه‌ها وجود نداشته و به حالت عادت و اعتیاد درآید، باعث بروز مشکلاتی از جمله اضطراب و فشارهای روانی می شود که در حال حاضر برخی از  کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جامعه ما به آن مبتلا هستند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه والدین در گام اول مدیریت قرار دارند، تصریح کرد: هنگامی که فرزندان از موبایل،‌ تبلت و شبکه‌های اجتماعی استفاده می کنند، والدین محتوای برنامه ها را چک کرده و زمان را مدیریت کنند. همه محتواهای این شبکه ها بد نیست و بازی‌های مناسبی نیز  وجود دارد، ولی باید به محتوای بازی ها دقت کرد تا خشن یا انحرافی نباشند. سختگیری والدین در منع استفاده از این شبکه ها، فرزندان به خصوص نوجوان را حریص تر کرده و ممکن است در خفا به محتواهای نامناسب روی آورند.

اسماعیلی با بیان اینکه والدین با فرزندان خود رابطه دوستانه داشته باشند، یادآور شد: والدین در درجه اول باید بتوانند رابطه دوستانه با کودک و نوجوان خود برقرار کرده تا با هماهنگی همدیگر زمان را مدیریت کنند. آنها باید نوجوانان را با خطرات شبکه های اجتماعی مختلف آشنا کنند، در غیر این صورت فرزندان، دچار مشکلات روانشناختی می‌شوند.

وی افزود: شبکه‌های اجتماعی جذابیت خاصی دارند و وقتی افراد شروع به استفاده می کنند مجبور به ادامه دادن و صرف زمان زیادی می شوند که از درس، مشق و کار خود دور شده و حتی گاهی از خواب شبانه خود می‌زنند تا وارد این شبکه‌ها شوند.

این روانشناس با بیان اینکه والدین شب ها نیز بر فرزندان خود نظارت داشته باشند، اظهار داشت: موبایل و تبلت دور از محل خواب آنها باشد تا وسوسه نشوند استفاده کنند. با این کار، بعد از گذشت چند روز عادت استفاده کردن از بین می رود.

اسماعیلی گفت: در صورت استفاده مداوم از این شبکه ها، فرد دچار اعتیاد به آن می شود که این اعتیاد از بزرگترین و تهدیدآمیزترین اعتیادها بوده و حتی خطرناک تر از مواد مخدر است.  این اعتیاد انحرافات و آسیب‌های اجتماعی متعددی را دامن می زند که باید این خطرات را  به فرزندانمان آموزش دهیم. همچنین از طرف مدارس،‌نهادهای اجتماعی و رسانه‌ها آموزش‌های لازم داده شود.

وی با اشاره به اینکه این وضعیت در بزرگسالان هم وجود دارد، خاطر نشان کرد: خیلی از افراد به طور مداوم در حال چک کردن شبکه‌های اجتماعی هستند که این موضوع به خیلی از اختلافات خانوادگی دامن زده است. وقتی زوجین مدت مدیدی را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند  ارتباط بین آنها، کاهش می یابد که باعث بروز خیلی از مشکلات می شود.

این عضو هیئت علمی داشگاه علامه طباطبایی در ادامه افزود: این مشکلات، در خانواده رخوت به وجود می‌آورد و به جای اینکه افراد با یکدیگر صحبت کنند، نیاز خود را با دیگران در میان می‌گذارند که همین مضوع باعث بروز مشکلات بیشتری می شود.بنابراین مدیریت زمان و محتوا اهمیت دارد.

اسماعیلی با اشاره به وجود شبکه‌های اجتماعی تخصصی تصریح کرد: شبکه‌های اجتماعی تخصصی نیز وجود دارد که استفاده از  آنها را هم باید محدود کرد، چرا که می‌توانند آسیب‌رسان باشند.  باید زمان‌های خاصی از آنها استفاده کرد، به عنوان مثال بعد از 30 تا 40  دقیقه استفاده و چک کردن مطالب، شبکه اینترنتی قطع شود.

وی با بیان اینکه در گذر زمان شبکه‌های اجتماعی جابجا می‌شوند، خاطر نشان کرد: در سال‌های اخیر چندین شبکه اجتماعی مختلف به وجود آمده که بعد از مدتی قدیمی و خارج شده و این فرآیند همچنان ادامه پیدا خواهد کرد. ممکن است در یک سال آینده شبکه‌های دیگری وارد شوند.

این روانشناس افزود:  باید آموزش مدیریت زمان و محتوا را در تمام سنین و قشرهای مختلف جامعه شروع کرد که می‌تواند بر عهده والدین، نهادهای آموزشی مثل آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و رسانه‌های گروهی باشد.

وی گفت: جلوگیری و بستن شبکه‌های اجتماعی راه مناسبی نیست و  باید آموزش‌های درونی و نهادینه را در اقشار مختلف ایجاد کنیم که در بهبود سلامت جامعه کمک می‌کند.

اسماعیلی با بیان اینکه در کشورهای غربی اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی کمتر از کشور ما اتفاق می‌افتد، یادآور شد: در کشورهای شرقی و جهان سوم اعتیاد به این شبکه‌ها بیشتر است. به عنوان مثال در کشور چین اعتیاد به اینترنت وضعیت اسفباری دارد و بیماران بسیار زیادی در این رابطه بستری بوده و مشاوره می‌شوند.

این روانشناس افزود: کشور ما نیز در معرض این آسیب‌ها خواهد بود که باید جامعه شناسان، روانشناسان و روحانیون به حل این مسئله کمک کنند.

وی گفت: خیلی از کسانی که به صورت اعتیادآور از این شبکه‌ها استفاه می‌کنند کسانی هستند که توانایی ارتباط رودررو را ندارند و نمی‌توانند ارتباط اجتماعی را به صورت سالم برقرار کنند.