در میزگرد «سیاستگذاری دایاسپورا در ایران؛ چالشها و فرصتها» به عنوان اختتامیه همایش ملی مطالعات ایرانیان دور از وطن مطرح شد که «جامعهای که نخبهپرور نیست و به دنبال میانمایگی و پوپولیسم است، نمیتواند برای نخبگان سیاستهای مؤثری داشته باشد؛ مشکلی که ما با آن مواجه هستیم امتناع از سیاست است؛ به این معنا که امر سیاسی بر سیاست به عنوان عمل فنی غلبه پیدا کرده است».
نشست «سیاستگذاری دایاسپورا در ایران، چالشها و فرصتها» در قالب همایش ملی مطالعات ایرانیان دور از وطن در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.
درحالیکه در گذشته برخی اندیشمندان از فروپاشی امر سیاسی در ایران سخن میگفتند در سالهای اخیر برخی از فروپاشی امر اجتماعی سخن میگویند. حتی اگر این دیدگاه را نپذیریم اما به نظر میرسد نشانههایی در جامعه ایران آشکارشده که نگرانکننده است. بحران خانواده، بیاعتمادی و بیتفاوتی اجتماعی، بیتفاوتی نخبگان و از همه مهمتر فساد سیستماتیک نشان میدهد که جامعه ایران در وضعیت مساعدی به سر نمیبرد.
عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی با بیان اینکه ایرانیها دچار یک خودانگاره مخدوش ملی، فرسایش ذهنی و خستگی عاطفی شدهاند که این برای نشاط اخلاقی مناسب نیست، اظهار کرد: مردم میتوانند با هوش متوسط، درک عمومی و عقل سلیم خود زندگی اخلاقی داشته باشند و لازمه آن شنیدن صدای دیگری و ارتباط با دیگران است.
مخاطرات جدی که ما را باقاعده شکنان بینالمللی نظیر نئوکانهای راست نژادپرست در امریکا رودررو ساخته، تنها با خردمندی و تدبیر ملی و پیوند حکومت با جامعه مدنی قابلرفع و رجوع است.
دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی با بیان اینکه قانعیراد معنا تولید کرده، روشنگری کرده، سبک علمی ساخته و هنجارهای علمی را توسعه داده است، گفت: هر پژوهش علمی کرانهها و حفرههایی در درون خودش دارد که پژوهشگران بعدی در پژوهشهای ملی و حتی جهانی باید آن را دنبال کنند چرا که عمل اندیشیدن پیوسته ناتمام است، این کتاب هم ناتمام است و همچنان باید ادامه پیدا کند.
برادر بزرگ استاد محمدامین قانعیراد، سختکوشی، درستکاری، جدیّت، دغدغهمندی، با اراده بودن و امیدواری را از ویژگیهای شاخص محمدامین قانعیراد عنوان کرد و گفت: قانعیراد محافظهکار نبود و ترس از دست دادن موقعیت نداشت، او همواره به مطبوعات احترام میگذاشت و رویای آزادی و دموکراسی را برای جامعه ایران در سر داشت، رویای آزادی برای نویسندگان، گویندگان و کسانی که در بند سیاست و فرهنگ هستند.
استاد مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی ضمن تاکید بر اینکه باید نسل جوان را در شرایط خودشان بررسی کنیم، گفت: امروزه جوانی در ایران با مخاطرات بسیار زیادی همراه شده است، آن هم به دلیل اینکه مسئولیت تصمیمگیری به عهده جوانان است. ریسکپذیری در جوانی حس خودمختاری و آزادی را در فرد جوان تقویت میکند اما سرخوردگی و پناه بردن به رویکردهای جایگزین میتواند از عواقب ریسکپذیری باشد.
عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی با بیان اینکه جوان دوره ما دلشده آرمانشهر بود اما جوان امروز دلزده ویرانشهر است، گفت: ما جوانان را در دنیای برساخت شده اجتماعی خود تعریف و کنترل میکنیم و جوانان را موضوع تابوهای خود میکنیم. با گفتمانهای خود یک قدرت هژمونیک ساختهایم و با دالهای مرکزی مثل اخلاق، دین، هنجار، هویت و نظام بر جوانان مسلط میشویم.
همزمان با چهلمین روز درگذشت زندهیاد قانعیراد آیین گرامیداشت این استاد عالیقدر و رونمایی از کتاب «اخلاقیات شعوبی و روحیه علمی» در انتشارات علمی و فرهنگی برگزار شد.
