خدمت ارتباطات و فضای مجازی به تروریسم/ ایران به معاهدات مقابله با تروریسم کمک کند

لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه زمانی ارتباطات وسیله‌ای برای رونق و مدیریت بهتر بود ولی امروز در قالب فضای مجازی به خدمت تروریسم درآمده است، گفت: ایران باید در عرصه ملی و بین‌المللی به معاهداتی که برای مقابله با تروریسم است، کمک کند.

به گزارش عطنا، افتتاحیه همایش بین‌المللی «ابعاد حقوقی-جرم‌شناختی تروریسم» با حضور حسنعلی مؤذن‌زادگان، رئیس این همایش، حمیدرضا علومی‌یزدی، معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی، سیدمنصور میرسعیدی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه، ذبیح‌الله خدائیان، معاون حقوقی قوه قضائیه، لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور و مصطفی ملکیان، فیلسوف و روشنفکر، یکشنبه، ۱۳ اسفندماه در سالن شهیدبهشتی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.

لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور به سیر تاریخ بشری در این زمینه اشاره کرد و ادامه داد: اگر چند سال به عقب برگردیم شکل و گونه‌ای از تروریسم را در جوامع گوناگون خواهیم دید. تروریسم اگر گونه‌ای از خشونت برای افراد غیرنظامی تعریف شود؛ در مقطعی از زمان این خشونت اصل بوده است که این دوره «عصر انتقام خصوصی» نامیده شده است. در این دوره هر اختلاف دیدگاه و نظری وجود داشت خود فرد برای احقاق حقش اقدام می‌کرد و مرجعی برای رسیدگی در این زمینه وجود نداشت.

او سپس به ترور و وحشت در عصر انتقام خصوصی پرداخت و گفت: انتقام خشونت‌بار یک امر عادی در اقوام مختلف بود. در دوره‌ای که هنوز دولت‌های امروزی شکل نگرفته بود انتقام‌ها در جوامع به گونه‌ای با ترس و وحشت همراه بود. در نتیجه دوره‌ای داشتیم که بشر فکر می‌کرد با خشونت ‌‌می‌تواند به حقش برسد.

جنیدی از حرکت جوامع به سمت خردمندی سخن گفت و بیان کرد: اصل مدنیت بشری با گذشت زمان تغییر کرد و افراد به نقطه‌ای از خرد رسیدند که باید با گفت‌وگو مسائل خود را حل کنند. اگر با گفت‌وگو به نتیجه نرسیدند اختلاف خود را به دادگاه ببرند و درآنجا دادخواهی کنند.

او از عدم تحقق کامل این دیدگاه انتقاد کرد و گفت: دیدگاه حل مسالمت مسائل، هرگز تحقق کامل پیدا نکرد و این دیدگاه که با خشونت ‌‌می‌توان به خواسته‌ی خود رسید هیچ‌گاه به طور کامل محو نشد، لازم است تلاش شود دیدگاه گفت‌وگویی به حداکثر نتیجه خود برسد.

معاون حقوقی رئیس‌جمهور به ادامه یافتن جنگ‌ها و شورش‌ها اشاره کرد و بیان کرد: در جهان کنونی همچنان جنگ‌ها و شورش‌های داخلی اتفاق می‌افتد اما شاید به تعبیر امروزی تروریسم تلقی نشود و خشونت اتفاق افتاده اما اصل فکر تغییر یافته است. اصل بر این است که باید با یک رفتار مسالمت‌آمیز مدنی به حقوق‌مان برسیم.

جنیدی حرکت از تئوری به عمل را مهم برشمرد و گفت: این بحث دو قسمت نظری و عملی دارد. در بخش نظری تئوری خشونت تغییر یافته و این نتیجه در عرصه ی جهانی مطرح شده  که مسائل باید با راه حل‌های مسالمت‌آمیز حل شوند اما در بخش عملی هنوز خشونت وجود دارد.

او از وجود ابهام در زمینه حل مسالمت‌آمیز مسائل انتقاد کرد و افزود: در زمینه‌ تروریسم و حل آن ابهام زیادی وجود دارد و تعریف دقیقی از مصادیق آن صورت نگرفته است. در حل مسالمت‌آمیز مسائل وقتی مرجعی برای احقاق حقوق وجود ندارد به ناچار باید خشونت را بپذیرید و این مصادیق و تعریف‌ها به گونه‌ای مبهم به تروریسم بدل می‌شوند.

جنیدی مصادیق تروریسم را در دو دسته‌ی دولتی و غیر دولتی از هم تفکیک کرد و توضیح داد: در بعضی موارد تروریسم جنبه‌ غیردولتی دارد و یا برای اینکه اهداف مورد نظر خود را دیکته کند، سیاست‌های مشروع دولت را هدف قرار می‌دهد. در این موارد ممکن است مقابله‌ای برای ایجاد یک تغییر اساسی باشد، یعنی خشونتی برای سرنگونی یک رژیم مشروع ایجاد کند و یا فضایی برای تغییر یک سیاست مشروع ایجاد شده و گاهی هم جنبه‌ دولتی پیدا کند، مثلاً گروه‌های تروریستی که مورد حمایت دولت قرار می‌گیرند.

وی در طی سخنانش به نقش وسایل ارتباطی در ایجاد تروریسم پرداخت و یادآور شد: در دوره‌ای ارتباطات وسیله‌ای برای رونق و مدیریت بهتر بود و برای انتقال ایده‌ها، ارزش‌ها و کالا به کار برده می‌شد؛ اما امروزه همین ابزار در خدمت یک هدف برعکس قرار گرفته است. از این وسایل چه در فضای واقعی چه در فضای مجازی برای تروریسم استفاده ‌‌می‌شود و در خدمت فعالیت‌های خشونت بار قرار می‌گیرد.

جنیدی مقابله با تروریسم را از ضروریات جامعه دانست و اظهار کرد: مقابه با تروریسم هم در مرحله‌‌ پیشگیری و هم در مرحله درمان باید مورد توجه قرار گیرد، پس باید ریشه‌های تروریسم را شناسایی کرد و زمینه‌های آن را در فقر و تبعیض‌هایی ‌‌می‌توان یافت که در سطح منطقه‌ای و جهانی وجود دارد.

او نقش معاهدات را در مقابله با تروریسم پررنگ اعلام کرد و ادامه داد: ایران باید در عرصه ملی و بین‌المللی به معاهداتی که برای مقابله با تروریسم است، کمک کند. معاهدات مقابله با تروریسم هم در سطح منطقه‌ای مورد توجه قرار گرفته است، نظیر معاهداتی که کشورهای اتحادیه اروپا برای مقابله با تروریسم ایجاد کردند و یا معاهداتی که کشور ما با  ترکیه و افغانستان دارد.

جنیدی در پایان سخنانش به لزوم توجه کارشناسی به پیمان‌ها علیه تروریسم اشاره و خاطرنشان کرد: این پیمان‌ها را باید کارشناسانه پیش برد تا زمینه مشارکت هم در عرصه ملی هم در عرصه جهانی فراهم شود و ایران بتواند با آثار تروریسم و خشونت مقابله کند. پیشگیری از خشونت باید به طور ریشه‌ای در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی پیگیری شود تا اراده بین‌المللی برای مقابله با تروریسم به وجود آید.