فرهنگ - آرشیو

كارشكني حزب توده در روايت آبراهاميان ناديده گرفته شد؛

حلقه مفقوده/ پاسخ به تحليلي جانبدارانه از افشاي مدارك جديد امريكا درباره ٢٨ مرداد

بعد از انتشار اسناد جديد آمريكا در مورد كودتاي ٢٨ مرداد روزنامه «اعتماد» اقدام به انتشار يادداشتي از یرواند آبراهاميان كرد كه با نقد برخي صاحب‌نظران از جمله فريدون مجلسي مواجه شد. اينك نقد فريدون مجلسي نسبت به يادداشت مذكور از نظر مي‌گذرد.

ادامه مطلب
گفتاری از شهریار زرشناس درباره پدران انقلابی سرمایه‌داری آمریکا؛

لیبرال‌هایی که انقلابی بوده‌اند

روشنفکری در ایران تقلیدی تمام‌عیار ولی ناقص از روشنفکری غرب است که هیچ وجه تصرفی در آن نداشته است. پس برای شناخت آن، لازم است به شناخت بستر اروپایی و به اتفاق‌های مهم دوره روشنگری و نقش روشنفکران در آن‌ها بپردازیم. از مهم‌ترین این اتفاقات، انقلاب باشکوه انگلستان در سال 1688، جنگ‌های استقلال آمریکا در سال 1776 و انقلاب کبیر فرانسه در سال 1799 است. دکتر شهریار زرشناس در این گفتار به جنگ‌های استقلال آمریکا (1783- 1776) می‌پردازد.

ادامه مطلب
تحلیل پدیده «مُد» از دیدگاه جامعه‌شناسی فرهنگ؛

«مُدگرایی» برای تأیید گرفتن از دیگران

نمی‌توان از مدهای فراگیر، متنوع و دائماً متغیر پوشش و پیرایش در دوره‌های پیشامدرن نشانی یافت؛ مثلاً در قرون گذشته، در یک جامعه‌ روستایی، این «سنت» و «عرف» بود که دست‌کم تا حد زیادی شیوه‌ پوشش و پیرایش افراد را تعیین می‌کرد؛ طبیعی به نظر می‌رسید که افراد یک قشر خاص همگی رفتار و سیمای مشابهی داشته باشند. در دوره‌ پیشامدرن، فردیت (تصمیم‌ها و سلایق محقق شدنی فرد) بسیار کمتر از آنچه امروزه -ظاهراً یا واقعاً-مجال بروز یافته، وجود داشت.

ادامه مطلب
عضو هیئت علمی گروه تاريخ و تمدن اسلامي دانشگاه تهران؛

امکان ندارد کسی را با زور مؤمن کنید/ انگیزه‌های دینی و تبلیغی نیز در فتوحات صدر اسلام تأثیرگذار بود

سيد احمدرضا خضري، در بیست‌و‌ششمین دوره دانش‌افزایی استادان دانشگاه علامه طباطبائی (ضیافت اندیشه) با اشاره به اینکه قرآن و خدا به دنبال ایمان، یعنی باورمند کردن مردم هستند، گفت: ایمان و اجبار پارادوکس است و امکان ندارد شما با زور کسی را مؤمن کنید و منشأ ایمان، آزادی و انتخاب است و تنها از درخت آزادی چیده می‌شود.

ادامه مطلب
مدیرگروه فلسفه اخلاق دانشکده فلسفه دانشگاه ادیان و مذاهب؛

تعلیق «فرید زکریا» به خاطر یک پاراگراف کپی بدون منبع/ دانشگاه امروز شهرکی است که همه جور انسان در آن فعالیت می‌کند

حجت‌الاسلام اسلامی‌ اردکانی، مدیرگروه فلسفه اخلاق دانشکده فلسفه دانشگاه ادیان و مذاهب در دوره دانش‌افزایی استادان دانشگاه علامه طباطبائی (ضیافت اندیشه) با اشاره به اینکه ما در برزخی بین فضای دینی و فضای مدرن قرار داریم، خاطرنشان کرد: «فرید زکریا» به خاطر یک پاراگراف کپی مطلبی بدون ذکر منبع، یک ماه از کار معلق شد اما ما این برخورد‌ها را در اینجا نداریم.

ادامه مطلب
تشکیلات نوین نظمیه چگونه در ایران شکل گرفت؛

اداره جلیله پلیس دارالخلافه

احتمالاً، تأسیس تشکیلاتی برای پاسداری از امنیت و آسایش مردم، با تشکیل جوامع انسانی آغاز شده است. زندگی بدون امنیت ممکن نیست. افزون بر این، جلوگیری از اجحاف زورمندان به زیردستان و مقابله با سوءاستفاده افرادی که زندگی در اجتماع را دستمایه مطامع شخصی خود قرار می‌دهند و نیز  مقابله با عدم رعایت موازین شرعی و عرفی از سوی تعدادی از مردم هم موضوعی است که تشکیل نهادی حکومتی را  برای انتظام بخشیدن به امور، اجتناب ناپذیر می‌کند.

ادامه مطلب
در مسیر تاریخ، به مناسبت تشکیل نخستین مدرسه جدید در ایران؛

صدای زنگ مدرسه در گوش کودکان میهن

برخورد با غرب و دستاوردهای آن زمینه نقد خویشتن و بازنگری در ساختارهای جامعه ایران را فراهم آورد. مسأله تغییر در ساختار نظام آموزشی کشور به طور جدی از دیدار امیرکبیر و هیأت همراهش از مدارس مسکو در سال 1260ه.ق آغاز می‌شود.

ادامه مطلب
یحیی یثربی:

هدفم از ترجمه قرآن ورود معارف قرآن به لایه‌های جامعه است/ تفکیک موضوعی آیات

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی(ره) در مراسم رونمایی ترجمه قرآن با بیان اینکه هدفش از ترجمه قرآن بردن قرآن میان مردم است، گفت: یکی از این ویژگی‌ها این اثر، ترجمه به زبان روز است؛ یعنی زبانی که مردم با آن صحبت می‌کنند.

ادامه مطلب