دغدغه این روزهای برخی از صاحبنظران، کمرنگ شدن نقش مرجعیتهای فکری- اجتماعی در جامعه است و بر این باورند که مردم در واکنش به مسائل جامعه حتی پیشگامتر از آنان حرکت میکنند. اگر این ادعا را بپذیریم، این پرسش مطرح میشود که این امر باید مثبت ارزیابی شود یا منفی؟ و چه پیامدها یا مزیتهایی برای جامعه دارد؟
دانشیار مؤسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی درباره کتاب «جامعهشناسی رشد و افول علم در ایران» اثر مرحوم قانعیراد صحبت کرد و وی را ادامه دهنده راه غلامحسین صدیقی، بنیانگذار جامعهشناسی در ایران در این موضوع دانست.
تقی آزادارمکی با بیان اینکه دغدغه روشنفکری رسمی، دغدغه حفظ وضعیت موجود با استخدام نیرویهای جدید است، اظهار کرد: تمام تلاش دانشگاه در بدو تاسیس به دلیل داشتن دغدغه سازمانی، سامان نظام کارشناسی است. خود همین دانشگاه در ایران موجب تغییراتی درونی و بیرونی میشود که مهمترین چالش بیرونی دانشگاه عدم همسانی آن با وضعیت جامعه ایرانی است.
نشست نقد و بررسی کتاب «دانشگاه و چالشهای جامعه ایرانی» نوشته تقی آزاد ارمکی با حضور مقصود فراستخواه و ابراهیم توفیق در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.
این جامعهشناس و مولف کتاب «گاه و بیگاهی دانشگاه در ایران» با ابراز رضایت از نقد کتاب «گاه و بیگاهی دانشگاه در ایران» در زمان حضور خودش، گفت: نقد کتاب در زمان حیات این امکان را برای مولف فراهم میکند که بر تولیداتش تأمل کند و در جهت تقویت آنها بکوشد.
استادیار مدیریت و برنامهریزی آموزشی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه ایران تنها تمدنی بود که الهه آموزش داشت که نام آن الهه «چیستا» بود، گفت: پژوهشهای تاریخی نشان میدهد که ایران تنها تمدن 3000 ساله است که نگاه متفاوتی به آموزش داشته است.
استاد جامعهشناسی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با بیان اینکه دولت، بازار و مردم با هم چالش میکنند تا بتوانند دانشگاه را بسازنند و به آن شکل دهند، گفت: بعد از انقلاب با تودهای شدن آموزش عالی یک نوع بحران پدید آمد که به مردم هم اجازه دخالت در علم میداد. اسم این مدل را میشود دانشگاهی شدن جامعه و «دموکراتیک شدن علم» گذاشت.
کتاب «گاه و بیگاهی دانشگاه در ایران» با حضور مقصود فراستخواه، مولف اثر و استادان حوزههای مختلف علوم انسانی در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی نقد و بررسی شد.
مدیرگروه ارتباطات دانشگاه علامهطباطبائی با بیان اینکه رشد آموزش عالی در غرب، رشدی تدریجی و هماهنگ با ارزشهای دینی بود گفت: اتحاد مثلثی میان دانشجوی تنبل، استاد بیسواد و مدیریت نالایق در مدارس و دانشگاهها منافع مشترک هر سه را تامین میکند، بنابراین هرسه سکوت میکنند که راهحل رشد را دانشجوی هشیار، استاد آگاه و مدیریت دلسوز میدانند.
نشست «اندیشه دانشگاه و بحران آن در ایران» با حضور دکتر هادی خانیکی و دکتر مقصود فراستخواه و جمعی از استادان و پژوهشگران در موسسه پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی برگزار شد.
آیا خبرنگاران به زعم شما آرامش متخصصان توسعه را برهم میزنند و فضای غیرعلمی درست میکنند؟ به نظر میرسد این یک ادعای عجیب از سوی فردی است که حرفها و نوشتههایش از سوی همین خبرنگاران تهیه و به اطلاع افکار عمومی رسیده است. این نوشته و داوری غمانگیز آقای رنانی مرا یاد وزیران، معاونان وزیران و روسای سازمانهای بزرگ میاندازد که میگویند ضبط را خاموش کن تا حرفهایم را بزنم. جناب آقای رنانی آیا شما نیز در کسوت اقتصاددان به این گروه نپیوستهاید؟ حرف زدن با خبرنگاران است که جوهر و حقیقت صحبتها و ادعاها را اثبات میکند.
